THOÁT HIỂM - Pham dinh Lân
david pham <davidlanpham@hotmail.com>
Ðến
Anh Duong Van anh hang Cai Do thi Cai Do thi Che Khong Thi và 58 người nhận khác...
Cac em than men,
Men goi cac em bai viet kha dai. Mot vai chi tiet khong co trong Two Hamlets in Nam Bo nen Pham thi Phuong cung can doc lai. Co gi thac mac cac em cu tu nhien hoi va thao luan.
Vai nguoi trong nay co le chu Pham Van Tien biet nhu Nguyen Van Pierre (chau ba hai Nhiem co lo voi gan nha Minh (Mai) sau nay), Nguyen Van Sam (chau ba giao Xuoc, anh Nam lam BNC, chi Xuyen, em anh Nam, Phung v.v.). Ong Phan Kinh Trai hay Phan Van Trang la em O. Phan Van Giao, Thu Hien TV. Anh Son, chong cua Dzung Do biet vi ong co nha thuoc o Thanh Hoa. Pham van Tien co le biet vi ong day Phap van o nga ba cay lieu (nha cua Nguyen Van Minh gan trai moc An Binh). Anh ban bi suyen trong bai la anh Henri, anh cua cua anh Denis tuc dai ta Nguyen Duy Ninh, tot nghiep khoa III Da Lat sau chuyen qua Khong Quan. Nguoi ban au thoi o Vinh Phu la Dao Van Nghi bi hoi luu dan no nam 1951 o Cho Moi hu mot con mat v.v.
Van Su Lanh
Thay Lan
phamdinhlan (david)
PHAM DINH LAN, F.A.B.I.
Loi noi dau: Xin
ban doc dung qua quan tam den tua de to lon ma toi dat tren day. Nguoi ta thoat hiem nho tai tri, gan da nen
su thoat hiem duoc viet thanh tieu thuyet hay dung thanh phim de kiem
tien. Chuyen thoat hiem cua toi hoan
toan khong do tri thong minh hay su gan da, lieu linh nao cua toi ca. Du vay toi cung co gang nho lai va viet ra
thanh loi de moi nguoi co the doc, suy gam va binh pham xem nguon goc su thoat
hiem phat xuat tu dau.
****
CHUYEN I
Nam 1975 mien Nam Viet Nam chuyen minh
sang mot giai doan lich su moi. Toi la
mot trong nhung nguoi duoc chon cho nghi viec.
Nhung ngay nao toi cung roi khoi nha cho den chieu moi ve de doi gat voi
chanh quyen dia phuong lan gia dinh nhu the toi van di lam viec hang ngay. Toi co giu su binh tinh trong cuoc song hang
ngay de tranh su dom ngo day to mo cua nguoi lang gieng. Con cai van di hoc binh thuong. Hai chau trai duoc hoc nhac nen trong nha luc
nao cung co tieng dan va tieng ca ron rip.
Gan hai nam sau ngay nghi day toi tro
nen que mua. Toi khong mang giay ma mang
dep. Than trong hon toi khong dam mang
dep mau do. Sai Gon tro nen xa la voi
toi tu phong canh den con nguoi. Nhung
nguoi toi quen tan mac khap noi. Nguoi
thi ve que. Nguoi di hoc tap cai tao. Nguoi da roi Sai Gon vao nhung ngay cuoi
thang 04 nam 1975. Toi coi xe dap lang
thang tu Sai Gon den Cho Lon khong nham muc dich gi ro ret ngoai tru viec doi
gat chanh quyen dia phuong va gia dinh rang toi van con lam viec cho tan chanh
phu cach mang.
Mot hom toi gap mot nguoi ban dong
huong o Cho Lon. Anh ban nay la mot
thuong gia lam an voi nguoi Hoa trong Cho Lon.
Gap toi anh rat mung vi anh dinh ninh toi da roi Viet Nam vao thang 04
nam 1975. Anh moi toi uong ca phe. Trong luc tro chuyen anh cho toi biet anh sap
di Vung Tau de ban chuyen lam an. San
dip nay anh moi toi cung di voi anh cho vui.
Toi khong to mo tim hieu chuyen lam an cua anh ban la chuyen gi. Toi tu choi loi moi cua anh ban vi khong biet
de xe dap o dau trong thoi gian di Vung
Tau. Anh ban toi thuc su muon toi cung
di voi anh ay. Anh noi:
“Anh cu di voi toi. Toi quen
nhieu nha gan day. Xe dap cua anh se goi
o nha ban toi gan day. Tu do anh va toi
ra ben xe di Vung Tau.”
Sau hai nam coi xe dap bay gio duoc
ngoi xe do lon di Vung Tau toi cam thay thoai mai vo cung. Vao thoi ky ma toan dan an khoai lang, khoai
mi thay com ma duoc ngoi xe hoi di Vung Tau, mot thanh pho nghi mat huong ra
Thai Binh Duong thi con gi hanh phuc bang.
Sau hai gio tren duong nhua xe den Vung Tau luc 06 gio chieu. Xe chay ngang duong Truong Cong Dinh. Toi co tim can nha cua ban Nguyen Duy Hy
(hien o California). Theo cac ban be thi
anh Hy va gia dinh da roi Viet Nam. Toi
nhin vao nha anh thi thay co nguoi trong do nen dinh ninh loi don dai ve anh
khong dung. Ban toi dan toi den mot khu
thuan nha la nhung khong thay nguoi o.
Den mot can nha tuong doi rong rai toi gap mot nguoi dan ong lon hon toi
loi 04 hay 05 tuoi noi giong Hue. Ong
bat tay toi va tu gioi thieu ten ong la T.
Theo ban toi thi T. la ky su dac trach chuong trinh lam ong nuoc tu Ba
Ria ra Vung Tau. T. co nhieu cong nhan
cung song voi ong. Ong la mot nguoi bat
thiep va hieu khach. Ong cho toi biet
ong co nha thuoc Tay TV o Sai Gon. Toi
biet nha thuoc nay tren duong Audouit (Cao Thang) truoc truong tu thuc Le Ba
Cang va gan duong Richaud prolongee (noi dai) (Phan Dinh Phung bay gio la
Nguyen Dinh Chieu). Luc ay duong Richaud
prolongee chi den duong Audouit cho chua keo thang den duong Hui Bon Hoa (Ly
Thai To sau nay). Toi khong biet ky su
T. nhung toi biet nha thuoc T.V nay va con nho ro ten hieu nha thuoc mau xanh
la cay rat tuoi. Huong ve duong
Chasseloup Laubat (Hong Thap Tu) co rap hat Viet Long noi Hung Cuong lan dau
tien duoc biet den nho dien ta xuat sac bai Ong Lai Do.
Toi noi chuyen voi ong T. vai phut thi
xin phep ra tham nguoi ban gia cua toi tren duong Truong Cong Dinh. Goi nhu the cung khong sai vi anh Hy lon hon
toi 07 tuoi. Thinh thoang anh vao Sai
Gon bang chiec xe 2 CV cua anh. Long toi
phan khoi vi se gap lai ban gia sau 05 nam xa cach. Toi co mot lo chuyen de noi voi anh.
Den noi, toi go cua. Mot nguoi dan ong khoang 50 tuoi, da ngam den
mo cua. Ong hoi:
“Kiem ai?”.
Cach hoi thieu chu tu va giong noi cua
ong lam cho toi giat minh. Toi co giu binh
tinh vi ban Hy cua toi nguoi mien Bac, ong chu nha nay noi giong Nam. Ban toi khong the co mot than nhan hoi xang
giong nhu ong nay duoc. Toi tu nhu: “Hay la ong nay la nguoi cua Mat Tran?”
Toi binh tinh hoi lai ong:
“Thua co phai day la nha cua anh Nguyen Duy Hy khong a?”
“Khong phai. Nha cua toi.” Ong dap.
Toi hoi boi roi nhung co khong de cho
ong ay biet duoc. Toi chua kip noi gi
thi ong ay hoi tiep:
“Anh la ai? Kiem thang Hy lam gi?”
“Toi la ban day hoc cua anh Hy.
Toi den de tham anh ay.” Toi
dap.
“Anh o dau? Day hoc o dau?” Ong chu nha hoi.
“Toi day hoc o TP Ho Chi Minh.”
Toi dap
“Ra day lam gi?” Ong ay hoi
Nguy qua cau nay la nguon goc cua su
rac roi dang cho toi. Toi binh tinh dap:
“Bay gio nghi he nen toi ra tham mot nguoi ban nhan tien ghe tham anh Hy.”
“Toi khong biet thang Hy. No chay theo My roi. Toi thay ten no tren dong ho dien cho khong
biet no.” Ong chu nha moi noi. Ong tiep tuc hoi toi:
“Anh ra day o nha ai?”
“O nha cua nguoi ban o dang kia.”
Toi vua noi vua chi bang quo va co tranh noi ten cua ky su T.
Thay toi co ve thanh that, cai thanh
that cua mot nha giao, ong chu nha hoi:
“Anh thay giao duc cach mang nhu the nao?”
“Rat hay. Neu khong hay lam sao
thang de quoc My sung so duoc.” Toi
dap ngan gon du hoi leo le mot chut.
Ong chu nha gat dau co ve dac y
lam. Rieng toi suy nghi khong biet lam
sao ra khoi cho nay. Toi ngo ra san thay
co may cay song doi. Nhu gap bai tu toi
noi huyen thien ve dac tinh tri lieu cua loai duoc thao nay. Ong chu nha lang nghe va co ve thich thu ve
nhung dieu toi vua noi hinh nhu dung voi vai can binh ma ong co trong thoi gian
song trong chien khu. Ong pha tra cho
toi uong va noi nhieu ve thu UTQ (uong tra quao) voi duong tan trong thoi ky vo
trang chien dau cua ong. Toi khap khoi
trong long va cho giay phut thuan loi de roi khoi can nha nay.
Trong luc ong chu nha va toi uong nuoc
tra va tro chuyen thi co mot thanh nien doi non tai beo va coi Vespa vao
nha. Ong chu nha cho biet nguoi ay la
con trai cua ong. Ong chu nha nhin con
va noi:
“Anh ban nay noi cay song doi tri duoc nhieu binh.”
Nguoi thanh nien mat ham ham vao nha
ma khong de y gi gi den loi noi cua cha anh nhu nhac kheo cha anh ta ve lan
ranh Ban- Thu doi voi toi. Toi thay
khong khi ngot ngat va nong bung lai them cai nong cua nuoc tra khien cho ao
toi uot dam mo hoi. Toi phai chuyen sang
chu de tra de tim duong rut lui. Truoc
khi tu gia ong chu nha toi khong quen khen tra cua ong va nhac ong ve tinh nang
tri lieu cua cay song doi (truong sinh).
Toi di bo mot cach nang nhoc ve can
nha la cua ky su T., lo lang lan hoi han.
Lo lang vi khong biet chuyen gi se xay ra dem hom ay. Hoi han vi neu co chuyen gi bat lanh xay ra
thi toi mang tai va cho gia dinh toi lan ky su T. Toi lam ram khan nguyen tren duong den nha ky
su T.
Ve den noi toi thay can nha day khoi
nhung ky su T. ngoi ngoai cua cho toi ve de an com. Thi ra ky su T. cho hun khoi de xua duoi muoi
cho ban toi va toi duoc ngu yen vi khong co mung. Toi xin loi ky su T. ve su viec xay ra va
nghi rang cong an se xet xom nha la nay khi dem den. Ky su T. tran an toi va moi toi dung com voi
ong. An com xong ong ra linh cho hai
cong nhan dan ban toi va toi den mot khu nha la khac cach do khoang 500 m de
ngu. Vi met moi toi ngu ngon lanh. Khong viec gi xay ra dem ay. Sang day hai chung toi voi va ra ben xe de ve
Sai Gon khong kip tu gia ky su T. The la
toi co mot chuyen di Vung Tau vo nghia.
May man la khong bi bat oan vi bi nghi di vuot bien. Cho den ngay nay ca gia dinh toi cung chua
biet chuyen thoat hiem buon tenh nay. Co
ngo dau cay song doi da lam cho nguoi tiep quan nha cua ban Hy bot hung hang
khi hach hoi toi du thu. Khong biet toi
co net de ghet, de han thu gi ma con ong ham ham khong nhin toi mac du toi cho
anh ta nhin toi de gat dau chao hoi.
Hy vong ky su T. doc duoc bai nay de
gap lai va noi chuyen nhieu hon. Chac
chan ong khong nho chuyen nho nay, cung khong nho nguoi chi noi chuyen voi ong
vai phut lai voi va tro ve Sai Gon nhu de tranh su dom ngo, theo doi cua cha
con nguoi tiep quan ngoi nha cua ban Hy.
Toi dinh viet lai chuyen nay nhieu lan nhung lai quen hay vi khong co
thi gio. Vua roi doc mot bai viet thay
co mot co giao ten T.V dung voi ten bang hieu nha thuoc T.V ma ky su T. noi voi
toi. Ban than toi biet nha thuoc ay luc
con la mot hoc sinh trung hoc. Au cung
la cai duyen. Ten T.V cua mot co giao
Hue nao do nhac cho toi ve chuyen nguoi da qua doi toi: ky su T.
CHUYEN II
Chuyen thu II xay ra mot nam sau chuyen I. Lan nay khong duoc may man nhu lan truoc vi
chuyen co ve nghiem trong hon.
Toi quen voi NKL, mot nha giao goc o
Kim Long, Hue. L la mot nha giao va mot
nhac si theo dao Thien Chua Khong biet
anh co thich co bac hay khong ma cac con anh co ten rieng nhu Co (Coeur), Ro
(Carreau), Bich (Pique). L. va vo rat
hieu khach. Ba nguoi con trai cua
anh rat le do. Vi vay, tuy moi quen, toi rat than thien voi
anh. Thinh thoang di Sai Gon toi thuong
ghe tham anh va gia dinh o Thi Nghe.
Mot ngay mua dong toi den tham anh thi
thay ba nguoi con trai cua anh buon ba.
Toi hoi ba cac chau co o nha khong thi cac chau im lang khong tra loi ma
con bo chay xuong nha sau. Mot thanh
nien chay ra nam xe dap toi va keo vao nha.
Toi biet ngay co chuyen bat lanh.
Nguoi thanh nien ay noi:
“Vo day! Anh muon kiem ai?”
“Toi den tham ban L.” Toi
dap.
“Thang L. bi bat roi!” nguoi
thanh nien noi mot cach coc loc.
Toi cam thay choang vang mat may. Lan nay kho thoat khoi canh tu toi. Thoi bay gio chanh quyen khong co cam tinh
voi ton giao nhat la Thien Chua Giao.
Luc ay lai co tin don linh muc Vang van dong voi LHQ len an nha cam
quyen Cong San o Viet Nam. Do chi la tin
don cho khong ai biet hu thuc ra sao ca.
Toi lai cang mu tit vi o nha que va khong doc bao cung khong nghe dai
BBC hay VOA. O nuoc ta tin don muon duoc
tin thuong phai dua vao BBC, VOA , dai A Chau Tu Do hay cac bai binh luan tren
Vien Dong Kinh Te Thoi Bao (Far East Economic Review).
Mot nguoi cong an khac dua cho toi vai
to giay trang va bat toi viet ly lich.
Toi viet xong ban ly lich thi troi sup toi. Toi nhin thay vo anh L va ba nguoi con trai
an com. Khong ai noi mot loi. Co le do la bua com buon dau tien trong nha
vi vang bong anh L. Ben ngoai khong co
tieng tre nit dua gion hay tieng dong co xe hoi, xe gan may vi khong ai du tien
mua xang de chay xe co dong co.
Nguoi cong an doc ban khai ly lich cua
toi va hoi:
“Anh dao gi?”
“Khong ro rang lam. Nhung toi
Thien.” Toi dap.
“Phat Giao?” Nguoi cong an
hoi.
“Co the xem nhu vay mac du toi khong an chay, khong den chua, khong co
phap danh va khong co vi su nao ca.”
Toi dap.
“Tai sao anh day truong Thien Chua Giao?” Nguoi cong an hoi.
“Truong can thay day. Toi can cho
day de co tien. Ai muon thi toi
day. Toi co day truong Phat Giao va Co
Doc Giao nua.” Toi dap.
“Anh den gap thang L. de lam gi?”
Nguoi cong an hoi.
“Truoc la de tham anh ay. Sau do
xem anh co the giup toi mot cho day kem.”
Toi dap
Nguoi cong an nhu da het y de dat cau
hoi. Anh ta xet cai cap cua toi va thay
mot cuon sach Toan bang tieng Phap cua Lebosse va cuon sach Thien dung nhu loi
toi noi. Sau nay toi moi biet toi den
nha anh L. sau khi anh bi bat va cong an thanh pho co tin mot nhom nguoi Thien
Chua Giao chong chanh quyen hop o nha anh L.
Ho noi rat nhieu ve Cha Vang. Thu
that cho den bay gio toi cung khong biet do la vu gi hay chanh quyen co dung
chuyen de de be dan ap Thien Chua Giao.
Khoang 08 gio toi mot thanh nien vao
nha va lon tieng hoi:
“Hoc don bao nhieu
mot thang vay?”
Mot nguoi cong an nhay ra nam tay
nguoi thanh nien va hoi:
“Kiem thang L. lam gi?”
“Thang L. nao?” Nguoi thanh
nien hoi nguoc lai.
“Gia vo phan dong ha?” Nguoi cong an noi.
“Cai gi phan dong?” Nguoi thanh nien buc tuc hoi lai.
“Cho kiem thang L.lam gi?”
Nguoi cong an hoi gan.
“Toi khong biet thang L. nao ca.
Toi thay giay quang cao dan o dau duong cho biet o day co day nhac nen
den hoi hoc phi hang thang la bao nhieu.
Vay thoi cho co lam gi ma phan dong?” nguoi thanh nien noi mot cach
buc tuc.
Nguoi cong an khong noi gi them ma dua
cho nguoi thanh nien vai to giay trang va bat anh ta ngoi xuong viet ly lich.
Nguoi thanh nien cao nhao noi lam bam:
“Viet ly lich la viet cai gi?”. Day sang toi anh ta noi:
“Chu oi!
Chu lam on viet gium chau.”
“Khong duoc dau. Chau tu viet di.” Toi noi.
“Viet cai gi vay chu?” nguoi thanh nien
hoi.
“Viet ngay, thang, nam sinh. Hoc lop may? lam nghe gi tu nam nao den nam
nao? v.v.” Toi noi.
Nguoi cong an hat mat hoi nguoi thanh
nien:
“Hoc lop may?”
“Lop 9.” Nguoi thanh nien dap
“Hoc lop 9 sao khong biet viet ly lich?” nguoi cong an noi bang mot
giong khinh re.
Nguoi thanh nien hoc don cam cui viet
ly lich. Viet khoang 10 dong anh dua ban
ly lich cho nguoi cong an. Nguoi cong an
thu hai hoi toi:
“Anh co tien khong?”
Toi hoi ngac nhien ve cau hoi nay
nhung van phai tra loi.
“Co”. Toi dap.
“Bao nhieu?” Nguoi cong an
hoi.
“10 dong” (10 x 500: 5,000 tien VNCH) Toi dap.
“Anh dua tien de toi di mua banh mi cho anh an.” Nguoi cong an noi.
Toi dua cho anh ta $10 va tu nghi rang
toi hien thuoc che do nguoi tu tu tuc tien com.
“Chu oi! Chau cung doi bung nhung chau khong co tien. Chu mua luon cho chau duoc khong?” Nguoi thanh nien hoi.
“Duoc.” Toi dap
Nguoi cong an ra ngoai mua hai o banh
mi ve cho toi va nguoi thanh nien an. An
xong toi khong duoc phep xuong nha duoi cua anh L. de xin nuoc uong. Nguoi cong an
lay hai ly nuoc cho chung toi uong.
Vai phut sau dien thoai reo. So
Cong An Thanh Pho ra linh cho cong an dang canh giu nha anh L. tra tu do cho
nguoi thanh nien nhung phai giu toi lai do cho den khi co linh moi. Toi tham met va buon ngu. Mot nguoi cong an cong tay toi vao thanh ghe
sa- long trong phong khach cua nha anh L.
Toi ngu tren chiec ghe do. Hai
nguoi cong an ngu duoi dat. Ho noi
chuyen voi nhau ve nhung cuoc bat bo, san duoi phan dong o Thu Duc va tai thien
xa cua ho nhu de de doa toi. Toi met qua
nen khong suy nghi gi nua ma chi muon ngu cho say de quen di canh mat tu do va
cuoc doi co the den toi hon trong nhung ngay sap toi. Hai nguoi cong an len dan va dan toi co muon
xu dung nha ve sinh phai thong bao cho ho biet.
Neu bat tuan ho se no sung. Toi
khong quan tam den nhung loi noi day doa nat cua ho ma nham mat ngu mot giac
ngon lanh nhu khong he xay ra chuyen gi ca.
Giua dem (khong ro may gio vi khong co dong ho) toi thay Chua Jesus mac
ao trang toat dat tay Nguoi len tay toi va bay tu tu len ba tang may den nghit
trong nhu mot bien den menh mong. Dam
may den cuon cuon nhu song bien truoc con gio lon lam cho toi so qua. Toi giat minh mo mat ra thi thay den trong
phong khach sang choang; hai nguoi cong an ngu con ngay ngu. Toi mung tham. Day la lan thu hai ke tu nam 1965 toi gap
Chua Jesus. Toi biet toi sap thoat nan
nhung phai gap 03 nam den toi nhu ba tang troi may den ma toi da thay.
Sang som hom do So Cong An Thanh Pho
dien thoai cho cong an canh giu nha anh L. cho toi duoc tu do nhung phai giu
tat ca giay to cua toi va moi thu tu hang tuan toi phai trinh dien o So Canh
Sat Thanh Pho tren duong Tran Hung Dao.
Toi tro thanh doi tuong theo doi va dieu tra tai tinh Song Be (Binh
Duong) va So Cong An Thanh Pho Ho Chi Minh.
Dieu may man la hai nganh cong an hai noi khong lien lac nhau. Neu ho lien lac thi dia phuong co co de bat
va tich thu nha cua cua toi nhu toi da mat xe co ngay sau ngay VNCH sup
do. Do la luc duc tin cua toi lai len
cao thay vi mat tinh than. Dieu de hieu
la toi khong co cho dua nao nua ngoai tru Thuong De. Toi khong huong an loc gi duoi che do VNCH
bay gio toi la nguoi duoc chon de chia lo sau khi VNCH thua tran. Hinh anh cua ong Job trong Cuu Uoc Kinh nhu
song day trong toi. Toi khong so set gi
khi cong an dieu tra va tim cach gai bay de dua toi vao nguc tu. Toi co y nghi ngo nghinh trong dau la toi co
kho nhung khong kho hon ong Job.
Nguoi cong an dieu tra toi o thanh pho
co ve la nguoi co hoc tung hoat dong trong vung Sai Gon- Cho Lon- Gia
Dinh. Trinh do cua anh nay cao hon nguoi
cong an Bao Ve Chanh Tri tinh Song Be (Binh Duong), tinh sinh quan cua
toi. Vi co hoc va hieu biet anh ta to ra
lich su voi toi nhung luc nao cung co nhieu thu doan chan dau kha dieu luyen
nhu:
- anh
ta biet nhieu ve toi
- anh
ta co day chung tu thuc voi toi nhung o cap de nhat cap nen anh ta biet toi ma
toi khong biet anh ta
- em
gai cua anh ta la hoc tro cua toi. Co ta
rat men mo toi v.v.
O tinh sinh quan cua toi nguoi cong an thuong gap toi tro nen hoa nha
voi toi sau khi toi chua cho anh ay het dau lung bang cham cuu. Anh cho toi di uong ca phe khien cho nguoi
quen cua toi ngac nhien va hoai nghi lo so.
Sau do mot nguoi cong an khac duoc chi dinh den dieu tra toi hang thang
de tim hieu xem toi song nhu the nao? giao thiep voi ai? ve chuyen gi?
co y dinh vuot bien khong? v.v.
Vu Vo Dai Ton bi bat cung lam cho toi khon don mac du toi khong biet gi
ve Vo Dai Ton! Xa noi toi cu ngu moi toi
noi chuyen ve cham cuu va Nam duoc va xac dinh sinh quan cua nha tho Nguyen
Dinh Chieu v.v. Nguoi ta bot gay gat voi
toi khi thay toi xo xac, da den nhu than; mat bat dau yeu; nguoi can nang khong
qua 40 ki- lo; ai ru vuot bien cung khuoc tu kheo leo nhung cuong quyet.
Sau 05 nam (5 x 52: 260 lan trinh
dien) giu giay to cua toi de dieu tra nhung khong tim duoc nguon tin gi dac biet, nguoi cong an dieu tra o TP Ho Chi Minh dan toi ra goc cay dau
truoc So Chua Lua tren duong Tran Hung Dao tra lai giay to cho toi va xin loi
da lam phien toi suot 05 nam khong co giay to gi trong nguoi ca! Toi co cam giac da thay dia nguc khi dap xe
tu Lai Thieu xuong Thanh Pho Ho Chi Minh de tra loi nhung cau hoi vo hon da co
tu buoi dau! Vay ma luc 09, 10 tuoi toi
co mong lam coureur nhu Le Thanh Cat,
Nguyen Van Theu va Luu Quan. O tuoi 10
toi cung tung vao phong tra khao cua Phong Nhi Phap (Deuxieme Bureau) o Phu
Long, Lai Thieu, Thu Dau Mot, vi dan hai nguoi ban (Sam va Pierre) di chien
khu. Trong khi cho doi bi tra khao thi
co mot ong ‘ach’ (adjudant) ten D. (sau nay lam viec cho Quan Thue Sai Gon) den
va noi: “No la con nit biet gi ma hoi va
khao no!”. Cau noi cua ong da giai
phong toi khoi phong tra khao va cuu toi khoi nhung don tra tan khung khiep ma nhung nguoi tung
bi bat va tra khao phai mua cua dong ve gia va vat nuoc uong de lam tan mau
bam! Mong tuoi xanh tan bien. Tuoi trung nien chua chat, e che trong thoi
ky ca nuoc ue oai tien len xay dung mot xa hoi ‘thien dang’ dam mo hoi va nuoc
mat! Ve gia hoi tuong va viet lai de cam
on nhung nguoi da qua doi toi du chi mot lan.
Nhung nguoi ay khong biet toi cung khong nho da lam gi cho toi. Rieng toi van nho on va dung nhung dong chu
nay de cam on anh L., ‘ach’ D. va ky su T.
CHUYEN III
Nguoi binh kinh nien quen dan voi con
binh. Toi quen dan voi canh co han ngheo
kho cua nguoi mat tu do va quyen sinh song.
Toi tim hanh phuc trong viec chua tri binh cho nhung nguoi dong canh ngo
nhu toi bang cham cuu tri lieu mien phi, mot viec lam vua khong co tien vua de
bi chanh quyen dom ngo. Toi bo ngoai tai
chuyen vuot bien vi khong con tien va vi cong an dia phuong theo doi va kiem
soat toi chat che. Khong ngo cai ngheo
lai la cai ao giap che cho cho an ninh ban than toi.
Moi ngay hai buoi cac hoc sinh nguoi
Hoa luan phien nhau den nha cho toi di uong ca phe sang va toi. Thinh thoang vai cuu hoc sinh Ly Thuong Kiet
va Thanh Liem sang tham va du gio Quang
Trung voi gia dinh toi. Du ngheo toi van
khong quen dam gio nay mac cho chanh quyen co theo doi hay khong. Du vay gio Quang Trung van tuom tat nhu truoc
vi truoc dam gio luc nao toi cung co nhung tang pham bat ngo ngoai su mong
doi. Do la chuyen sieu hinh khong du
giay muc de noi dong dai trong nhung trang giay chat hep nay duoc.
Anh va em toi hoc tap cai tao ve. Toi biet tam trang nguoi hoc tap cai tao vua
duoc tu do thi muon vuot bien vi da chan ngan cuoc doi trong trai tap trung cai
tao lao dong nen toi khuyen ngan: “Chung
ta dang tra nghiep kha nang. Nghiep ay
nhu mot dam chay lon. Bay gio ngon lua
da tat nhung hoi nong duoi goc van con.
Nguoi bi nghiep chuong giong nhu nguoi te duoi sinh. Cang quay cang lun sau. Cu dung im cho nguoi di ngang qua tri ho cho
nguoi khac dem sao den cuu.” Toi
binh tinh truoc cai kho truoc mat vi truoc Tet nam 1975 toi co noi voi em toi
luc hai anh em cung tren duong den truong Bo De Binh Duong rang toi se gap 10
nam thong kho tham chi co ngay bi chet doi nua.
Em toi hoan toan khong de y den chuyen nay va xem do nhu mot su cuong
dieu van biet rang toi la nguoi chua cuong dieu hoa chuyen gi hay noi nguoc lai
voi tam va voi dieu minh hieu biet. Thoi
gian 1975- 1985 da xac minh cho loi noi ay va toi binh tinh chap nhan nhung gi
den voi toi. Anh toi biet toi nhieu hon
em toi mac du em toi la em va la hoc tro do toi dao tao. Em toi bon chon tim duong vuot bien va bi bat
khi moi qua khoi cau Phan Thanh Gian! May nho khai hoc lop 7 va chay mot it
tien nen som duoc tu do.
Tu mot nguoi an phan va thuc thu toi
quyet dinh vuot bien truoc su ngac nhien cua anh va em toi. Khi anh va em toi hoi toi chi tra loi van
tat: “Nam nay neu toi di thi thi se dau.” Truoc khi toi quyet dinh co vai diem la xay
ra:
1. Tet
nam 1985 hoa mai cua toi no tu 06, 08 den 10 canh. Anh toi thay vay voi chay ve Sai Gon xem cay
mai cua anh ra sao. Ky dieu thay! Mai cua anh toi cung co 06, 08 hay 10
canh. Anh toi kien nhan dap xe ve Lai Thieu
thong bao cho toi tin vui nay.
2. Toi
duoc nghe tieng goi lap di lap lai ben tai: “Kim dien Toledo! Kim dien Toledo!”. Khi thuat lai vo toi nhao toi va noi rang toi
mo tuong moi nghe nhu vay.
3. Trong
bai Thanh Thi cua duc Quan The Am Bo Tat goi cho toi co cau: “Nho rang Nham, At qui khoi....Buoc Tay
Phuong lanh linh tien duyen v.v”
(Nam toi roi Viet Nam la nam AT SUU (1985)
4. Cau
hoi cua nguoi chi vo cua nguoi ban au thoi lam re phu trong dam cuoi cua toi: “Sao chu con o day? Khong song noi dau!” Mot hoc sinh cu cua toi ghe Cu Xa Do Thanh
tham toi nam 1969 sau khi trai qua mot tran bom dan hai hung vao nam Mau
Than. Em ay noi: “Trong giay phut gan ke Tu Than em nho loi thay noi ve cuoc thi gan giua
bom dan va tinh than chiu dung.” Sau
nam 1975 nghe noi em ay co chut danh phan trong tan che do. Nhung em nhan voi ban hoc cua em den gap toi
va khuyen toi nen tim cach roi khoi Viet Nam.
5. Cau
hoi cua mot nguoi goc Hoa tung day Ly Hoa o Rach Gia khi uong ca phe voi toi va
ban cua anh ay la Luu Minh, mot hoc sinh nguoi Hoa rat than thien voi toi hien
o Canada, nhu sau: “Da 10 nam roi. Cac trai ty nan DNA sap dong cua. Thay khong tinh di sao thay?”
6. Su
suy tinh ban dau cua toi la de cho con trai truong cua toi di ma thoi. Do do toi dat coc truoc cho con toi. Chi dau toi (chong da mat) thuyet phuc toi
phai di. Chi noi thang rang chi can su
co mat cua toi trong chuyen di vi gia dinh va than nhan cua chi co 09 nguoi di
trong chuyen di nay. Khi toi chap nhan
vuot bien voi chi dau toi thi anh toi noi: “Chu
di anh cung di nua.” Su quyet dinh
cua anh toi luc ay chi co toi va chi dau toi biet ma thoi. Vo va con cua anh toi khong hay biet gi ca.
Trong thoi gian lo chuyen vuot bien
cho con toi, toi o nha anh toi. Anh toi
co 08 nguoi con. Gia dinh anh sa sut
tram trong sau nam 1975. Di hoc tap ve
anh bi phuong quan che va theo doi.
Trong nha co hai tan ‘hiep si’ suot ngay chi o tren ‘attic’ va chi xuat
hien ban dem ra ngoai hut thuoc va huong chut gio mat.
‘Hiep si’ thu nhat vuot bien hai lan
va bi bat hai lan dua vao trai cai tao o mien duyen hai gan Vung Tau. Ca hai lan deu tron trai. Cuoc tron trai lan thu nhat khong nguy hiem bang cuoc tron trai lan thu
hai. Lan nay ‘hiep si’ tron trai voi mot
nguoi cai tao khac. Bi phat giac ca hai
deu bi ban. Nguoi tu cai tao bi trung
dan chet; ‘hiep si’ cua chung ta chay thoat va tim duong ve nha. Luc ay ‘hiep si’ moi hoc lop 8. ‘Hiep si’ thuc su la mot nguoi thong minh doi
dao oc duy ly, ham doc sach va co nang khieu ngon ngu. Song quanh nam tren ‘attic’ ‘hiep si’ luyen
truyen vo hiep Kin Yung (Kim Dung), hoc tieng Anh va ca tieng Duc nua. Khi sang Hoa Ky ‘hiep si’ thua suc hoc dai
hoc va lay BS hang Magna Cum Laude.
“Hiep si’ thu hai cung vuot bien bi
bat va chi tron trai cai tao mot lan. Ve
nha song trong canh ‘ngay lan dem xuat’.
Mot dem ‘hiep si’ gay lon voi mot du kich phuong va danh nhau voi nguoi
thanh nien co vo trang sung AK khien chi dau toi phai khan goi len phuong ky
thoa uoc hoa binh bang mot it qua cap de mua su yen than.
Thay toi ngu lai nha cua anh toi ma
khong trinh bao, cong an phuong kham xet nha anh toi giua dem. Ho xet tung phong. Hai ‘hiep si’ binh yen vi o tren
‘attic’. Den phong toi ngu toi gia vo
ngu say. Ho khong kham xet va bo ra ve
truoc su cam on cua anh toi.
Toi dap xe ve Lai Thieu thong bao cho
vo toi biet ve ngay gio khoi hanh cua con toi.
Toi cung cho vo toi biet nhom to chuc vuot bien co nhan cho toi va anh
toi cung di chuyen cua em va con toi hay khong.
Vang nha vai ngay La C. than: “Thay
di dau may bua nay em khong uong ca phe vi khong co thay.” Toi phai di uong ca phe voi La C. Luu Minh biet tai sao toi vang mat. Khuu Quang (hien o Hoa Ky) chay lai cho toi
di uong ca phe tan Cau Ngang. Troi trua
nang nong nuc kho chiu. Den noi nha hang
dong cua. Quang phai cho toi di noi
khac. Toi khong the tu choi loi moi cua
cac em hoc sinh nguoi Hoa nay mac du thoi gian rat han hep. Quang vua cho toi ve den nha thi P., con cua
nguoi ban gia cho toi dat cat nha tai thanh pho Lai Thieu vao nha ngay luc troi
mua nhu thac do. P. noi: ”Ba con binh nang. Ba con khong chiu di dau ca. Ba noi chi nho cau sau len chua thoi cho
khong nho ai ca.” Toi danh phai sua
soan de cham cho nguoi ban gia pha san bi binh suyen rat nang. Con binh cua anh nhu da giam khi anh vui mung
thay toi sot sang den chua tri cho anh.
Chua xong toi chuan bi ra ve thi vo anh chan lai va noi: ”Cau lam gi ma voi va du vay. Toi co nau che. Cau an che roi di dau thi di.” Toi danh phai tu choi vi phai ve nha chuan bi len doc dieu van cho cho ong Phan K.
T tuc Phan Van T., em cua mot cuu thu hien Trung Viet thoi quoc truong Bao Dai,
theo loi yeu cau thiet tha cua ong khi con song. Ong Phan K.T bi lang tai va duoc toi chua
khoi bang cham cuu. Ong bat chuoc Luc
Van Tien khi goi toi la ‘ton su’ sau khi biet toi chua cho ong Long bi stroke,
cam va nam cho chet tro lai doi song binh thuong; ong Nho enh lung da thang lai
va di dung binh thuong; chu Thom bi ho valve
tim bi thay chay da duoc cuu song va
sinh hoat ngoai cho binh thuong; anh hai Duc, tho moc, bi cong lung da ngay
lung lai va ban than ong T. lang tai da nghe lai truoc khi chet vi binh gia
v.v. Doc xong toi dot ban dieu van va
vai lay ong T. roi tu gia ra ve (ong T. theo dao Thien Chua). Ve den nha thi em vo cua tiem chup hinh Tan
Quang mang mot gio trai cay den tang toi va chuc toi o lai binh an vi ngay hom
sau anh ra phi truong Tan Son Nhut de di Canada doan tu voi con.
Toi hom do troi toi va nong nuc vo
cung vi troi sap mua lai khong co dien.
Duoi anh den dau leo let hai vo chong ngoi ban ke hoach cho ngay hom
sau: con trai toi coi xe dap di Sai Gon
truoc. Loi 05 gio chieu toi moi roi Lai
Thieu. Hai vo chong ban bac ca dem va do
co the la dem cuoi cung toi o nha neu nhom to chuc chap nhan cho anh toi va toi
cung di voi em va con toi. Toi tham met
va chuan bi di ngu thi co tieng dap manh vao cong kem theo tieng noi chat chua
cua truong khu: “Co ai o nha khong?”. Toi cho rang truong khu thay toi vang mat may
ngay nen tim cach theo doi va kiem soat toi.
Toi mo cua ra ngoai va dung ben trong cong. Toi cat tieng hoi:
“Co chuyen gi khong anh hai?”
“Ngay mai con anh len xa trinh dien kham nghia vu quan su.” Nguoi truong khu truyen linh mieng giua dem
khuya.
“Cam on anh hai.” Toi noi va quay vo nha.
Hai vo chong chung toi ngoi ban xem
con chung toi nen di trinh dien hay khong di vi, theo ke hoach da dinh, toi va
con toi se di Sai Gon vao trua va luc 05 gio chieu ngay hom sau. Toi dan con toi cu trinh dien va cu len duong
di Sai Gon nhu da hoach dinh vao buoi trua.
Neu khong trinh dien va lo chuyen di that bai thi chuyen se rac roi hon
nhieu. Ban xong toi di ngu.
Sang hom sau con toi den xa de trinh
dien. Cho hoai cung khong thay ai di
trinh dien nhu chau. Cung khong thay bac
si, y ta kham suc khoe cho thanh nien thi hanh nghia vu quan su. Mot nhan vien trong xa hoi con toi cho
ai? Nghe con toi trinh bay su viec nhan
vien nay noi: “Ve di! Khong co kham nghia vu quan su gi hom nay ca.” Vay la nguoi truong khu co dung y gi khac khi
truyen khau linh vua roi.
Con toi roi khoi nha sau khi an com trua
xong. Den 05 gio chieu toi xach gio cham
cuu dap xe ve huong Sai Gon. Den Vinh
Phu mot nguoi quen chan xe toi lai va noi: “Toi
thay anh chay ngang qua day vai ba lan nhung keu anh khong nghe. Anh vo day.
Toi co mua mot trai mit dac biet cho anh. Anh cho no ve.” Toi vien le di chua binh cho mot than nhan
cua mot nguoi hoc tro nen khong the cho trai mit theo duoc. Toi cam thay buc ruc vi phai noi lao voi mot
nguoi thanh that va uu ai den minh.
Nguoi quen nay la ai? Thu that
toi khong biet ten ong ta. Ong ta biet
va lam quen voi toi trong truong hop sau day:
Theo nguoi ban au thoi cua toi thi ong
la dai ta CS phuc vien ve cat nha o Vinh Phu.
Ong dao ao nuoi ca va hoc lam guoc voi Ngo T.N., mot chu hang san xuat
guoc noi tieng tai dia phuong. N. la mot
nghe si. Anh dan rat hay va ve cac kieu
guoc phu nu duoc phu nu vung Sai Gon, Cho Lon, Gia Dinh va Bien Hoa ua
chuong. N. dao hoa va kha gia. Nha co xe hoi, dan piano va loai nhac
khi. Anh day nghe cho vi dai ta phuc
vien nay cung nhieu nguoi truoc kia kha gia nhun bi cam hanh nghe cu sau nam
1975. Vo N. vuot bien. Anh khong di dau ca va cung khong can vo bao lanh. Voi ve dao hoa va cuoc song tuom tat du trong hoan canh kho khan chung sau 1975
anh khong so song trong canh ‘goa bua’.
N. khong quen voi toi nhung quen voi mot hoc sinh cua toi la CQV, anh
cua CQV o Hoc Mon. V. gioi thieu N. len
gap toi de chua chung dau lung cua anh, hau qua cua che do da the! Anh rat mung vi chung binh da khoi. Tu do thinh thoang N. ghe tham toi khi co dip
di Lai Thieu. Mot hom N. bi dau nhoi tu
bung sang lung len nguc lam luc nhu nghet tho.
Nguoi ta ban cho anh vien thuoc gi tri gia $400 (400 x 500: 200,000 tien
VNCH). Anh uong lien tuc ca tuan nhung
khong khoi. Con dau nhuc cang tram trong
hon. Anh troi voi hai nhi nuong phai
chon anh gan nha neu anh chet. Anh nam u
ru khong an uong gi ca. Vi la nguoi quan
trong va noi tieng trong xa nhieu nguoi
den tham anh khi nghe anh bi con bao binh.
Trong so do co ong dai ta phuc vien va nguoi ban au thoi cua toi. N. theu thao noi: “Binh cua toi chi co ong Lan chua het ma thoi.” Nguoi ban au thoi cua toi noi: “Ong Lan la ban cua toi. Bay gio ai co xe gan may len Lai Thieu cho
ong xuong?” Mot nguoi Hoa tung co
trai chan nuoi tai dia phuong noi: “Toi
co xe gan may. Toi biet nha ong Lan vi
thang Tuong, con toi, la hoc tro cua ong.
Ong khong biet toi. Lam sao ong
chiu xuong day?” Nguoi ban toi viet
cho toi mot buc tho de ong chu trai chan nuoi an long. Nhan duoc tho toi chuan bi moi dung cu can
thiet de di Vinh Phu. Den nha cua N. toi
thay dong dao nguoi dung quanh nha. L.
nam tren bo van, than hinh da boc thay trong the tham lam. Anh gat dau nhe chao toi. Sau vai cau hoi toi bat tay vao viec
ngay. Khoang 20 phut sau L. ngoi day va
tu tay anh pha ca phe cho toi uong. Tat
ca nguoi chung kien keu len: “Ngo
qua! Ngo qua!”. Vien dai ta phuc vien tien lai gan toi va
noi: “Toi co nghe noi ve cham cuu nhung
day la lan dau tien toi thay tan mat ket qua cua no. Co thuoc gi trong cay kim khong?” Ong ngac nhien khi duoc biet khong co thuoc
gi ca. Ong moi toi, ban toi va ong chu
trai chan nuoi ve nha ong tren Quoc Lo 13.
Tu ong nau com va chuan bi thuc an dai chung toi. Su quen biet giua ong va toi bat dau tu
do. Ong lai cang tin toi nhieu hon khi
toi chua cho vo ong khoi con ho day dua nhieu ngay. Ong dua 04 dua con cua ong len hoc voi
toi. Ong khong che giau duoc su vui mung
khi thay cac con ong dat nhung thanh tich hoc tap tot tai xa cu tru cua ong.
Tro lai chuyen trai mit. Biet toi khong cho trai mit duoc, ong dai ta
phuc vien lien xe trai mit cho toi an tai cho.
Ong noi: “Day la trai mit ngon toi
dat nguoi ta tuyen de danh cho ong ma ong khong an thi phi cong cua toi.” Trai mit ngon nhung trong dau oc toi co nhieu
lo lang ngon ngang nen mat ngon. Noi lo
so truoc mat la so mit gay dau bung trong luc tren duong di vuot bien. Toi tu gia ong dai ta phuc vien va tiep tuc
cuoc hanh trinh huong ve Sai Gon. Du
khong biet ten ong dai ta, khong la chien huu cua ong, su thanh that va uu ai
cua ong danh cho toi la mot an dau dep ve tinh nguoi vao ngay cuoi cung cua
toi tren que huong. Gia tu nguoi ban biet mat nhung khong biet
ten! Do cung la nguoi di qua doi toi.
Toi den Sai Gon khi troi sup toi. Lai la dem khong co dien. Anh toi va toi den nha chi dau toi de tim
hieu tin tuc ve chuyen di ngay hom sau.
Em va con toi cung co mat o do.
Chi dau toi cho biiet nhom to chuc khong nhan anh toi va toi. Toi co chut suy nghi. Anh toi vo tu hon tuc la sao cung duoc. Anh toi, toi va em toi roi nha chi dau chung
toi di kiem quan ca phe nhu de uong va chia tay voi em va con toi. Con toi con o lai nha chi dau toi. Chung toi ngoi duoi goc cay dau tren duong
Phat Diem trong mot dem khong dien nhung chua goi ca phe. Anh toi qua duong Hong Thap Tu gan cac quan
ban hit vit moi anh Tot (hien o Hawaii) cung uong ca phe voi chung toi. Gap anh Tot toi noi:”Anh Tot oi! Toi xem trat het
roi! Anh toi va toi bi tu choi roi!”. Trong bong toi cua cay dau anh Tot bao toi
Thien trong giay lat va cho anh mot con so.
Toi dinh tam va i phut roi noi :”So
1’. Vua noi thi anh Tot mo ban tay
anh ra co viet truoc so 1 truoc su chung kien cua em toi. Anh noi: “Anh
duoc di”. Anh Tot vua noi xong thi
con toi ngung xe dap truoc mat va noi:
“Bac Tu nho con di kiem ba va bac nam.”
“Sao con biet ba o day ma kiem?”
Toi hoi.
“Con chay tu nha bac tu den day tinh co thay ba ngoi duoi goc cay nay
nen dung xe lai.” Con toi dap.
Anh Tot thuc giuc chung toi di lai nha
chi dau toi va chuc lanh cho chung toi.
Qua nhien, khi den nha, chi dau toi cho hay nhom to chuc nhan cho anh
toi va toi cung tham du chuyen di sang hom sau.
Tai sao nhom to chuc thay doi
quyet dinh cua ho hoan toan trai nguoc voi nhung dieu ho noi luc chieu
toi?
Dai dien nhom to chuc tu Tra Vinh len
Sai Gon de sap xep chuyen di ngay hom sau.
Vi thieu giay to gi do anh ta khong thue khach san duoc nen den xin chi
dau toi cho ngu nho vi em va chau chi dau toi trong nha se len duong di Tra
Vinh vao ngay gio da dinh. Loi dung co
hoi nay chi dau toi de cap den truong hop hai anh em chung toi nhu dieu kien de
chi cho anh ta ngu nho. Nguoi dai dien
nay dong y voi dieu kien chung toi tra tien cho anh ta cho khong phai cho nhom
to chuc. Anh ta hen se cho anh toi va
toi roi Sai Gon luc 02 gio dem tu nha chi dau toi. Anh con dan phai an mac hoi rach ruoi mot chut.
Anh toi va toi ve nha. Anh sap xep moi viec voi hai chau lon. Vo anh ve My Tho tham me nen hoan toan khong
biet gi ve quyet dinh vuot bien dot ngot cua anh. Khi ve nha khong thay anh toi chi hoi con:
“Ba may dau roi?”
“Ba vuot bien roi!” Mot chau
dap.
“Dung noi bay o tu rut xuong do!”
Chi dau toi noi.
“Thiet! Ba vuot bien voi chu sau
hoi khuya nay.” Chau toi noi.
Chi dau toi nhu nguoi mat hon. Chi lo lang nhieu hon la vui mung. Neu khong may bi bat thi chi khong biet lay
gi tham nuoi chong. Ong chong hien dien
trong nha luc nay cung khong giup ich gi cho gia dinh duoc. Trong canh lo lang va hy vong lan lon co loi
nguyen cau.
Song trong ngheo kho anh toi danh phai
ban can nha lau dang o voi gia 10 luong vang.
Gia ban re nhu vay nhung anh lai thay minh may man vi luc bay gio co
linh cam ban nha. Con gai anh toi hoc
chung mot lop voi con gai mot ong lon nao do trong thanh pho Ho Chi Minh. Chau than phien cuoc song tung thieu cua gia
dinh nhung khong ban nha duoc. Con gai
ong lon ve noi lai voi cha. Nho su can
thiep cua vi nay ma viec ban nha duoc hanh thong. Va cung nho co so tien nay ma anh toi va toi
moi vuot bien. Anh toi tro thanh an nhan
va chu no cua toi qua su thuyet phuc cua nguoi chi dau muon toi co mat trong
chuyen di co em, chau va va ba con cua chi.
Toi rat ngai vi day la su hy sinh qua lon cua anh toi doi voi toi. Trong canh rach nat toi van con do hon gia
dinh anh toi. Toi con nha cua, vat dung
trong nha con du. Toi khong hoc tap cai
tao nhu anh toi. Trai lai con co thi gio
nghien cuu cham cuu, Nam duoc va day Anh van cho cac con du trong canh ngheo tung. Anh toi phai ban nha de cam cu cuoc song thi
toi no nao muon tien cua anh de vuot bien.
That bai thi sao? Vi khong muon
toi tu bo viec tham du chuyen di nay chi dau toi giai bay su viec voi anh
toi. Anh toi la nguoi rat thuong em nen
khong co phan ung gi nguoc lai voi su thuyet phuc cua chi dau cua chung toi.
Dem ngu o nha anh toi de cho khoi hanh
luc 02 gioi khuya theo hoach dinh, nha bi cong an phuong kham xet mot lan
nua! Hinh nhu cong an phuong nghi ngo
mot chuyen gi. Cuoc kham xet cung giong
nhu cuoc kham xet tuan truoc, ho di tung phong va dung lai o phong toi nam roi
di ra. Nhu lan truoc anh toi cam on ho
va tien ho ra cua. Nam chop mat duoc mot
tieng toi giat minh ngoi day thay dong ho chi 1:30. Toi danh thuc anh toi day. Anh toi om hon cac con va dan do cac chau
lan cuoi. Mot cuoc gia tu trong im lang va chop nhoang. Cac chau nhin theo cha va chu dap xe trong dem
khuya duoi con mua lat phat. Nguoi dai dien nhom to chuc da thuc va ngoi
cho chung toi. Chi dau chung toi chuc
lanh chung toi. Chiec xe Honda dan ong
cua nguoi dai dien nhom to chuc no may va tu tu lan banh. Gia tu Sai Gon! Gia tu Que Huong!
****
Anh toi va toi duoc
nguoi dai dien nhom to chuc cho xuong Tra VInh bang xe Honda. Nhom da dong tien coc truoc dong dao hon gom:
em, chau, than thuoc chi dau toi, em va con trai cua toi. Nhom nay tap trung ngoai ben xe mien Tay duoi
su huong dan cua mot phu nu. Tai day
nhung nguoi ban hang ga hanh khach mua
cac mon hang ma ho ban de sinh song hang ngay. Nguoi vuot bien co ve mat lo lang va vung ve
rieng nen de bi nhung nhom nguoi nay nhan dang.
Khi bi tu choi khong mua hang ho la len: “Dam nay vuot bien ne tui bay oi!”
Khi den Long An tu nhien co mot dua
nho nhin chiec xe Honda cho chung toi va la len: “Trung manh roi!”. Loi noi
con nguoi khung khiep that. Thoi VNCH
toi thuong nghe nhung cau hoi dai loai nhu:
“Thang A, sao khong di linh?” Neu no di linh roi thi “Sao no con o day?”. Neu no
ra mat tran thi co cau: “Sao no chua chet?” Thoi Cong San cung co nhung cau hoi tuong tu
nhu: “Sao no khong hoc tap? Neu no hoc tap thi lai hoi: “Sao no khong ra Bac?” Tu do toi moi hieu ro loi day cua Chua Jesus: “Cai gi
ta dua vao mieng thi sach. Cai gi tu
mieng ta ra thi do.”
Xe do cho toan vuot bien cua em va con
toi den ben pha thi dung lai. Hanh khach
phai sang xe khac de di Tra Vinh. Chiec
xe do ma toan du vuot bien sap len de di Tra Vinh cho day hanh khach gom dan
ong, dan ba va mot so tre em. Do la
nhung nguoi vuot bien bi bat va duoc cho ve Tra Vinh. Nguoi den Tra Vinh de vuot bien gap nguoi
vuot bien bi bat dua ve Tra Vinh. Mot
cuoc hoi ngo day hoi hop cho em va con toi:
nguoi vuot bien bi bat ngoi cung xe voi nguoi tren duong di vuot bien.
Den Tra Vinh nguoi cho chung toi bao
chung toi xuong xe va dan anh toi gia vo mua thuoc la va nhin ky xem anh ta
queo vao hem nao. Anh toi lo mua thuoc
la va dan toi theo doi xem anh ay queo cho nao.
Co le anh nay la cong an tai dia phuong khong muon cho nguoi khac bat
gap anh cho nguoi la den dia phuong? Sau
khi mua thuoc la xong anh toi va toi di bo ve phia nguoi dai dien nhom to chuc
quanh xe vao. Den hem do chung toi khong
gap ai ca. Hai anh em toi di cham chap
tren duong hem kho rao va kha dai de tim
nguoi lai xe Honda cho chung toi. Anh
toi bat dau mat binh tinh. Anh trach toi
khong theo doi ky cang. Toi qua quyet
anh ay queo vao hem ma chung toi dang di.
May nguoi dan song quanh hem hoi chung toi kiem ai? Chung toi im lang vi co biet kiem ai ma tra
loi. Thay chung toi im lang ho co ve tuc gian va noi lon: “May thang cha nay vuot bien”. Chung toi gia vo khong nghe nhung trong long
lo lang lam. Toi khong quen ai o Tra
Vinh ngoai anh Bui Van Bay, giam thi truong Ly Thuong Kiet, sau ve lam viec cho
Vien Dai Hoc Bach Khoa Thu Duc duoi quyen ong Do Ba Khe. Neu bi bat toi se noi toi di kiem nha de tham
anh Bay van biet rang anh Bay co nha o Go Vap va da mat o do vi ap huyet cao
khoang nam 1983, 1984 gi do.
Di den cuoi hem chung toi danh quanh
tro lai. Gap mot nguoi dan ong khoang 30
tuoi, mat do gay co le uong nhieu ruou, mac ao thun trang co ve con moi va sach
se, chan mang dep da theo phong thai cua cong an che do, anh toi noi nho: “Co le thang cha nay cho tui minh.” Nguoi dan ong nhin chung toi va noi coc loc:
“Vo di!”. Chung toi ngoan ngoan vo nha. Toi mung tham vi thay chiec xe Honda cho
chung toi mac du khong co bang so. Mot
nguoi dan ong khoang 60 tuoi ngoi mot minh canh mot cai ban dai day thuc an
ngon cua mot bua tiec. Nguoi dan ong co
tuoi nay co ve co uy lam. Ong co bo rau
ca chot trong co ve gay han lam. Ong quat
to: “Di dam cuoi gi gio nay moi toi.” Toi khong hieu gi ca. Thi ra do mat khau cua nhom to chuc vuot
bien. Xong nguoi dan ong dung tuoi moi
chung toi ngoi xuong an tiec cuoi. Bung
doi. Thuc an ngon nhung tam trang chua
on nen bua an khong ngon mieng lam. An
xong nguoi dan ong mac ao thun trang va mang dep da dan anh em chung toi di
quanh cho Tra Vinh roi di qua mot cai cau den mot can nha la dong cua nhung nhu
da mo vi nguoi ngoai co the vao nha de dang.
Nguoi dan ong hoi toi cam cai tui gi.
Toi cho anh ay biet do la tui dung dung cu cham cuu cua toi. Tuc thi anh nho cham cho anh tinh ruou. Sau khi cham cuu xong anh cam on va dan chung
toi ngu mot chut cho khoe. Luc chang
vang toi nguoi dan ong co rau ca chot ve ngoi nha nay. Ong lich su chao hoi chung toi. Ong chuan bi ruou va chao ga cho chung toi an
com toi. Trong luc an uong ong cho biet
ong la pho truong ty cong an Vinh Long da nghi huu (?). Ong trach anh toi va toi sao an mac loi thoi
nhu vay de di dam cuoi. Ong noi, voi cai
nhin nghe nghiep cong an cua ong thi ong bat chung toi ngay. Di dam cuoi sao an mac rach ruoi nhu
vay? Cung mot chuyen ma nguoi to chuc
vuot bien o Sai Gon noi khac voi nguoi dan ong co rau ca chot. Hon nua co ai noi la chung toi di dam cuoi
dau!? Vo va con gai cua toi phai xe ao
lanh de cham va cho ra ve rach ruoi theo yeu cau cua nguoi to chuc. Bay gio ao lanh dau ma mac.
Sang som nguoi dan ong co rau ca chot
thuc day som, pha ca phe va lam thuc an sang cho anh em toi. Bong tu nhien ong noi lon tieng: “Di dam cuoi gi ma gio nay chua khoi hanh?” Toi bat dau hieu mat khau dam cuoi roi nen
khong quan tam gi den loi noi cua ong.
Bong tu duoi rach con toi va em cua chi dau toi la Chau Ngoc Tot (hien o
Canada) tu tu di vao can nha ma hai anh em toi nghi dem. Con toi duoc bo tri ngu duoi thuyen dau tren
con rach truoc can nha ma chung toi o nhung toi khong hay biet gi ca. Nhom vuot bien chung toi ngoi tren nhieu
chiec thuyen goi la ghe tac xi khac nhau.
Anh toi, anh Chau Ngoc Tot, toi va con toi di tren mot chiec. Em toi di mot minh tren mot chiec khac. Con anh Tot va cac than thuoc cua anh ngoi
tren mot chiec ghe tac xi khac. Cac
chiec thuyen bat dau roi ben rieng re de ra song Cuu Long tren duong den xa
Long Hoa du ‘dam cuoi’. Nguoi dan ong co
rau ca chot chuc lanh cho chung toi va dan trong tinh huong xau nhat phai binh
tinh de ‘nguoi ta’ lo cho dung noi lung
tung.
Nguoi cheo chiec ghe tac xi cho chung
toi ten la My. Anh bi lang tai nhung noi
chuyen du lam. Tieng cua anh rat lon den
noi ben kia song cung co the nghe duoc.
Anh khoe co con o My. Anh noi anh
den Ma Lai nhieu lan xong quay tro ve tiep tuc chuyen cho nguoi vuot bien. Gap anh My thi co diem tot de duoc di My
nhung anh nay noi nhieu chuyen bat lanh lam.
Thay con toi o tran va trang treo anh ra linh cho chau phai mat ao vao vi
“o day khong co ai trang nhu may”. Anh bat con toi lay gao tac nuoc song vao
thuyen roi tac nuoc trong thuyen ra song cho cong an khong nghi ngo thuyen tac
xi cho nguoi vuot bien. Anh My chi mot chiec tau dau ben kia bo song Cuu
Long va noi: “Chiec tau do bat ghe cho
hang tren song nhung tui no cung bat nguoi vuot bien nua.” Nguoi vuot bien lam sao vui duoc khi noi den
chuyen bat bo vi mat tien (dung hon la vang) voi nguoi to chuc vuot bien con bi
tu toi doi voi chanh quyen Cong San. Tu
toi rat nang doi voi nguoi hoc tap cai tao va nguoi lien he den chanh phu Sai
Gon truoc kia.
Chiec ghe tac xi phai di lai tren song
Cuu Long giua Tra Vinh va Ben Tre tu sang den chieu. Nguoi cheo thuyen co ve moi met vi khong an
uong gi tu sang den chieu. Anh My cho thuyen
tap vao bo song Cuu Long thuoc Ben Tre
de nghi met. Thuyen vua dau, con toi voi
nhay len bo. Chung quanh noi thuyen dau
khong co nha cua ma chi co lau say, dua nuoc va vai loai cay rung sat. Mot ba gia khong biet o dau bong xuat hien. Ba hoi con toi: “May lam gi o day?” Con toi
chua kip tra loi thi ba di dau bien dang.
Anh toi thay co chuyen bat on khi nghe cau hoi day thu nghich cua ba gia
day bi hiem nay. Anh toi goi con toi
xuong thuyen va hoi thuc anh My cheo thuyen ra giua dong song. Hai chiec ghe chay ke theo thuyen anh
My. Mot nguoi noi: “Thang My hom nay trung manh vuot bien!” Cau noi don gian do khong anh huong gi den
anh My nhung no lam cho 04 ngoi tren thuyen khong ngot lo au hoi hop. Chuyen nguoi to chuc vuot bien bat hay co khi
giet nguoi vuot bien van thuong xay ra.
Trang len. Nhung thuyen cho nguoi vuot bien chua den nhu
da hen. Anh My bat chung toi nam duoi
thuyen roi lay chiec dem to trum len nhu la mot cach che dau nguoi vuot
bien. Bi trum duoi tam dem kin mit chung
toi cam thay ngot ngat va nuc noi kho chiu mac du ben ngoai anh sang trang toa
chieu tren mat nuoc rat dep theo loi mo ta cua anh My. Khoang 10 gio dem chiec thuyen may lon
den. Cac toan vuot bien lan luot len
thuyen. Trong luc len thuyen lon mot
chiec dep cua toi rot duoi song. Thuyen
bat dau chay ra cua bien. Toi bat dau non
mua va trong trang thai ngop tho cua nguoi thieu duong khi. Toi khong an hay uong nuoc gi ca ma nam me
man. Toi nghe tieng cau nguyen nho nho
cua con toi. Chau co ve lo ngai cho suc
khoe cua toi luc bay gio. Den ngay thu
hai tren bien ca, nuoc ngot can dan.
Xang nhot cung bat dau voi nhung thuyen chua ra khoi hai phan quoc
te. Khoang 07 gio sang anh toi than xang
nhot gan can, nuoc ngot gan het lam sao den Ma Lai duoc? Luc ay toi van con me man nhung toi nghe va
hieu y anh toi. Toi noi:
“11 gio co tau vot.”
Anh toi xem dong ho
va noi:
“Bay gio moi 07 gio.”
“Con 04 tieng nua.” Toi noi
trong trang thai me man.
Con toi dat tay len nguc toi de kiem
soat xem tim toi con dap khong.
Khoang 09 gio chiec thuyen vuot bien
phai dung ao trang phat len nhu dau hieu keu cuu. Mot chiec tau danh ca tien ve phia chiec
thuyen vuot bien. Thay tau mang ten Tien
Giang nguoi tai cong ra linh cho nguoi vuot bien dung tren thuyen nam xuong. Tau Tien Giang ra dau cho thuyen vuot bien di
qua. Vao thoi bay gio bat cu tau nao,
binh chung nao cung co the bat thuyen vuot bien. Bat vuot bien la thi hanh dung duong loi cua
nha nuoc dong thoi cung co loi cho nguoi bat (co thuyen, xang nhot, tien bac,
vang cua nguoi vuot bien v.v). Den 11
gio tau Jean Charcot cua to chuc Medecins du Monde xuat hien. Tu nhien luc ay suc khoe cua toi tro lai binh
thuong. Tau Jean Charcot cuu vot 41
nguoi tren thuyen cua chung toi. Sau khi
dua nguoi vuot bien len tau Jean Charcot cac thuy thu dung nhung thanh sat dai
va nang danh chim chiec thuyen vuot bien.
Viec cuu vot va danh chim chiec thuyen vua xong thi co mot chiec tau den
ngom mang co do sao vang chay lai gan tau Jean Charcot va hoi ve chiec thuyen
vuot bien. Thuyen truong tau Jean
Charcot tra loi ong khong thay chiec thuyen nao ca. Ho muon goi nguoi vuot bien nhung tau khong
nhan goi nguoi. Ho chi nhan neu tat ca
nguoi tren tau quan su deu vuot bien va tau se bi danh chim. Chiec tau Cong San quay tro lai hai phan Viet
Nam.
Tau Jean Charcot cho chung toi di Phi
Luat Tan. Khi den gan dao Borneo thi tau
chien Lien So ruot theo va hoi quoc tich cua chiec tau. Co Phap duoc keo len nhu mot dau hieu cau
hoa. Tau chien Lien So ngung khong duoi
theo. Khi tau cap ben Puerto Princesa
chung toi moi yen tam rang chung toi da
thuc su thoat hiem.
****
Nhin lai quang doi da qua toi moi thau
hieu su Toan Nang cuaThuong De da giup toi thoat hiem mot cach ky dieu nhu ban
doc da thay qua ba mau chuyen ghi tren.
Nhu toi da noi o phan dau su thoat hiem ma toi ghi trong nhung trang
giay nay khong phat xuat tu tri thong minh, tai ung bien, su gan da hay lieu
linh cua toi ma ra. Toi hoan toan thu
dong truoc nhung thu thach ngoai kha nang giai quyet cua toi. Toi xin tom luoc vai chuyen la ve Phuc- Hoa,
Nghiep Chuong va Bu Tru xay ra cho toi sau nam 1975 de ban doc tranh luan va
ban bac:
1. Neu
khong bi cho nghi viec toi khong biet gi ve cham cuu va thao moc tuy rang su
hieu biet do khong mang su song am no
cho gia dinh toi. Vua bat tay vao
nganh moi toi da som truong thanh va
duoc nhieu nguoi biet den.
2. Neu
khong nam nha suot 10 nam dai toi khong co dip day sinh ngu cho cac con
toi. Khi cac con toi den Hoa Ky cac chau
hoc dai hoc khong gap tro ngai ve ngon ngu.
3. Suot
10 nam that nghiep khong lam gi ra tien, gia dinh an uong cuc kho. Nhung toi khong ban vat gi trong nha vi toi
muon dung su hien huu cua cac do vat co san trong nha de nuoi duong tinh than
lac quan cho vo con toi. The xac heo mon con cuu van duoc. Trai lai linh hon chet thi khong sao cuu van
noi.
4. Neu
toi kha gia chac chan toi se gap nhieu kho khan doi voi chanh quyen. Hoa ra su ngheo kho trong 10 nam (1975- 1985-
cao diem o cac nam 1978, 1979, 1980- ba tang may den cuon cuon) la ‘ao giap boc than’ nhu duc Quan The Am Bo
Tat da day va an ui. Phan xac yeu thi
phan hon manh hon.
5. Toi
khong no ai du lam vao canh tung thieu ngat ngheo ngoai tru tien muon vuot bien
cua anh toi. Mon no nay do su sap dat
cua chi dau toi ma ra.
6. Cac
con toi van di hoc va hoc am nhac nua!
7. Chanh
quyen dia phuong khong thich toi hay noi cach khac ho khong xem toi la BAN duoc
nhung ho khong goi toi bang THANG. Trong
suot 10 nam duoi che do CS toi khong du cac phien hop to dan pho lan nao. Vo va con gai toi dai dien cho toi. Toi cung khong lao dong XHCN lan nao. Co mot lan truong khu goi toi di lao dong
XHCN. Toi vac cuoc ra noi tap hop nguoi lao dong de cho di lao dong
noi nao do xa noi cu tru. Mot thanh nien
la mat khong biet co chuc phan gi huong
ve toi va noi lon: “Thay ve di! Thay ma lao dong cai gi!” . The la toi khoi lao dong suot 10 nam song
o que nha duoi che do XHCN.
8. Suot
05 nam khong co giay to gi trong nguoi nhung may thay suot thoi gian ay khong
ai xet Chung Minh Nhan Dan cua toi cung khong co viec gi can den CMND.
9. Neu
khong co chau gai toi than voi con gai cua mot ong lon o TP Ho Chi Minh thi anh
toi khong ban nha duoc vi da co linh cam ban nha. Neu khong co tien ban nha thi anh toi va toi
khong co dieu kien vuot bien. Ngay anh
toi va toi roi Sai Gon la ngay chi dau toi va cac chau don nha ve o tam trong
nha cua anh ca chung toi o Gia Dinh. Anh
toi, toi va con trai truong cua toi co lien he kha ky la. Nam 1966 anh toi va toi ra tranh cu Quoc Hoi
Lap Hien trong mot lien danh. Lien danh
chung toi dan dau nhung theo the thuc dai dien ty le chi co anh toi dac cu ma
thoi. Nguoi thu uy lien danh thu nhi la
ong Nguyen Dinh Quat duoc chon lam nguoi dac cu thu nhi. Trong ngay bau cu nay (11-09-1966) con toi
chao doi. Toi ban viec kiem phieu nen
khong den tham vo moi sinh con dau long.
Bay gio vuot bien ca ba deu co mat va cung ngoi chung tren mot chiec ghe tac xi trong ngay vuot
bien
10.
Viec toi
non mua va me man tren thuyen vi ngot ngat va say song khien toi roi vao trang
thai vo thuc khong biet gi de so truoc bien ca bao la, song gio dap von truoc
con thuyen nho be dai 9 m. Khi gap tau
Jean Charcot tu nhien toi tinh lai.
Van su nhu duoc sap xep theo thu tu
thoi gian va su viec trong bo may Thien Co.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét