BAN TIN THAN HUU SO: 85- 2016 CHU TRUONG: PHAM DINH LAN

BAN TIN

THAN HUU

CHU TRUONG: PHAM DINH LAN

SO: 85- 2016

TIN TUC

 

*   Hoi Ai Huu Truong Chan Phuoc Liem se to chuc dai hoi vao cac ngay 1, 2 va 3 thang 07 nam 2016.  Nguyen Thi Thap, Bui Thi Quy, Vu Ngoc Boi…dong vai tro nong cot trong viec to  chuc dai hoi nay.  Duoc biet trong ky dai hoi nay se co su hien dien cua vai vi linh muc tu Canada, Thai Lan ve tham du.  Truong Chan Phuoc Liem toa lac sau Binh Vien Cong Hoa o Go Vap.  Truong do cac linh muc dong Dominicain (Da Minh) dieu khien.  Cha Dinh Chau Tran, tien si toan hoc Dai hoc Missouri, la hieu truong cua truong.  Ninh Binh la tinh sinn quan cua cha.  Nam nay cha 84 tuoi.  Cac cha Cras (Do Minh Vong), Pineau, Nguyen Huy Lich o Cau Lac Bo Phuc Hung tren duong Nguyen Thong deu thuoc dong Dominicain.  Cha Cras va Pineau la nguoi Phap.  Cha Cras co ten Viet Nam, noi tieng Viet sanh soi va thau triet van hoa Viet Nam xung dang la mot giao su day van hoa Viet Nam tai Dai Hoc Van Khoa.  Ben dong Jesuite co cha Raguin rat gioi chu Han.  Cha day Histoire de Chine tai Dai Hoc Van Khoa Sai Gon truoc khi di Taiwan (Dai Loan).

*   Theo tin tuc do Nguyen Manh Hung pho bien, nhom LTK khoa 59 se to chuc cuoc hop mat dinh ky 02 nam mot lan theo sang kien cua Chu Ba Thu khi con song, nam nay khoa 59 to chuc hop mat cua nhom vao cac ngay 27, 28, 29 va 30 thang 05 nam 2016 o vung san xuat ruou nho gan San Diego.  Trong nhung cuoc hop mat truoc hai dai gia Duong (Hoang) va Chieu (Nguyen) giup do ban to chuc rat nhieu.  Ky nay cung nhu cu cho?  Chua nghe phan ung cua Truong Minh Tue, Do Thi Cai, Khong Thi Che, Pham Thi Phuong, Phan Kim Ngoc.  Hinh nhu Pham Van Ky va ba xa tham gia ky nay.  Mung cho Ky da phuc hoi suc khoe.  Toi o vung sau va vung xa va vi ly do tuoi tac nen khong gop mat cung cac em ngoai tru loi chuc Dai Hoi Chan Phuoc Liem va Cuoc Hop Ban cua nhom Ly Thuong Kiet 59 thanh cong vien man va tham tinh than huu va tinh Su- De.

*   Nguyen Van Quang thich thu doc bai Cham Cuu vi da tung co tam trang giong nhu tam trang cua tac gia cua bai viet va vi co mot nguoi anh truoc kia co hoc duoc sau nam 1975 hoc va hanh nghe cham cuu em moi co dip kiem nhan hieu nang cua phuong phap tri lieu don gian nay sau khi ve tham co quan.  Quang co nhan xet ngo nghinh ve nguoi anh chua lanh binh cho nhieu nguoi binh nhung anh phai dau hang truoc chung binh day dua cua chinh anh.  Dieu nay rat pho cap.  Duong nhu Thuong De thu thach con nguoi qua nhung canh Hi, No, Ai, O, Tham, San, Si, day nghich canh va mau thuan gan nhu khoi hai.  Toi co noi den nguoi chi ho giau co them an bi cuon, tanh tinh cung ran hau neu khong lui buoc truoc ai ca lai so bac si vi bac si khong cho an man nhung chi van len an bi cuon moi tuan de phai cho di binh vien Grall moi tuan!  Chuyen thay thuoc chet truoc con binh van xay ra.  Con cua thi hao Nguyen Du khong sang tac duoc Doan Truong Tan Thanh II la chuyen thong thuong tren Trai Dat.  Chua chac nha si la nguoi co ham rang dep.  Chua chac tho hot toc va uon toc danh tieng co mai toc dep.  Hinh nhu Thuong De muon nhu vay de loai nguoi thay quyen uy cua NGUOI nhu nhac nho rang:  Ta muon cho khong phai cac nguoi muon va lam duoc nhung gi cac nguoi muon.  Noi den day toi nho loi mot nguoi cau ho cua toi ma tuong Le Quang Luong, dai ta Nguyen Van Tuong va ky su Le Trong Buu biet khi con o Thu Dau Mot.  Cau noi: “LBP la giao vien day lop vo long duoc tuyen duong giao vien xuat sac cua VNCH.  Vay ma thang con cua ong ta hoc lop chot (dong au) ba nam!”   Tat ca nhung thi du tren nhu de chung minh su hoan hao va chinh xac cua cau Man proposes, God disposes (Muu su tai nhan.  Thanh su tai Thien).

*   Vao tuoi xe chieu cua cuoc doi toi lai lam viec nhieu hon luc con tuoi de lam viec.  Chi khac la minh lam viec cho minh va cho so thich rieng cua minh.  Dieu kien thuan loi la khong con ban khoan ve su song, danh loi, tuong lai con cai lai co an ninh, tu do va phuong tien de thuc thi dieu minh mong moi.  Troi cho toi mot so dieu kien va lay lai mot so khac.  Cho toi viet nhung lay lai dau de toi mang toi voi nguoi doc.  Co nguoi phien trach.  Co ngoli buc tuc sau khi doc vi ly do nay hay ly do khac.  Co nguoi gap thi bo ngay, khoi doc.  Do la y muon cua Troi.  Cung co nguoi chiu kho doc, khong ngan chu khong dau nhu da so cac than huu trong danh sach cua toi.  Chi Lien Nhu, chi Hanh Bullion, cac than huu Dai Hoc Su Pham, Ly Thuong Kiet, dong huong Binh Duong va vai than huu o Hoa Ky, Phap, Duc, Hoa Lan, Uc Dai Loi la nhung doc gia dau tien cua Ban Tin Than Huu khong dau nay.  Mot so lon bai viet khong dau cua toi da duoc thi si Hoan Nguyen, nha suu tam tien Dong Duong va tem tho Nguyen Xuan Son va nu thi si Le Khanh bo dau.  Nu thi si Le Khanh chang nhung danh dau gium con sua loi chinh ta gium toi nua.  Bay gio toi khong sac ben ve chinh ta.  Co loi do toi gay ra.  Co loi do may gay ra.  Cai may thay toi danh tieng Viet khong dau no tuong toi danh tieng Anh nen sua tieng Viet ra tieng Anh den noi toi cung biet da viet cai gi.  Toi danh tre em.  No sua thanh TREE M.  Toi danh thay may sua thanh THEY.  Dai khai nhu the.  Thinh thoang nu si Le Khanh cung dat vai cau hoi rat hay lam cho toi phai dong nao.  Rat thich thu trong cac cac thao luan day ly thu nay.  Duoc su Lam Thi Phuong giup cho toi rat nhieu trong viec phien am Quan Thoai (Mandarin) hay Cantonese ra Viet Ngu.  Phuong chiu kho tim kiem hinh anh thao moc hay dong vat sau khi doc cac bai viet dai le the khong dau cua toi.  Nguyen Thi Thap, Nguyen Thi Thanh Duong, tac gia tap tho Hon Toi Chuong Gio, ‘Nghe’ Nguyen Viet Duc, Tam khoi ‘Nghe' Pham Quoc Kiet, chi Lien Nhu de y den bai Bo Cau (chu Cap Tu <Bo Cau> do Lam Thi Phuong phien am khi toi viet bai Phong Lan Mang Ten Dong Vat).  Ngay con o Hue gia dinh chi Lien Nhu co nuoi bo cau.  Chi khong vui khi thay cac nha hang Cho Lon quay bo cau ra ran nhieu qua!  ‘Nghe’ Pham Quoc Kiet  bo tuc vai dac diem cua Bo Cau rat ly thu: 

*   1. Bo Cau sinh 02 trung va khi no luc nao cung co mot Bo Cau trong va mot Bo Cau mai

*   2. Co the phan biet Bo Cau trong hay mai ngay tu khi duoc vai ngay tuoi bang cach quan sat tran va mo Bo Cau: tran vo ra va mieng banh ra la Bo Cau trong.  Bo Cau mai co mieng nho va tran khong vo.

*   3. Bo Cau trong va mai tan tuy trong viec nuoi va bao ve con.  Bo Cau the hien tinh phu the au yem va tho mong hoan toan khac biet voi cac dong vat khac.  Co khi Bo Cau cha hay Bo Cau me hy sinn su song cua minh  de nuoi con khi roi vao tinh trang khong co thuc an.  ‘Nghe' Kiet la giao su Sinh Vat Hoc da nuoi Bo Cau tu thuo au tho o Viet Nam den bay gio o Paris nen rut tia mot so nhan xet qui bau nhu tren .  Cung nhu  chi Lien Nhu, 'nghe' Kiet ghet canh giet Bo Cau ra ran ro- ti hay ham thuoc Bac.  Ve Ca Lia Thia ‘Nghe’ Kiet cho biet mot kinh nghiem kha ly thu:

*   Trong lu ca moi no, neu vot ca cha ra khoi lu truoc 02 thang tuoi, bay ca se co nhieu ca mai hon ca trong.  Ca trong lon len thieu nang dong, vo thuât kem coi. 

*   Neu vot ca cha ra khoi lu khi ca con duoc 04 thang tuoi thi so ca trong trong lu se nhieu hon ca mai.  Ca trong con sau nay se manh hon va vo thuât dieu luyen hon. 

*   ‘Nghe’ Kiet xac nhan cau hat ‘Lia thia quen chau vo chong quen hoi’ rat dung voi ca lia thia va di nhien qua dung voi con nguoi.  Ca bo ngo, mat linh hoat khi song trong chau hay lu, hu khac. Su thay toi moi truong song cung anh huong den su sinh san cua ca lia thia.  Hy vong dien dan chung ta cang ngay cang noi rong them.  Viec hoc hoi lan nhau khong phan biet hoc vi, nghe nghiep, tuoi tac hay nam, nu chi ca.  Moi ngay chung ta co 24 gio dong ho lan lon hi, no, ai, o, tham, san si.  Moi su thanh cong, kho khan va that bai deu la nhung bai hoc.  Biet tai sao minh gap kho khan va tai sao minh that bai la minh da thanh cong roi do.  Khong ai loi qua dai duong duoc. Nhung neu chung ta  biet lam ra chiec thuyen hay chiec tau thi ta khong can loi van vuot qua dai duong duoc.  Viec lam ra chiec thuyen hay chiec tau bat buoc chung ta phai hoc. Chiec tau can phai cai bien mai mai, cai bien tu vo bang cay sang vo bang kim khi, tu may hoi nuoc sang may dau, tu tau chay cham sang tau chay nhanh.  Muon nhu vay phai hoc khong ngung  moi co su cai tien va tien bo duoc.  Hoc la nguon goc cua su tien bo khong ngung cua Hoa Ky.  Hay tuong tuong mot bac si, ky su…tot nghiep nam 1930, neu khong hoc hoi, lam sao biet duoc su tien bo y khoa va ky thuat cua the ky XXI?  Thuoc ma ong bac si tot nghiep nam 1930 dung con huu lieu hay con ban ngoai nha thuoc vao the ky XXI nay khong?  Hai hinh anh nho nay giup chung ta thay duoc su vo bo ben cua viec hoc : hoc trong gia dinh, hoc trong hoc duong, hoc ngoai xa hoi, hoc trong qua trinh lam viec, hoc hoi lan nhau, hoc tu ke cao lan ke thap hon minh.  Ke cao co su thong minh va hieu biet hon minh.  Ke thap co nhieu kinh nghiem tam thuong nhung thuc dung ma minh khong biet.  Kinh nghiem chan trau va quan ngua cua Dinh Bo Linh va Trinh Kiem da giup cho hai ong ay noi bat ngoai mat tran khi danh nhau voi cac su quan vao the ky X va trong chien tranh Le- Mac vao the ky XVI.  Kinh nghiem cua ke trom ha khong giup cho cac dac cong hoan thanh nhiem vu tot dep sao?

*   Da tren nua the ky ma Nguyen Thi Thanh Duong con nho cau chuyen Bon Thang Ngu sau khi doc den doan noi ve than thuoc cua Bo Cau.  Bon Thang Ngu duoi mat nguoi dan Nam Bo la: 1. Lanh no  2. Lam mai  3. Gac cu  4. Cam chau.  Bon cong viec ay khong sinh loi ma chi co cai va, phien trach, trach nhiem va su trung phat. 

Lanh No: Vi co nguoi dung ra lanh no nen con no yen tam khong tra no.  Chu no kiem nguoi lanh no ma doi.  Shakespeare da viet: “Neu anh cho ban anh muon tien thi anh se mat tien lan mat ban.”  Lanh no con te hon cho muon tien nua vi no dan den su sut me vo phuong han gan giua nguoi lanh no- con no- chu no.

Lam Mai: Neu cap vo chong giau co va hanh phuc ho khong bao gio nho hay cam on ong mai hay ba mai.  Trai lai khi ho can dang nhau thi su trach moc va oan ghet trut len dau ong mai hay ba mai.

Gac Cu: Nguoi gac cu bo be moi cong viec trong nha, quen luon ca an uong de nam bo, nam bui canh chung long chim cu moi khieu khich dong loai vao long dau da.  Bat duoc chim cu khong dang gia bao nhieu tien ma bo be moi viec, ao quan do ban, bi vo can nhan, nguoi doi che la nguoi vo tich su.  Gap thoi chinh chien co the bi may bay ban chet vi tuong la du kich an nap cho dich.  Gap du kich that thi bi nghi la gian diep tu thanh vao nong thon hoang da de do xet tinh hinh.  The la chet oan uc.

Cam Chau: Lan ve nguon goc thi trong chau la trong to dung de danh cho cac quan tap hop de chau vua.  Khi hat boi ve lang trong ngay le cung dinh co mot nguoi cam chau, danh trong khi kep hay dao hat boi hat hay gieu hay.  Nguoi cam chau de bi cac vien chuc xa thon trach moc hay trung phat vi danh trong tuong thuong nhung loi ca, cau hat gian tiep chi trich hay che nhao cac vien chuc xa thon.

‘Nghe' Duc to ra tiec re khi thay Thanh Duong biet Bon Thang Ngu tren nua the ky roi.  Trong Bon Thang Ngu ke tren chi con sot lai hai thang.  Thang gac cu va thang cam chau khong con doi voi tap the nhung nguoi song o Au Chau, My Chau, Uc Dai Loi va Tan Tay Lan.  Vay ‘Nghe' Duc roi vao thang lanh no va thang lam mai chang?  Nhung dung so, ‘Nghe’ Duc.  Doi khi cai ngu duoc hieu nhu su dan than, su dam me, tinh than xung phong, tinh than trach nhiem, long nhan ai va oc bat vu loi.  Cai ngu tro thanh phuc duc trong bo may Troi.

Mot nguoi lanh no cho nguoi khac vuot qua con khon don; nguoi lam mai cho nam, nu khoi co don ma con truyen tu luu ton va nguoi cam chau giup vui cho nhieu nguoi nhung chi co mot minh anh ta bi chanh quyen xa thon giang hinh phat ha khong phuc duc bang mot nguoi ra cho mua chim hay ca de tha sao?  Gac cu khong phuc duc cung khong phuong hai den ai ca.  Tre em thich da ca, da de thi nguoi lon thich nghe chim cu gu, thich da ga, da ca, da chim chich choe.

VAI CHUYEN QUANH TA

Tong Luoc Hanh Trinh Vai Tu Ngu

Bat cu chuyen gi tren Trai Dat cung co lich su cua chung.  Tu ngu ta dung cung the.  Tu ngu thong dung o Viet Nam chiu anh huong cua hai van hoa khac nhau: van hoa Dong Phuong hay noi ro hon la van hoa Trung Hoa sau 11 the ky Bac thuoc va van hoa Tay Phuong hay van hoa Phap sau mot the ky Tay thuoc, vai chuc nam tiep xuc voi van hoa Chinh Thong Giao Nga va chu nghia Marx- Lenin va hai thap nien tiep xuc voi van hoa Tin Lanh Giao qua Hoa Ky. 

Khi nguoi Phap danh chiem ba tinh mien Dong Nam Ky ngoai duong pho xuat hien vai nguoi linh mac ao tay ngan mau trang, quan ‘sot’ (short), mang giay da, doi non coi.  Nhung nguoi linh nay duoc goi la ma ta do tieng Ma Lai mata- mata ma ra.    Nguoi Phap goi la Police cung nghia voi chu Mata- mata cua Ma Lai noi nguoi Anh da chiem Singapore tu nam 1819.  Ve sau nguoi Viet Nam am Police thanh phu- lit.  Chu dich hoan chinh cua chu Police la canh sat.  Nhung doi voi nhung nguoi  lon tuoi vao thap nien 1940 noi phu lit hay ma ta thi cac vi ay hieu nhung noi canh sat thi khong hieu.

O Thu Dau Mot (Binh Duong) co Thanh San Da sau nay la Truong Cong Binh cua VNCH.  Thanh duoc xay vao thap nien 1860 tren phan quanh co cua song Sai Gon.  Chu San Da khong co nghia trong tieng Viet vi no duoc am tu chu Soldat cua Phap co nghia la linh, quan si.

Ong ay mang ‘lon’ quan may vay?’  Chu ‘Lon’ trong cau hoi nay khong phai la tieng Viet.  No la am Viet hoa cuoi cung cua chu galon.  Chu ‘Lon’ co ve tho kich kho nghe.  Ngay nay chu ‘Lon’ tuc galon duoc thay the bang chu quan ham (stripe).  Cach tinh ‘lon’ kha don gian: mot gach la quan MOT; hai gach la quan HAI; ba gach la quan BA; bon gach la quan TU; nam gach la quan NAM.  Sau quan MOT tro thanh thieu uy; quan HAI la trung uy; quan Ba la dai uy; quan TU la thieu ta; quan NAM la dai ta.  Trung ta cung duoc goi nhu quan NAM vi mang nam gach nhung tren moi gach co mot duong chi.  O Hoc Mon co Thanh Ong Nam vi thanh do mot dai ta (quan nam) dung dau.

Duoi thoi Phap thuoc nguoi Viet Nam quen thuoc voi viec di lam co- de (corvee).  Sau nam 1954 tu nay duoc thay bang tu ngu thanh cao hon: phat trien cong dong (developpement communautaire).  Tu nhan duoi thoi Phap thuoc mac ao xanh, sau lung co chu P (prisonier) hay PP (prisonier politique) phan biet voi tu nhan phan toi hinh hay toi ho thong thuong.

Linh hai quan duoc noi la linh mach- lo do chu matelot ma ra.  Sau duoc doi thanh linh thuy.

Vao thap lien 1920 va 1930 chu nghia Marx- Lenin duoc bi mat du nhap vao Viet Nam qua Viet Nam Thanh Nien Cach Mang Dong Chi Hoi va dang Cong San Dong Duong.  Nhung tu Xo- Viet (phien am tu Soviet), Kom- so- mol (Thanh Nien Cong San Doan- Komsomol), Mac- xit, Le-nin- nit…duoc pho bien trong bi mat va chi cong khai hoa o mien Bac vi tuyen 17 sau nam 1954.

Quan doi Quoc Gia duoc to chuc va huan luyen theo quan doi cua Phap.  Tu khi co quan doi ngoai xa hoi thuong hay nghe nhung nhom chu linh ba-gai.  Chu ba-gai  xuat phat tu bagarre (danh tu) hay bagarrer (dong tu) co nghia la au da, gay huyen nao.

Xe hoi cho linh thi goi la xe nha binh van ve va tri thuc hon la quan xa.  Thay xe co 10 banh nen goi la xe muoi banh.  Muoi banh cho thay suc manh va su to lon cua no khi cho linh.  Thay tren xe co chu G.M.C thi goi la xe Gie- Em- Xe.  The la co tu ngu phong phu va de hieu de nguoi trong mot nuoc thong hieu nhau khi noi chuyen.

Sau nam 1954 nguoi Sai Gon hay dung cum tu lay le.  Do la cach dich sat nghia cua prendre l’air.  Tu nam 1945 den 1954 dat nuoc trai qua mot cuoc chien tranh dam mau.  Dan nong thon bo nha cua chay ra thanh pho de duoc an ninh.  Dan so Sai Gon gia tang dot ngot.  Cac khu Ban Co, Vuon Lai, Xom Chieu, Khanh Hoi, Cau Bong, Ben Co …con nhieu nha la.  Nhung khu nay thong co dien va nuoc may.  Thinh thoang xay ra nhung tran hoa höan kinh hoang.  Vao mua he troi nong nuc kho chiu.  Cac vung Tan Thuan, Nha Be, Phu Lam, Cau Kinh, Binh Loi co gio mat nhung tu 04 gio chieu cac vung tren bi xem la thieu an ninh.  Do do, khi chien tranh vua cham dut, nguoi ta do xo ra cac vung ngoai o de ‘lay le’ (prendre l’air).  Dan dan chu ‘lay le’ co nghia khac voi viec tim thong khi mat diu.  Quyen Nhot Gio cua Binh Nguyen Loc ra doi khoang thoi gian nay.

Cum tu ‘Mot Cay’ rat Viet nhung la cach noi theo Tay ‘C’est un arbre’, c’est un banian’ (cay da) y muon noi goc to (ngoai xa hoi), vung vang  cua  ca nhan co tai nghe dac biet: mot cay cuoi, mot cay toan hoc v.v.. 

Anh huong Trung Hoa tro lai voi so dach (so mot) va viec co xuy van hoa Dong Phuong.  Van hoa Dong Phuong co ba khuynh huong khac nhau: 1. van hoa Trung Hoa 2. van hoa An Do  3. van hoa Nhat Ban.

Roi anh huong cua Hoa Ky den voi number one (nhu so dach), number ten (noi len su kem coi, khong tot), OK Salem (khong ro y nghia la gi.  Nghia suy doan: chiu khong? mac du Salem la ten mot  hieu thuoc la dau loc co vi bac ha.  Noi thong thai hon Salem la hoa binh theo tieng Do Thai).  Cum chu binh qua phan phat cach noi cua nguoi My (very sick, very ill).  Cac tu tieng Anh tren lanh vuc the thao da co duoi thoi Phap thuoc: danh boc (boxing), danh to- nit( tennis), da banh (football), giu gon (goal keepe), chat cot- ne (corner), noc- ao (knock out) v.v. 

Sau ngay 30-04-75 dan chung mien Nam Viet Nam nghe nhung tu tieng Viet la tai nhu quan ly, xu ly, duoi anh sang, tem phieu luong thuc, cung thieu nhi, nhung bong hoa nho, cai thien v.v.  Thi ra do la nhung chu dich tu tieng Anh hay noi ro hon tieng Anh cua nguoi My (American English) nhu manage, handle, in light, food stamps, Children’s Palace, Little flowers, improve v.v.  Thi ra ong Lenin va nhung nguoi ke vi ong nguong mo to chuc cua Hoa Ky nen muon cac tu ngu tren lam von sang tao cua minh.  Nguoi Cong San Viet Nam cu tuong do la su sang tao cua Lien So.  Tham chi ngay Quoc Te Lao Dong (01-05), ngay Phu Nu (08-03) cung vay muon thanh qua dau tranh cua Hoa Ky.  Nhung chu Thien Tai, Vi Dai khong ai duoc dung.  Nhung chu do chi duoc dung de tan tung Lenin Thien Tai va Bac Ho Vi Dai ma thoi.  Ngon ngu ngheo hay giau?

Chuyen hang the ky noi duoc co may hang.  Bay gio tro lai voi chuyen tam thuong duoc phuc tap hoa.  Do la chuyen ve chu HONG trong ngon ngu va doi song cua ta va cua nhan loai.

Hong la danh tu la hoa hong, trai hong.

Hong la tinh tu chi mau sac.  O day bat dau co rac roi ve nghia.  Theo Han- Viet thi Hong la mau do.  Sang Viet Nam Hong cung la mau do.  O Nam Bo nguoi ta khong dam dung chu Hong vi dung cham den chu lot cua cac hoang tu cua vua Minh Mang tieu bieu la Nguyen Phuc Hong Nham tuc la vua Tu Duc nen phai doi Hong thanh Huong.  Mau Hong lai khong phai la mau do ma la mau do nhat tuong duong voi mau Pink cua Anh va Rose cua Phap.  Trong tieng Phap Rose (danh tu) la hoa hong va Rose (tinh tu) la mau hong hay huong theo cach phat am cua nguoi Nam Bo.

Tu ngu-------------------------Quoc Gia-------------------Nghia

Hong                                Viet Nam & Han- Viet                  Do

                                        Anh                                            Red

                                        Phap                                          Rouge

Hong: Huong                     Nam Bo                                      Do Nhat

                                        Anh                                            Pink

                                        Phap                                          Rose

Nguyen thuy hong la mau do.  Hoa hong la hoa mau do hay it ra do nhat.  Ngay nay ta co hoa hong trang, vang, xanh, tim, mau cam v.v.  Chu HONG mat nghia nguyen thuy cua no. 

Mau do la mau hanh phuc.  Hong co nghia la lon.  Hong an, hong phuc la an to lon, phuc to lon.  Hong hoc chi la chi lon nhu chim hong, chim hoc.  Hong ich la loi ich to lon.  Hong sinn la nguoi hieu sau, hoc rong.  Hong danh la danh tieng rong lon.  Hong bac la hoc rong, uyen bac.  Do la nhung nghia dep cua chu Hong.

Phu nu co hong nhan  tuc ma hong la phu nu dep nhung nguoi ta thuong gan hai chu bac phan voi hai chu hong nhan.  Do la luat thua tru chang? 

Chu hong trong dai hong thuy lai la nan lut to lon nhu thoi Noah trong Cuu Uoc Kinh vay.

Mau do tren la co do xuat hien trong cuoc cach mang 1848 o Phap la mau do cua mau voi y nghia  khong co cach mang nao ma khong do mau!  Nam 1848 cung la nam Bang Tuyen Ngon Cong San cua Karl Marx ra doi.  Khi Lenin thanh lap che do Cong San o Nga, quoc ky cua Nga va dang ky cua dang Cong San deu co nen do.  Quang truong to lon o Moscow duoc goi la Quang Truong Do hay Hong Truong (Red Square).  Co Cong San goi la Hong Ky.  Mau do o day la mau do cua mau.  Trong bai Tien Quan Ca co cau:

Co pha mau chien thang mang hon nuoc

va:

The phan thay uong mau quan thu.

(Loi cua bai quoc ca nay cho thay mau do o day la mau cua mau.  Loi hien nay co thay doi doi chut de nguoi nghe khong dong hoa nguoi Cong San Viet Nam voi nguoi cua Thang 9 Den- Black September)

Quan doi Cong San goi la Hong Quan.  Nguoi Phap goi nguoi Nga Cong San la Les Rouges.  Khi Trung Hoa tro thanh quoc gia Cong San nguoi Tay Phuong am chi nuoc Trung Hoa Cong San la Red Dragon hay Dragon Rouge tuc Xich Long hay Con Rong Do (Xich: Do).  

Tren the gioi mac nhien nguoi ta xem mau do nhu bieu tuong cua Cong San va mau xanh la bieu tuong cua tu do, dan chu va hoa binh.  Tren cac truc giao thong khi gap den XANH   xe duoc phep chay.  Xe phai ngung khi gap den DO.  Cac quoc gia Cong San tran qui mau DO, mau cua dang ky cua dang Cong San, sao lai phai tuan theo qui dinh  mau den luu thong DO, XANH  noi tren cua cac nuoc khong Cong San?  

CHUYEN ONG TRUMP

Ten cua ong la ten tien dinh.  Trump la cay ken, hoi ken; la bai chu dan den thang loi, nguoi giau co (ty phu) va hao phong (to chuc thi hoa hau, co vo tre va dep).  Nguoi ta noi ong co 4 ty My Kim.  Ong noi ong co 10 ty My kim.  La mot ty phu ong khong phai la nguoi giau nhat o Hoa Ky nhung la nguoi noi bat nhat trong cac nha ty phu vi van dung toi da cau:

Manh vi gao,

Bao vi tien.

cua nguoi Viet Nam.

Ten cua ong lien he den cay ken.Giua dem thanh vang, trong luc moi nguoi dang ngon giac ong thoi hoi ken bao dong:

-     ong Obama sinh o Kenya

-     xay truong thanh doc bien gioi Hoa Ky- Me Tay Co de ngan chan su nhap cu cua nguoi Latino.  Chanh phu Me Tay Co tra phi ton say truong thanh (neu thay nang tien thi thuong thuyet giam bot chieu cao cua buc tuong)

-     tong thong Bush II la nguoi that bai

-     nghi si Mc Cain khong phai anh hung

-     tra tan do nuoc co gi ma than van

-     khong cho nguoi Syria Hoi Giao vao Hoa Ky sau khi xay ra vu khung bo Hoi Giao giet chet hang tram nguoi Phap trong mot buoi hoa tau va da banh o Paris, vu tham sat o San Bernardino do hai nugoli Hoi Giao Pakistan gay ra, vu khung bo cho no bom o phi truong Brussels, Bi Quoc v.v.

-     san sang dung hang ty My kim de truc xuat 13 trieu nguoi nhap cu bat hop phap ve nuoc v.v.  Hoi ken cua ong Trump khong bi nguoi mat giac ngu phan nan ma con duoc huong ung nua.  Ong dan dau trong cac cuoc bau cu so bo cua dang Cong Hoa.

-     Nu nghi si Elizabeth Warren la ai? La nguoi Da Do?

Ong Trump ra tranh cu tong thong nhung khong co thanh tich hay duong loi doi noi, noi ngoai gi ngoai tru danh hieu ty phu va hoi ken vua thoi phu hop voi ten ong; am dieu thich hop voi mot so nguoi khong nho.  Ong khong co mot chuc vu dan cu nao trong mot quoc gia duoc xem va tu xem la tieu bieu cho nen dan chu the gioi.  Ong da pha vo than tuong cua gia dinh tong thong Bush I, Bush II trong dang Cong Hoa khien cho O. Jeb Bush phai bo cuoc giua cuoc dua vao White House.  Ong khong duoc cac ty phu trong dang hay cac cong ty tai tro nhu cac ung cu vien khac.  Trong dang ong khong duoc cac sieu dai bieu ung ho.  Sau khi dan dau trong vai tieu bang trong cac cuoc bau cu so bo ong moi duoc ba Palin (nu ung cu vien pho tong thong nam 2008 va cuu thong doc Alaska), ong Christie (thong doc New Jersey), bac si Carson, nghi si Session (Alabama) ung ho.  Ong thang lon o South Carolina noi vi nu thong doc Nikki Haley  ung ho Marco Rubio, nghi si Graham ung ho Jeb Bush va cuu tong thong Bush II den van dong cho bao de minh.  Do la noi ky vong va cung la noi that vong cua ong Jeb Bush, cuu thong doc Florida.  Su that bai cua Marco Rubio o Florida truoc ong Trump khien vi nghi si tre cua tieu bang nay rut lui khoi cuoc chay dua vao White House.

Cac nha ty phu, cac dang vien bao thu  co uy tin trong dang Cong Hoa lo ngai ong Trump du so dai bieu de duoc dang de cu ra tranh tong thong vao thang 11 toi.  Dang pho bay nhuoc diem trong ky bau cu 2016 truoc nu ung cu vien Clinton cua dang Dan Chu.  Nao la Tea Party.  Nao la cac nha ty phu, nao cac dang vien bao thu co anh huong trong dang khong thich ty phu Trump.  Neu ong Trump duoc de cu co nghia la duong loi cua dang Cong Hoa la duong loi ma ong Trump da neu o phan tren.  Dang Cong Hoa tim cach tranh tieng ky thi da mau, ky thi Hoi Giao, dung cham voi phu nu, dung cham voi truyen thong, dung cham voi ca duc Giao Hoang, duoc Putin ca ngoi, duoc KKK tan thuong v.v. 

Ong Kasich giu duoc thanh tri Ohio noi ong lam thong doc.  Ong Romney ung ho ong Cruz thang o Utah voi hy vong nho nho rang ong Trump van dan dau nhung khong du so dai bieu de duoc dang de cu.  Ong Kasich van tiep tuc cuoc dua mac du ong chi thang mot tieu bang noi ong la thong doc.  Cuoc chay dua den dau thang 04 nam 2016 la cuoc chay dua nuoc rut giua Cruz va Trump co Kasich kien nhan theo sau. 

Hai ong Trump va Cruz dau da nhau du doi.  Ong Romney, ung cu vien tong thong nam 2012, nghi si Graham va Jeb Bush ung ho ong Cruz de chan ong Trump khong co du so dai bieu de duoc dang de cu nhung trong tham tam nghi den nguoi khac co kha nang dac cu hon ong Cruz (cha la nguoi Cuba, sinh o Canada, thuoc Tea Party, dung cham voi cac dang vien lao thanh cua dang Cong Hoa nhu truong khoi da so Cong Hoa o Thuong Vien).  Su dau da giua ong Trump va Cruz ve hai ba vo khien cho nguoi bang quang hoai nghi tin luc cua hai vi kha di la tong thong tuong lai cua dai cuong quoc Hoa Ky. 

Ong Cruz thuoc canh Tea Party cua dang Cong Hoa tuc canh cuc huu. 

Ong Trump sieu cuc huu!

anh ba ong Trump- Cruz- Kasich nhac cho chung ta the trung dung cua Kasich giua hai thai cuc.  Trong nghi truong Phap thoi cach mang nhom Montagnards (cuc doan) va nhom Girondins dau da nhau du doi.  Cuoi cung nhom Plaines lan nhan huong het.  Ong Kasich co the la nhom Plaines khong?  Cho den cuoi thang 03 ong chi thang  von ven mot tieu bang.  Thanh tich nay thieu chieu day cua no.

Hien tuong Trump lam cho nguoi ta nho den ung cu vien Cong Hoa Goldwater trong cuoc bau cu nam 1964 doi dau voi ung cu vien Johnson cua dang Dan Chu.  Ong Goldwater co duong loi qua khich gay su phan no cua nguoi Da Den.  Ong ham doa dung thuoc cuc manh de tri binh Viet Nam khien cu tri lo so don phieu cho ong Johnson thang lon.  Ong Trump bay gio qua khich hon ong Goldwater nhieu vi ong la ty phu.

Du gi chang nua neu ong du 1237 dai bieu thi dai hoi dang Cong Hoa chuan nhan ong la ung cu vien cua dang. 

NEU thieu tu 100 hay 200 dai bieu thi dai hoi dang se bo phieu de bau mot trong cac ung cu vien.  Nguoi duoc 1237 phieu do dai bieu dai hoi bau se la ung cu vien cua dang.  Neu khong ai dat du 1237 phieu sau hai vong bau thi dai hoi co the bau mot nguoi ngoai cac ung cu vien. 

GIA SU truong hop nay xay ra ong Paul Ryan, chu tich Ha Vien, duoc cuu chu tich Boehner gioi thieu, la nguoi co the duoc dai hoi chieu co tuy rang ong Ryan co ve con de dat.  Cuoc bo phieu o Wisconsin trong vai ngay toi nhu la mot tham do dan y cua dan chung tieu bang nha cua ong Ryan.  Sau may thang van dong tranh cu cac ung cu vien Cong Hoa hao ton thi gio, tien bac va bi tray trua thanh danh vi nhung su chi trich ca nhan dan den viec chi trich luon cac ba vo  nhu truong hop ong Trump va Cruz hien nay.  Trong boi canh nay ong Ryan co ve sang gia hon ca: tre, dep trai, co kinh nghiem o nghi truong, tung la ung cu vien pho tong thong nam 2012 trong lien danh Romney- Ryan, hien la nhan vat so ba trong nuoc, dao Thien Chua, bao thu nhung khong den noi qua khich.
 

Trong moi truong hop dang Cong Hoa dang gap nhieu kho khan neu khong noi la khung hoang.  Ung cu vien khong du phieu dai bieu va do dai hoi bau giong nhu thi sinh dau vot kho dat ket qua mong muon trong cuoc thi cam go tren toan quoc.  Do la truong hop cua Dewey (CH) truoc Truman (DC) nam 1948, Stevenson (DC) truoc tuong Eisenhower (CH) nam 1952, Ford (CH) truoc Carter (DC) nam 1976).  Co nhien chuyen gi cung co ngoai le nhu truong hop tong thong Abraham Lincoln nam 1860 chang han.

NEU ong Trump thang o Wisconsin, California, New York, Connecticut, New Jersey, Pennsylvania thi  cac doi thu cua ong trong dang quen di nhung chu Contested Convention hay Brokered Convention vi hien nay (cuoi thang 03- 2016) ong duoc 742 dai bieu chi con 495 dai bieu de co du 1237 dai bieu de duoc dang de cu.  Ong co ve manh o New York, California va vai tieu bang mien Dong Bac.

Cho toi gio phut nay ba Hillary Clinton dan dau ben dang Dan Chu va ong Donald Trump dan dau ben dang Cong Hoa.  Ca hai deu o tuoi 69 nam 2016 (tuoi Hoi va nam Than).  Khi Ban Tin Than Huu 85 vua dut thi doi thu cua ba Hillary Clinton, ong Sanders, thang ve vang o Washington State, Alaska va Hawaii voi ty le 70- 80%.  Mac du duoc nhieu dai bieu (chi can them 600 dai bieu de duoc dai hoi dang Dan Chu de cu ra tranh tong thong) khong phai ba Clinton khong lo ngai truoc khi the cua ong Sanders, nguoi chu truong theo guong Xa Hoi Chu Nghia cua cac dang Dan Chu Xa Hoi Bac Au tieu bieu la Dan Mach.  Ba Clinton co nhieu  sieu dai bieu, thang o nhieu tieu bang nhung chua noi nao ba thang voi ty le ap dao nhu ong Sanders da thang ba o Vermont, New Hampshire, Utah, Washington State, Hawaii, Alaska.  Ba can thang o nhung thanh tri Dan Chu o California, New York va cac tieu bang co nhieu phieu dai bieu de dat 600 dai bieu con lai de duoc dang de cu.  Co the co lien danh Clinton- Sanders nhu lien danh Kennedy- Johnson nam 1960 khong ?  Trong truong hop bat ngo kho doan la co the co lien danh Sanders- Clinton khong? Cho den giay phut nay chua the doan truong hop thu hai nay vi ba Clinton van con bo xa ong Sanders. Cho den cuoi thang 03 cac ung cu vien Dan Chu it chia re hon cac ung cu vien Cong Hoa.Trong dang Dan Chu it nhieu cung co su buon long giua pho tong thong Biden va ba Hillary Clinton. Vao gio chot NEU vu email no ra lon thi ong Biden lai ra tranh cu chang? Co the chuyen nay khong xay ra nhung bong ma cua no gay mot so anh huong xau it nhieu cho ba Hillary trong cuoc bau cu so bo lan bau cu toan quoc.

TIN BUON: Qua Nguyen Van Duoc va Nguyen Duc Phan chung toi duoc biet em Pham Doan Trang da vinh vien ra di ngay 26-03-2016 tai Ba Diem. Chan thanh chia buon cung tang quyen va xin goi mot nen huong va mot loi cau nguyen cho huong hon Pham Doan Trang.

Thay PhamDinh Lan.

Pham Doan Trang la ban dong khoa voi Nguyen Duc Phan, Le Minh, Nguyen Van Duoc, Nguyen Thi Hanh, Vu Thi Lien, Nguyen Thi Thanh (Thanh Duong), Nguyen Thi Mai, Nguyen Thi Tinh, Hang Nguyet Anh, Lam Thi Phuong, Nguyen Van Quang, Duong Van Vinh, Tran Hoang Nguyen, Tran Quang Thang, Le Quang Thanh, Nguyen Huu Nam v.v.  Trang va Nam duoc goi sang Taiwan hoc ve ky nghe duong.  Theo loi Phan, Pham Doan Trang bi binh nang va duoc chong cua Vu Thi Lien den tan nha chua tri. Duoc biet, sau thanh le tai giao duong Ba Diem, viec hoa tang dien ra o Binh Hung Hoa (vung nao truoc nam 1975?).
Vinh biet Trang!