Bài đăng nổi bật

Nghe 100 Truyện ngắn của Tràm Cà Mau

  Nghe 100 Truyen Ngan Cua Tram Ca Mau ( Tac gia không giữ bản quyền.) bấm mỗi dòng dưới đây để nghe một truyện: Tuoi Gia La Tuoi Sung Suong...

Thứ Năm, 22 tháng 11, 2018

2-Tìm thầy luyện phép trường sinh


TIM THAY LUYEN PHEP TRUONG SINH

PHAM DINH LAN, F.A.B.I.

Bat Mang mo coi me tu luc moi sinh va mo coi cha nam 16 tuoi nen anh khong biet me ma biet it nhieu ve cha.  Nhu chung ta da biet cuoc doi cua anh ta thang tram it nhieu.  Nghiep qua tot xau noi tiep nhau trong doi anh nhung cuoi cung anh cung co nhung ket cuoc tot cua nguoi gap canh tien hung hau kiet.  Chuyen kho hoa de.  Chuyen hung hoa kiet chi vi tam lanh, oc phan minh phai, trai va tinh than vi nguoi cua anh.  Cha anh dat cho anh cai ten Bat Mang vi thu doi it nhieu.  Thuc te tam cua anh da thang cai ten cua anh.
Ngay den My Bat Mang duoc nguoi bao tro giup do nen anh thoat khoi su dot nat ma anh trai qua trong qua khu.  Nho co hoc vi anh co cong viec tot, luong rat hau.  Khong bao lau anh danh dum duoc nhieu tien nen moi tim duong di Hoan Hao Quoc voi Jack.  Chuyen di do nho Jack ma Bat Mang khoi phai tra tien ve phi thuyen vi phi thuyen da duoc mot nha kinh doanh nguoi Hoa o Shanghai bao roi.  
Thoi gian song o My kha lau Bat Mang khong con om nhu xua ma map map, hong hao.  Anh duoc nguoi My goi la Batman mot cach triu men.  Anh song voi nguoi bao tro.  Ong nay la mot trieu phu, vo chet, khong con.  Ong nhan Batman lam con.  Nho vay Batman huong het tai san cua ong khi ong mat.  Batman nghiem nhien tro thanh trieu phu bu lai nhung nam uong nuoc chao thay com khi con au tho va com khong du no, cho o khong kin gio sau khi mat het san nghiep sau nam 1975.  Batman van song doc than.  Oc mong mi van song hung manh trong tam anh.  
Song trong quoc gia theo sat triet ly nhan sinh co tien mua Tien cung duoc, tanh tinh Batman cung co chut thay doi.  Anh duoc nguoi My lan nguoi Viet qui trong.  Nhieu nguoi khuyen anh tranh cu de tham gia chanh quyen o co quan hanh phap hay lap phap tieu bang.  Anh tu ton khuoc tu.  Nhung co nhieu tien de lam gi?  Anh phai chon nhung dieu sau day de tim hanh phuc trong luc tuoi gia
1. chon mot thieu nu tre, dep lam vo de huong canh chong gia vo tre la Tien va de khi chet co nguoi huong gia tai.
2. bat chuoc may ong hoang A Rap di xe hoi dac tien va xe duoc nam vang.
3. thanh lap mot to chuc xa hoi tu thien hay giao duc de luu danh muon thuo sau khi chet.  Xa hon co the duoc giai thuong Nobel thi dong giong nguoi Viet cung duoc thom lay.
4. xay lau dai tren hai dao, nui cao hay rung ram nhu nhung nha trieu phu va ty phu tren the gioi da lam.
Batman bac bo ca bon dieu noi tren.  
Ngay anh chet tai san cua anh se hien cho mot ton giao nao do ma anh thich.  
Anh khong muon bat chuoc may ong hoang A Rap.  Xe co may tot ro may chay la du roi.  Nam vang lam gi cho nang va xe uong nhieu xang vi ngoai trong luong cua xe con them trong luong cua vang.  Di xe  nam vang the nao cung bi cuop hay nhe nhat la bi trom dao cay de lay vang.  The la quanh nam suot thang phai ra bot canh sat de thua va ra toa de nho phan xu vi bi mat vang.  O My co hang tram nha ty phu nhung khong thay vi nao di xe hoi nam vang ca.  Batman lam sao dam ngao nghe di xe nam vang voi so tien bac trieu do nguoi cha nuoi chet de lai?
Xay nha tren hai dao, nui cao va rung sau thi viec di lai kho khan hiem tro.  Rat nguy hiem den tanh mang khi co bao to, dat chui hay chay rung.  Toi nghiep cho may nguoi di tho.  Tho chi dan mot con tem 50 cents ma nguoi di tho phai mat thi gio, tien bac va cong suc ra hai dao mac cho mua sa bao tap, len nui mac cho da lo, dat chui va vao rung sau mac cho da thu va nan chay rung.  Nguoi di tho than phien: Toi la nguoi phat tho.  Toi khong phai linh thuy danh bo hay linh mach lo’ do bo len hai dao.  Toi khong phai linh ta bay dau truc thang tren dinh nui.  Toi khong phai tho san cung khong phai linh chua lua vao rung ban da thu hay chua chay cho rung!.  
Batman tu xet minh khong phai la nguoi thuc su vi xa hoi hay vi van hoa.  Do la cach tu danh gia ve minh mot cach trung thuc cua Batman.  Batman cam thay nhot nhat khi co nguoi tang boc minh mot cach thai qua.  Tuoi cang luc cang cao.  Tien bac doi dao khien anh cung cam thay yeu doi.  Anh them duoc truong tho.  Nhu luc con o Viet Nam, du dat nuoc ngap tran khoi lua chien tranh, nghe noi noi nao co thay’ hay cao tang thi anh tim den de tho giao.  O My anh co nhieu phuong tien nen viec tim thay khong kho.
Batman nghe nguoi ta noi ngay xua o ben Tau co nhieu dao si luyen thuoc truong sinh.  Nghe noi ong Qin Shihuang hay Shi Huangdi  (Tan Thi Hoang- Thuy Hoang De 259- 210 truoc Tay Lich) sai nguoi tim thuoc truong sinh de duoc song doi de ho het voi thien ha.  Vay ma ong lai chet o tuoi 49 tuoi, cai tuoi phai chet cua mot nguoi Viet Nam ngheo kho, thieu an va binh tat.  Ong co tham vong vinh cuu ngoi bau.  Vay ma nha Qin (Tan) cua ong chi duoc hon 10 nam!   Tai sao vay?
Thuoc truong sinh khong huu hieu?
Vi qua tham song nen uong qua lieu tuong nghi rang uong nhieu thi thoi gian truong tho gia tang theo cap so nhan giong nhu su tuong tuong muon di nhanh phai ngoi hai xe vay!!!
Troi gianh quyen quyet dinh viec tu sinh va van mang con nguoi dua theo mot so tieu chuan nao do khong ai doan biet duoc hay tam hieu la vi da gieo NHAN tot hay xau trong nhieu tien kiep da qua.  Con nguoi co lam tham vong nhung ho co thuc hien duoc khong la mot chuyen khac.
Biet vay nhung Batman van muon tim thay de hoc thuat truong sinh voi uoc vong mong lung cuu nhan loai khoi binh tat va tu vong.  Ve van de nay Batman co hai huong di.  Huong thu nhat sang An Do tim Guru song trong day Hi Ma Lap Son.  Huong thu hai la tro lai Hoan Hao Quoc mot lan nua.
Batman quyet dinh di tim thay tren nui Hi Ma Lap Son.  Anh mua ve may bay cua Cong Ty Hang Khong An Do de den New Delhi.  Tai day anh lien lac voi Cong Ty Du Lich An Do nho ho cung cap cho anh mot thong dich vien nguoi Nepal noi ranh cac tho ngu mien Bac An va Hi Ma Lap Son.  Mot nhan vien cua Cong Ty Du Lich An Do noi voi anh:
Duong len Hi Ma Lap Son de gap Guru Himalaya rat hiem tro, nguy hiem, co son tac.  Duong di vat va va ton kem lam.
The nao la nguy hiem?  va the nao la ton kem?”  Batman hoi.
Nguy hiem vi la duong nui hoang vu.  Tu day den do ong phai dung xe do, dung voi, dung lua va phai mat ca tuan chua chac da den duoc.  Den do khong biet ong Guru ngu o dau.  Khong co ai o tren do de ma hoi tham tin tuc.  Phi ton tren 100,000 do la chua chac da du.   Xe do luc nao cung day nguoi.  Tren mui xe thuong co vai gio ran thinh thoang lo dau ra ngoai de nhin hanh khach tren xe.  Di bo len doc nui khong de dang.  Ngoi tren lung voi hay lua khong quen de bi te nga roi vao vuc tham ma chet.  Chua noi den viec gap son tac.”  nguoi dai dien Cong Ty Du Lich noi.
Bao nhieu ton phi toi cung chiu.  Toi chiu gia 100,000 do la.  Ong tim cho toi mot nguoi huong dan va thong dich nguoi Nepal noi tieng Anh luu loat.”  Batman noi.
Nguoi dai dien Cong Ty Du Lich tuoi cuoi viet cho Batman mot giay bien nhan va tang cho anh ay mot la bua de khi gap son tac chung tro nen hien hoa nen mang song cua Batman duoc an toan, vo su.  Viec di chuyen tu New Delhi den hang dong cua Guru Himalaya duoc hanh thong tot dep sau mot ngay ngoi xe do; ba ngay ngoi tren lung voi, ba ngay ngoi tren lung lua va vai tieng dong ho di bo tren duong nui cao do tren 4,000 m.  Gap mot tho dan mat may bam tron, du dan, dau toc chom bom nhu dong rom, da den, rang trang nhung tam hien hoa chi duong den dong cua Guru Himalaya.  Au cung la cai duyen nen gap nguoi chi dan.  
Guru Himalaya om nhu nguoi sap hoa da.  Nghe noi ong ngoi trong dong duoc ca ngan nam roi.  Khong ai thay ong di dau va an uong gi ca.  Nhung ong van song khoe manh.  Khoa hoc gio non chao vi khong the giai thich tai sao khong an, uong ma van song.  Guru co hue nhan.  Vua thay Batman ong noi ngay qua khu cua Batman, binh tat cua anh ta co ho nhu co nguoi thong bao truoc voi ong ay vay.  Batman cam thay lanh ca nguoi.  Guru hoi Batman:
Ke hau sinh tim ta co chuyen gi ma phai lan loi duong xa hiem tro?
Thua thay con tim thay de hoc phep luyen thuat  truong sinh.”  Batman dap.
Truong sinh de lam gi ma phai hoc?  Nguoi hanh phuc la nguoi co nhieu suc khoe.  Muon co nhieu suc khoe thi phai van dong.  An uong dieu do.  Dieu do ve tuu, sac.  Tranh xa ma tuy, a phien.  Tu kiem soat Hi, No, Ai, O, Tham, San, Si.  Tam khong phien nao; oc khong nuoi duong han thu, oan han, tra thu.  Tien bac khong can nhieu nhung khi can thi co de chi xai.  Ta song 1,000 tuoi co loi gi?  O trong hang dong thi giup duoc gi cho doi?  Song thanh nguoi hoa thach thi co gi hap dan de thuyet phuc nguoi khac?  Song 1,000 tuoi thi trai qua lam cuoc be dau va trong thay biet bao nhieu dieu dau long.  Thay ngheo kho khong giup.  Thay bat cong van lang thinh.  Thay nguoi bi nan van phot lo.  Vay co ich loi gi de song 1,000 tuoi?  Ngay con thanh nien ta cung nhu nguoi, theo chan cac dao si voi uoc vong tro thanh tien phong dao cot, truong sinh bat tu, than thong bien hoa, cai tu hoan sinh, cai lao hoan dong, ho phong hoan vu. Cac ban ta da chet.  Nguoi dau thai lam vua xu nay, xu no.  Nguoi lam tuong xuong dong, dong tinh len doai doai tan.  Roi ho tiep tuc chet de chuyen sang kiep khac trong khi ta tro thanh hoa thach nhu nguoi thay do.  Nguoi co long lan loi tim ta.  Ta chuyen cho nguoi mot luong thanh dien de cuu nguoi khoi chung binh tim sau nay va nho do nguoi keo dai tuoi tho them 20 nam.
Noi xong Guru dat tay ong len vai Batman nhu tho sat binh ac-cu chuyen thanh dien (dien lanh) tu binh lon sang binh nho.  Duoc chuyen thanh dien tu Guru Himalaya sac dien Batman tro nen hong hao; tinh than hung phan.  Dem hom ay Batman va nguoi huong dan va thong dich vien Nepal ngu trong dong da trong day Hi Ma Lap Son.  Lan dau tien Batman co mot giac ngu ngon lanh nhat trong doi mac cho gio nui vi vut thoi ben ngoai.  Batman o lai Hi Ma Lap Son hai ngay moi tro ve New Delhi bang lua, voi va xe do son mau sac so luc nao cung co vai gio ran tren mui.  Su yen tinh cua vung Hi Ma Lap Son tu tu bi lan at boi nhung tieng rao hang cua nguoi  An Do o New Delhi, tieng dong co xe chay tren duong pho va tieng sao tram bong cua nhung nguoi bat ran.
Ve den My Batman suy nghi rat nhieu ve loi noi cua Guru Himalaya.  Day la loi khuyen nhu tan day long cua nguoi song 1,000 tuoi gan nhu hoa thach.  Phat sinh, phat trien, suy tan la dinh luat bat di dich trong vu tru  thien nhien.  Con nguoi lam sao thoat duoc canh Sinh, Lao, Binh, Tu?  Binh la trang thai trung gian giua Sinh va Tu.  Con nguoi co the truong tho nhung khong truong sinh bat tu duoc.  Vay di tim de lam gi?  Doi khi Batman tu van minh nhu the.  Nhung  su hieu ky va long ham muon van thoi thuc anh di tim thay hoc phep truong sinh.
Batman di khap 50 tieu bang Hoa Ky, khap luc dia Au Chau va vai quoc gia Phi Chau, Nam My va Trung A de tim thay.  Nhung anh khong toai nguyen mac du phai tieu xai mot so tien to tac de thoa man uoc vong va su hieu ky cua minh.
Mot hom Batman bong nho den Jack, nguoi dieu khien phi thuyen len Hoan Hao Quoc voi mot chuyen vien hot xoan nguoi Shanghai (Thuong Hai).  Batman  nhac dien thoai de tro chuyen voi Jack xem co chuyen bay di Hoan Hao Quoc nao nua khong.  Ky nay Batman tuong doi noi ngon ngu Hoan Hao Quoc kha luu loat nen muon tro lai do hoa chang tim duoc su phu truyen day thuat truong sinh.
A lo!  Cho toi noi chuyen voi ong Jack.”  Batman goi.
Xin loi ai o dau day?”  Do la tieng noi cua mot nguoi trung nien nien o vao tuoi 40.
Toi la Batman, ban cua ong Jack.”  Batman dap.
O! bac Batman.  Chao bac!  Ba chau khi con song van nhac den bac luon.  Ba chau qui bac lam.  Ba chau mat tren 10 nam roi bac Batman a!”  con cua Batman noi.
Chau ten gi?”  Bat man hoi.
Chau ten John Badman.”  John Badman, con cua Jack, dap.
Chao chau John Badman.  Xin loi, bac hoi to mo doi chut.  Chau lam nghe gi?”  Batman hoi
Chau noi nghiep ba chau.  Ban dau chau lai may bay.  Sau do chau hoc lai phi thuyen lien hanh tinh.  Khach hang la nhung nha ty phu.  Mot hom co chuyen khong vua long voi mot nha ty phu trong chuyen du hanh len cung trang chau bi ong chu Cong Ty Du Lich Khong Gian sa thai.  May nam nay nam nha.  Vo chau khuyen chau lai tac- xi kiem song qua ngay.  Chau dang trien khai tu tuong sieu thuc cua vo chau.”  John Badman noi dai dong.
Chau co biet Cong Ty nao ban ve re de di Hoan Hao quoc khong?”  Batman hoi.
Bay gio tren trai dat co nhieu nha ty phu.  Cac vi ay dua nhau dat ve di du lich hanh tinh.  Dong nhat la cac nha ty phu Trung Hoa.  Nguoi ta cung thay vai ty phu Viet Nam.  Gia ve du lich hanh tinh bay gio cao lam.  Du lich lien hanh tinh la mot thu vui thoi thuong cua cac nha ty phu tren Dia Cau.”  John Badman noi.
Chau noi dung.  Bac lam sao co du tien de di Hoan Hao Quoc lan thu hai.  Lan thu nhat nho ba chau ma bac duoc di mien phi.  Bay gio ba chau qua doi.  Bac cung gia roi nhung van uoc muon di Hoan Hao Quoc tim thay day luyen phep truong sinh.  Bac khong muon theo ba chau.”  Batman noi.
May qua!  Gap chu lan nay rat hay.  Con va vai nguoi ban lap Cong Ty Du Lich Lien Hanh Tinh nhung von tui chau it nen chi nghi den du lich len cung trang vi gan voi Dia Cau hon ca.  Dong phi thuyen qua ton kem; sat thep dang len gia nen cac ban nghi den viec mua phi thuyen cu tan trang va hoat dong.  Phi thuyen Trung Hoa thi may moc tho so, oc, vit mon lang.  Phi thuyen cu cua Nga thi ri set, may moc khong duoc cham soc bao tri ky luong.  Phi thuyen cua My du cu cung tam tan trang va xu dung duoc vai nam nua.  Gia phi thuyen cu cua My hoi cao so vo phi thuyen cu cua Nga va Trung Hoa.  Hien tui chau da mua va dang tan trang hai phi thuyen bang von lieng cua Cong Ty Du Lich Lien Hanh Tinh cua tui chau.  Bay gio con ngheo nen chi len cung trang thoi.  Doi khi co von lon, ky thuat cao se co nhung chuyen bay sang nhieu hanh tinh khac.  Neu bac co hung thu thi mua ve di du lich cung trang.  Nghe noi tren do co mot ba Tien dep lam.  Bac la nguoi Viet Nam bac co nghe nguoi ta noi Dep nhu Hang Ngama!  Ba ay co nhieu phuong thuoc chua binh tren cung trang rat doc dao.  Nguoi ta truyen tung ve ba rat nhieu.”  John Badman noi.
Nghe chau noi bac thay phan khoi vo cung.  Chung nao phi thuyen tan trang xong?  Gia ve bao nhieu?  Chung nao khoi hanh?  Den cung trang lam sao biet ba Tien o dau ma tim?”  Batman hoi toi tap.
Viec tan trang phi thuyen da hoan tat 99.99999% roi.  Chi siet cai bu lon khong lo nua la xong.  Gia ve len cung trang chi co 20 trieu do la thoi.  Bac la nguoi quen, chau noi voi cong ty giam 50% tuc con 10 trieu do la.  Khi co du 20 hanh khach thi phi thuyen duoc phong len tu mot sa mac rong lon va vang ve nhat o My.  Vi ky thuat cu nen can phai co gian phong.  Phi thuyen moi bay gio cat canh va dap xuong dat nhu phi co thuong.  Phi thuyen moi co the cho den 200 hanh khach.  Phi thuyen cu cho toi da 20 nguoi.  Khac nhau nhu vay do.  Chau thong bao voi bac ngay, gio va dia diem khoi hanh de bac chuan bi.  Day la dia chi cua Cong Ty cua tui chau.  Neu bac mua ve, bac goi check 10 trieu do-la cho Cong Ty theo dia chi vua noi.  Chau lien lac voi Cong Ty bang dien thoai de giam bot gia ve 50% cho bac.  Cung trang bay gio khong vang ve nhu luc cac phi hanh gia My dap xuong nam 1969 dau.  Den do bac se thay.  Thu do cua Cung Trang tuc Nguyet Quoc la Moon City dep va vui lam.  Den do minh se hoi duong den gap ba Tien.”  John Badman dap.
****

Moi viec sap xep da xong.  Da den ngay phi thuyen du lich cung trang khoi hanh.  Tren phi thuyen co 20 hanh khach.  Nguoi nao cung tuoi cuoi hon ho.  Han hanh co, tu hao co.  Ho noi chuyen huyen thien gay on ao tren phi huyen.  Voi thoi dai tan tien, ky thuat tinh vi, viec du hanh len cung trang khong mat nhieu thi gio nhu ta tuong.  Phi thuyen dap xuong Moon City vao mot dem toi nhung Moon City van sang nhu ban ngay.  Moon City co nhieu to gioi:  to gioi My, to gioi Nga, to gioi Trung Hoa, to gioi Anh, to gioi Phap, to gioi Nhat, to gioi Brazil va to gioi An Do.  Moi to gioi co net dac trung rieng biet.  

To gioi My co hinh ban Hien Phap khong lo.  Thap thoang xa xa co hinh chim dai bang vo canh. 
To gioi Nga co hinh Bua Liem vang voi anh Lenin va Stalin.  Batman hoi ngac  nhien khi thay Lenin va Stalin van khong gia.  Rau cung chi co bay nhieu nhu Batman thay luc con o Viet Nam.  Hinh chai ruou Vodka va trung ca caviar khong lo duoc dat truoc cong to gioi.
To gioi Trung Hoa co hinh Van Ly Truong Thanh, tuong Qin Shi Huang (Tan Thuy Hoang) va Mao Zedong (Mao Trach Dong).  Quan hu tieu, thit heo quay va vit quay ban khap neo duong to gioi.  Do la cac ty phu tu nguyen bo nuoc len Nguyet Quoc ban thit heo quay, vit quay, hu tieu thap cam.
To gioi Phap co hinh thap Effeil va nha tho Notre Dame de Paris.  Quoc thieu La Marseillaise duoc troi len tu mot gac chuong moi mot gio dong ho ben chai ruou chat do va mieng fromage dau bo La Vache Qui Rit.  
To gioi Anh co anh chiec cau London co kinh voi dong chu Long live the King.  
To gioi Nhat co anh hoa cuc va hoa anh dao.  Duoi goc cay anh dao la mot samurai cam kiem trong tu the san sang hara kiri’ ben canh mieng steak thit bo Kobe.
To gioi Brazil co hinh trai banh tron va dong Amazon trong con thinh no cua mua lu lut.
To gioi An Do co hinh hoa sen va chu Ahimsa (bat bao dong) ngoai cong.  Ben canh hoa sen an hien mot loai hoa gi tua nhu hoa nghe.
Moon City khong rong, khong dong dan nhung rat dep, trat tu va ngan nap.  Thanh pho duoc gioi han bang nhung to gioi cua cac nuoc vua noi.  Nguyet Quoc tuong lai la mot lien bang hop chung My+ Nga+ Anh+ Phap+ Nhat+ Trung Hoa+ Brazil + An Do.  Trong moi sac dan tren deu co nguoi goc Do Thai.  Trong mot thoi gian ngan Moon City co ngan hang lon nhat tren Nguyet Quoc.  Dan Nguyet Quoc da trang mau ca phe sua dac (it ca phe nhung nhieu sua).  Ho tu Dia Cau toi.  Cuoc song ban dau vat va lam vi van de nuoc.  Den nam T thi van de nay duoc khac phuc nen sau do viec trong trot va chan nuoi duoc de dang hon.  Nguyet Quoc rong 38 trieu km2 tuc 84.44% dien tich Chau A.  Batman chap nhan song o My.  Uoc vong cua anh ta la lam sao duoc truong sinh de thu huong tai san tri gia vai tram trieu do la.  Do la dong luc khien anh di An Do roi len Nguyet Quoc.  
Sau vai ngay nghi met trong to gioi My, Batman tim duong den gap ba Tien.  Anh hoi dai dien My trong to gioi nhung ong nay khong biet gi ve ba Tien co thuoc truong sinh nao ca.  Ong ay ngac nhien va cai lai rang: Neu co thuoc truong sinh sao ba ay khong duoc giai Nobel ve Y hoc?” 
John Badman qua quyet co nghe danh tieng cua ba Tien.  Hoi dai dien Nhat thi ong ta lac dau va noi: Shirimasen”  (Toi khong biet).  Hoi dai dien Phap thi ong ta tra loi ngay rang: Je nen sais pas.”  Dai dien Anh thi cung tra loi nhu dai dien My thoi.  Dai dien Brazil noi: Eu ouvi falar disso.  Mas eu nao sei onde”  (Toi co nghe nhung toi khong biet o dau).  Dai dien An Do noi tieng Anh nhu gio thoang.  Ong co ve quan tam den chuyen nay nhung khong biet ba Tien ngu o noi nao.  Dai dien Trung Hoa nghe qua cau chuyen lien noi: Wo zhidao” (Toi biet).  Ong chi duong di den noi ba Tien ngu.
Dung ba la ba Tien.  Dep hon nguoi.  Phuc hau hon nguoi.  Ba qua la bac tu mau kha kinh song tren Nguyet Quoc nhin xuong tran gian day nguoi, lam phuc tap, thua phien nao, it long vi tha.  Batman qui xuong chao ba Tien.  Ba Tien ra linh cho anh ta dung day.  Ba noi:
Ta biet co ngay con tim den ta.  Ta khong co thuoc truong sinh nhu con da nghe va tuong nhu the.  Truong sinh de lam gi con oi!  Con hay tuong tuong mot quoc gia giau manh nho luc luong san xuat dong dao va cuong trang.  Neu luc luong truong sinh dat ty le 51% thi quoc gia ay kho thoat canh suy vong.  51% nhung ong gia, ba gia tren 100 tuoi duoc huong hanh phuc gi ngoai tru viec uong thuoc va kieng cu du moi thu?  Hanh phuc la uong thuoc va kieng cu du moi thu sao?  Nhin hinh hai ong Guru Himalaya thi biet.  Dung chong lai luat Tao Hoa con a!  Con co long di tim ta, ta rat cam kich dieu do.  Guru Himalaya chuyen thanh dien cho con de con duoc song them 20 nam nua.  Ta tang con mot dong Dong Ho Y Khoa (Medical Watch) de kiem soat suc khoe cua minh.  Dong ho co 05 so, 05 mau va 05 kim.  Moi mau co 05 cap do tu nhe den tram trong tu mau nhat den mau sam.  Dai cuong ta co: 1.1, 1.2, 1.3, 1.4 va 1.5 co nghia la phoi co van de.  1.1:  ho khan; 1.2 ho co dam; 1.5 la tram trong, kho chua tri v.v.

1- Trang trinh Ng bỉnh Khiem 2-Tìm thầy luyện phép trường sinh

Men goi cac em hai bai viet de doc cuoi tuan.
Van Su Lanh
Thay Lan
phamdinhlan (david)

TB: Nguyen Buu Khanh va Duong Duc Tai:  Cac em truong Bo De vua goi cho toi youtube  ve cuoc vieng tham thay cu o Sai Gon va Phan Thiet.  Rat dai.  Hinh anh dep.  Thuyet minh ro rang.

  1. Trang Trinh Ng bỉnh Khiem 
   2. Tim Thay Luyen Phep Trường sinh

TRANG TRINH NGUYEN BINH KHIEM:  
VI CO VAN BAT DAC DI CUA BA PHE LAM CHIEN

PHAM DINH LAN, F.A.B.I.

Trang Trinh Nguyen Binh Khiem tuc Nguyen Van Dat duoc biet duoi biet danh Bach Van Cu Si hay Tuyet Giang Cu Si.  Ong sinh nam 1491 tai lang Trung Am, huyen Vinh Lai (Vinh Bao), tinh Hai Duong Bac Bo va mat nam 1585 tai lang sinh quan, tho 94 tuoi.
Than phu cua Nguyen Binh Khiem la Nguyen Van Dinh.  Than mau la ba Nhu Thi Thuc, ai nu cua ong Nhu Van Lan, Ho Bo Thuong Tho (Tai Chanh) duoi trieu vua Le Thanh Ton.  Du luan cho rang ba Nhu Thi Thuc la nguoi gioi thi van va tuong so.  Ba ung ong Nguyen Van Dinh vi biet ong co tuong co qui tu.  Co sach ghi rang ong Nguyen Van Dinh gioi thi van nhung khong thanh cong trong cac ky thi tam truong.  Co sach ghi rang ong rang ong la Thai Bao duoc ban tuoc Quan Cong.  Dieu chac chan cuoc song chung giua ba Nhu Thi Thuc va ong Nguyen Van Dinh khong duoc suong se.  Thuo thieu thoi  Nguyen Binh Khiem song o que ngoai trong lang Yen Tu Ha, huyen Tien Minh, phu Nam Sach, tinh Hai Duong va duoc su giao duc dac biet  cua ba me.  Hoang Giap Phung Khac Khoan la em cung me khac cha voi Nguyen Binh Khiem va cung la mon sinh cua ong.
Nguyen Binh Khiem la mon de cua bang nhan Luong Dac Bang o Thanh Hoa.  Luong Dac Bang dau bang nhan duoi trieu vua Le Hien Ton.  Ong la vien chuc cao cap o bo Le va bo Lai (nhu bo Noi Vu bay gio) duoi trieu vua Le Tuong Duc.  Do la thoi ky nha Hau Le bat dau suy yeu va tren da suy vong.  Ong ru ao tu quan ve que day hoc.
Nguyen Binh Khiem la mon de duoc su phu Luong Dac Bang het long truyen day.  Bang nhan Luong Dac Bang gioi ve boi toan.  Tuong truyen rang ong tang cho de nhat mon sinh cua ong quyen Thai At Than Kinh.  Vi vay Nguyen Binh Khiem chang nhung xuat sac ve van chuong thi phu ma con sang choi trong thuat boi toan khien cho nguoi duong thoi xem nhung loi noi cua ong nhu nhung loi tien tri.
Nam 1527 Mac Dang Dung soan ngoi nha Hau Le.  Trong nuoc loan lac tu tung.  Nhieu nho gia bat hop tac voi ho Mac vi tham nhuan triet ly Khong Giao va vi xem Mac Dang Dung la mot ngu phu vu phu khong day du chinh danh cua mot bac quan vuong.  Khi Mac Dang Dung len ngoi Nguyen Binh Khiem duoc 36 tuoi.  Nam 1535 ong dau trang nguyen duoi trieu Mac Dang Doanh khi ong duoc 44 tuoi.   
Nguyen Binh Khiem dat cong danh ruc ro duoi trieu  nha Mac giua luc cac nho gia trung thanh voi nha Hau Le tay chay tan che do.  Mac du la trang nguyen khoa thi dinh nam 1535 Nguyen Binh Khiem chi la Lai bo Ta Thi Lang (ngang hang voi tong tho ky hay dong ly van phong bo Noi Vu bay gio).  Vuong trieu ho Mac xay dung tren guom giao  va cuop chanh quyen bang bao luc dam mau.  Nho gia khong duoc trong vong ma chi la binh phong chanh tri cho nhung vi vua co oc vo bien va ton sung suc manh cua guom giao.  Trang nguyen Nguyen Binh Khiem that vong sau khi dang so xin tri toi mot so quan than long quyen khong duoc nen ru ao tu quan nam 1542 sau 07 nam phuc vu cho ho Mac.  Ong ve lang sinh quan o Trung Am duoi trieu Mac Phuc Hai.    Khi ong ve Trung Am ho Mac moi ban tuoc Hau (1543) roi tuoc Cong (Trinh Quoc Cong) cho ong (1544).  Tu do ong duoc biet duoi truong danh Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  
Song an dat o Trung Am Nguyen Binh Khiem duoc biet duoi cac biet danh Bach Van Cu Si hay Tuyet Giang Cu Si (Tuyet Giang tuc song Han phan cach que noi va que ngoai cua ong).  Ong thuc thi cau:  Tien thi lam quan.  Thoai thi lam thay day hoc thuong nghe trong xa hoi Khong Giao ngay xua.  Ong la thay cua nguoi em di bao Phung Khac Khoan va cua Luong Huu Khanh, con cua bang nhan Luong Dac Bang, su phu cua ong o Thanh Hoa.  Do la hai mon sinh noi danh cua Trang Trinh Nguyen Binh Khiem thoi Nam Bac Trieu.
****
Vi sao Nguyen Binh Khiem ra ung thi, dau trang nguyen va phuc vu cho nha  Mac?
Nguyen Binh Khiem la mot nho gia, van chuong thi phu hon nguoi sao lai dau trang nguyen nam 44 tuoi va chiu phuc vu cho nha Mac, mot vuong trieu khong co chinh danh duoi cai nhin gay gat cua cac nho gia chiu anh huong Khong Giao sau dam?  Ve hai chuyen nay  chung ta thu dua ra cac gia thuyet sau day:
1. Hoan canh chanh tri 
Cac nho gia tay chay  ho Mac vi cho rang Mac Dang Dung, mot ngu phu dau Do Luc Si, khong co chinh danh de lam vua.  Do la khai niem con vua moi duoc lam vua  quen thuoc trong xa hoi phong kien chiu anh huong cua Khong Giao.  Nguyen Binh Khiem vua quan thong tinh hinh vua thong thao ly so nen quyet dinh ra ung thi duoi trieu Mac Dang Doanh va dau trang nguyen nam 1535.  Nho van tai xuat chung?  nho su tay chay cua nhung nho gia hoai nha Hau Le?  nho thay truoc ket qua qua boi toan?  hay nho ca ba yeu to tren?
2.   Dia phuong chu nghia
Su hop tac cua Nguyen Binh Khiem voi nha Mac cung co the duoc hieu nhu la su hop tac giua nhung nguoi dong huong Hai Duong.  
Mac Dang Dung goc o lang Co Trai, Hai Duong.  
Nguyen Binh Khiem goc o lang Trung Am, Hai Duong.  
Tu khi dat nuoc thoat khoi su do ho cua Trung Hoa cac nha sang lap ra trieu Ngo, Dinh, Tien Le, Ly, Tran deu la nhung nguoi song tren  chau tho song Hong tuc quan Giao Chi thoi Bac thuoc.  
Le Qui Ly doat ngoi nha Tran va lap ra nha Ho (1400- 1407) la nguoi Nghe An.  
Le Loi, nguoi co cong danh duoi quan Minh va sang lap ra nha Hau Le, goc o Thanh Hoa tuc tren chau tho song Ma. 
Cuoc dao chanh dam mau cua Mac Dang Dung nham lat do nha Hau Le nam 1527 duoc xem nhu su thay doi quyen luc tu cac quan vuong goc Thanh Hoa (chau tho song Ma) sang cac quan vuong goc Hai Duong tren chau tho song Hong.
Vi sao Nguyen Binh Khiem ru ao tu quan sau 07 nam hop tac voi ho Mac thoi vua Mac Dang Doanh (1530- 1540) va it nam duoi thoi vua Mac Phuc Hai (1540- 1546)?
Vi that vong vua Mac Phuc Hai dung tung cac long than ma trang nguyen Nguyen Binh Khiem doi xu toi?
Hay vi thay nha Mac that nhan tam trong du luan quan chung?  Nam 1532 Nguyen Kim qui tu nhung phan tu hoai Le hoat dong trong tinh Thanh Hoa  doc theo bien gioi Lao.  Thai tu Le Duy Ninh, con ut cua vua Le Chieu Ton duoc dua len ngoi.  Do la vua Le Trang Ton (1532- 1548).  Tu nam 1532 den 1592 Dai Viet co hai trung tam quyen luc: 1.  Bac Trieu cua ho Mac tren chau tho song Hong voi kinh do Dong Kinh (Ha Noi bay gio). 2. Nam Trieu cua ho Le tren chau tho song Ma voi kinh do Tay Kinh (Thanh Hoa).  Nam 1545 Nguyen Kim bi mot hang tuong cua ho Mac thuoc chet nhung khi the cua phe trung hung nha Le van hung manh duoi su lanh dao cua Trinh Kiem, re cua Nguyen Kim.  Quan ho Mac bi quan cua Trinh Kiem ap dao.  Trang nguyen Nguyen Binh Khiem ru ao tu quan nam 1542  tuc la ba nam truoc khi Nguyen Kim bi thuoc chet.  
3.  Su ray ruc cua mot dai nho gia
Bang sac, pham tuoc cua tien si Nguyen Binh Khiem deu do nha Mac ban cho.  Voi tu cach mot tri thuc tham nhuan Khong Giao ong khong the khong bi day vo, ray ruc ve su hop tac cua ong voi nha Mac.  Su phu cua ong la Luong Dac Bang la nguoi Thanh Hoa chac chan la nguoi co tinh than hoai Le.  Ngay khi cu Trang ru ao tu quan ve Trung Am day hoc tam hon cua cu cung huong ve Thanh Hoa noi luc luong phu Le hoat dong nham lat do nha Mac.  Cac mon sinh cua trang nguyen Nguyen Binh Khiem nhu Phung Khac Khoan, Luong Huu Khanh deu la nhung cong than cua nha Le Trung Hung ngay luc Trinh Kiem con song.
****
Truoc hoan canh loan lac cua dat nuoc do su tranh gianh quyen luc giua ho Mac va ho Le tam trang cua Nguyen Binh Khiem bi day vo boi long trung quan ai quoc cua Khong Giao va trach nhiem cua mot nho gia doi voi dat nuoc.  Cac vua cuoi cung cua nha Hau Le la nhung nguoi xa hoa phung phi, be tha tuu sac, dat nuoc loan lac thi viec Mac Dang Dung thay the nha Hau Le khong co gi la de phien trach.  Chi tiec rang tu cach cua Mac Dang Dung qua kem khi di chan khong, tu troi minh va qui goi truoc tuong nha Minh de dang so dinh, so dien va cat dat dang cho nha Minh (Chau Qui, Chau Thuan va cac dong: Te Phu, Kim Lac, Co Sam, Lieu Cat, An Luong, La Phu)  khien cho nhieu nguoi khong phuc ho Mac vi quoc the va su ven toan lanh tho bi cha dap nang ne boi chinh nguoi khai sang ra trieu Mac (1540) (1).  Nguoi Viet Nam khong he len an Le Hoan khi doat vuong quyen tu au quan Dinh Tue (980).  Ho khong len an Ly Cong Uan chiem vuong quyen tu nha Tien Le (1009).  Ho cung khong len an su chuyen vuong quyen tu Ly Chieu Hoang sang cho Tran Canh tuc la vua Tran Thai Ton sau nay theo ke hoach cua Tran Thu Do (1225).  Le Hoan, Ly Cong Uan, Tran Thu Do khong lam nhuc quoc the cung khong trao cho Trung Hoa mot tac dat nao.  Le Hoan pha tan quan Tong (Song).  Nha Ly phat Tong, binh Chiem.  Nha Tran danh bai quan Nguyen (Yuan) ba lan trong lich su ve quoc chong su xam lang cua Bac quoc.
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem rut lui khoi san khau chanh tri cua ho Mac de  tro thanh mot phu tu trong lang sinh quan Trung Am.  
Tinh hinh dat nuoc cang ngay cang phuc tap.  Phuc tap  do su tranh gianh quyen hanh giua: 
Nam Trieu- Bac Trieu 
Trinh Kiem va cac con cua Nguyen Kim, 
ho Trinh& Le- Mac va Nguyen.   Trang Trinh Nguyen Binh Khiem tro thanh mot nhan chung lich su trong thoi ky nhieu nhuong do cac ho Le, Trinh, Mac va Nguyen gay ra.  Ong tro thanh co van bi mat va bat dac di cua ho Trinh, ho Mac va ho Nguyen.
Nguyen Kim bi Duong Chap Nhat dau doc chet nam 1545.  Quyen chi huy luc luong trung hung nha Le dang ly do con ong la Nguyen Uong nam giu.  Trinh Kiem, re cua Nguyen Kim, giet Nguyen Uong de nam quyen chi huy quan Nam Trieu.  Em cua Nguyen Uong la Nguyen Hoang phai gia dien de tranh su sat hai cua Trinh Kiem trong cuoc tranh gianh quyen hanh.  Nguyen Hoang cho nguoi ra Hai Duong van ke Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu Trang nhin dan kien di chuyen tren hon non va noi:  Hoanh son nhat dai van dai dung than.  Su gia thuat lai loi noi cua Trang Trinh cho Nguyen Hoang.  Ong hieu y cua cu Trang va xin chi, ba Ngoc Bao, noi voi Trinh Kiem cho vao tran dai dat phia nam day Hoanh Son de khai thac va dong thue cho vua Le.  Nam 1558 Nguyen Hoang huong dan  nhieu cu dan goc Thanh Hoa, Nghe An vuot Hoanh Son va den xa Ai Tu, huyen Dang Xuong, tinh Quang Tri.
Duoi su chi huy cua Trinh Kiem quan Nam Trieu co nhieu uu the quan su hon quan Bac Trieu cua ho Mac.  Cac vung Son Nam Thuong, Son Nam Ha va cac tinh quanh Dong Kinh khong ngot bi quan Nam Trieu tan cong.  Nhieu tuong lanh cua nha Mac dau hang va nga theo quan Nam Trieu.  Nam 1548 vua Le Trang Ton bang ha.  Thai tu Le Duy Huyen len ngoi tuc la vua Le Trung Ton (1548- 1556).  Nam 1556 vua Le Trung Ton bang ha.  Vua khong co con.  Trinh Kiem nuoi mong quan vuong.  Ong sai nguoi ra Hai Duong tham do y kien cua Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu Trang khong neu y kien cua minh cho su gia cua Trinh Kiem ma noi voi nguoi giup viec: Nam nay lua thoc that mua phai tim hot giong cu ma gieo.  Giu chua thi duoc an oan.  Su gia ve noi lai Trinh Kiem nhung gi Trang Trinh Nguyen Binh Khiem noi voi nguoi giup viec.  Trinh Kiem la nguoi mo coi cha; gia dinh ngheo nen khong duoc hoc hanh nhu nhung thieu nhi trong gia dinh giau co.  Ong la nguoi thong minh, co tai chi huy quan su va co nhieu muu luoc va thu doan rut tia tu kinh nghiem song kham kho va lam lung cuc nhoc thoi nien thieu.  
Nguoi co hoc tao su nghiep bang thi cu, bang sac.  Quyet doan cham chap.  Hanh dong khong kien hieu tren binh dien chanh tri.  
Nguoi khong hoc thanh cong bang muu luoc, thu doan, su quyet doan nhanh chong va su xu dung bao luc mot cach sat mau.  
Trinh Kiem la nguoi doc doan, muu luoc va ton tho bao luc nhung ong hieu y Trang Trinh va tro nen uyen chuyen, quyen bien khi tim Le Duy Bang, dong doi cua Le Tru, em cua vua Le Thai To, de dua len ngoi.  Do la vua Le Anh Ton (1557- 1573).  Duoi trieu vua Le Anh Ton, Trinh Kiem mo nhung cuoc tan cong vao quan nha Mac o Hai Duong, Hung Hoa, Tuyen Quang, Lang Son, Kinh Bac (Bac Ninh), Son Tay.  Nam 1570 Trinh Kiem mat.  Con thu cua ong la Trinh Tung lat do truong huynh la Trinh Coi de nam quyen chi huy quan Nam Trieu.  Trinh Coi dau hang nha Mac va cau ket voi vua Le Anh Ton de chong lai Trinh Tung.  Nam 1573 vua Le Anh Ton bi Trinh Tung giet chet vi am muu chong lai ho Trinh.  Mau cua vi vua nha Le Trung Hung dau tien da do vi ho Trinh.
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem mat nam 1585.  Bac Trieu cua ho Mac to ra yeu kem truoc cac cuoc Bac tien cua quan Nam Trieu.  Ho Mac khong duoc long dan va khong co sang kien mang am no va hanh phuc cho nhan dan ma chi phong theo nhung to chuc cai tri san co do cac vua thoi Hau Le de lai.  Tuong lanh huu tai nhu Mac Kinh Dien da mat nam 1579.  Vua Mac Mau Hop len ngoi nam 1562 khi moi len 02 tuoi.  Do la vi vua cuoi cung cua Bac Trieu o Dong Kinh.  Duoc tin Trang Trinh Nguyen Binh Khiem bi binh nang Mac Mau Hop cho nguoi den tham va tham khao y kien xem phai lam gi neu Dong Kinh that thu?  Trang Trinh Nguyen Binh Khiem dap: Dat Cao Bang tuy nho hep nhung co the dung than duoc nhieu the he.
Mac Mau Hop la vi vua be tha, hieu sac, ac doc va ngoan co bao thu tu tuong hep hoi va sai trai cua minh.  Tuong truyen tuong Nguyen Quyen co hai nguoi con gai rat dep.  Mot nguoi (Nguyen Thi Nhien) ga cho tuong Bui Van Khue va mot nguoi la hoang hau cua vua Mac Mau Hop.  Vua Mac Mau Hop say me nhan sac cua vo tuong Bui Van Khue.  De thuc thi viec doat vo cua Bui Van Khue, Mac Mau Hop lap muu giet vi tuong nay.  Biet duoc tinh hieu sac va tan doc cua Mac Mau Hop, tuong Bui Van Khue  qui hang Nam Trieu.  Nam 1592 Trinh Tung cho quan Nam Trieu tan cong Dong Kinh.  Mac Mau Hop gia lam mot nha su an nau trong mot ngoi chua o Bac Ninh.  Vi vua hieu sac bi bat va bi Trinh Tung ra linh hanh quyet.
Ho Mac chay len Cao Bang va duoc nha Minh che cho nen ton tai den nam 1677 thi bi quan chua Trinh danh dep vi ho Mac bi nha Thanh (Qing) bo roi.  Nhu vay ho Mac keo dai:
2. 65 nam o Dong Kinh (Ha Noi bay gio)
3. 85 nam o Cao Bang
Tong cong: 150 nam.  150 nam duoi su lanh dao cua ho Mac la 150 nam chien tranh giua Le & Trinh- Mac- Nguyen.  Ho Trinh dung danh nghia cua cac vua Le.
****
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem tro thanh co van bat dac di cho: 
Trinh Kiem di tim dong doi nha Le de ton len ngoi
Nguyen Hoang tim duong vuot Hoanh Son de tao lap mot giang son rieng o phia Nam
Ho Mac chay len Cao Bang de thiet lap mot vuong trieu nho be o do.
Nhung loi co van nay do nhan dinh thoi cuoc cua ca nhan cu Trang hay do Thien Co an bai ma cu Trang thay duoc vi cu la nguoi am tuong Am Duong Dich Ly?
La mot dai tri thuc tham nhuan nho giao su khiem ton cua nguoi quan tu khong the thieu noi Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu khong the tu cho minh thau triet va tiet lo Thien Co.  Tu nguoi co hoc am tuong dao ly va su tuan hoan cua vu tru den nguoi khong hoc mot chu cua Thanh Hien tat ca deu chap nhan cau: Thien Co bat kha lau.  Vay nhung loi co van tren xuat phat tu  su nhan dinh tinh hinh chanh tri trong nuoc thoi bay gio cua cu Trang hon la su quan triet Thien Co?
Dan chung vung Thanh Hoa, Nghe An huong ung luc luong phu Le diet Mac cua Nguyen Kim vi tuong nho den cong lao cua vua Le Thai To cho khong phai vi Trinh Kiem, mot nguoi mo coi co qua khu ngheo kho va than phan thap hen thoi nien thieu.  Neu Trinh Kiem xung vuong  thi khau hieu phu  Le diet Mac mat y nghia va chanh nghia.  Nam Trieu xem nhu bi lat do co khac gi voi cuoc dao chanh cua Mac Dang Dung lat do nha Hau Le nam 1527?  Giu nguyen trang thi viec danh dep nha Mac chac chan som thanh cong.  Trinh Kiem khong phai la vua nhung la nguoi co quyen hanh lon hon vua vi chinh ong la nguoi quyet dinh chon nguoi len ngoi vua.
Doi voi Nguyen Hoang, neu con o Thanh Hoa thi som muon cung bi Trinh Kiem am hai nhu da sat hai Nguyen Uong.  Nguyen Hoang tu cuu minh bang cach gia dien va nho chi noi voi Trinh Kiem cho vao tran o Thuan Hoa tuc vuot Hoanh Son tien ve phia nam vi tuyen 18, 17 va 16.  Trinh Kiem de chap nhan de nghi nay vi khong muon Nguyen Hoang co mat  trong vung Thanh Hoa.  Thuan Hoa la vung dat moi, it nguoi Viet cu tru.  Neu Nguyen Hoang vao vung ay khai thac thi Nam Trieu co them thue.  An ninh o phia nam duoc dam bao.  Neu Nguyen Hoang that bai ong co the bi nguoi Cham de doa tanh mang.  Chuyen nay khong co hai gi cho Trinh Kiem ca.
Doi voi nha Mac rut ve Cao Bang tuc la ve mien nui non hiem tro gan Trung Hoa de duoc su che cho cua Minh trieu.  Giua Mac Dang Dung tu troi minh, di chan khong va qui goi truoc tuong nha Minh de dang so dinh, so dien va mot so dat dai cho nha Minh va Le Loi khoi nghia danh duoi quan Minh ra khoi Dai Viet, Minh de  chac chan ua thich ho Mac hon la ho Le.  Nho vay ho Mac van con ton tai o Cao Bang them 85 nam sau khi roi khoi Dong Kinh.  Dai Viet loan lac, chinh chien va chia re khong co hai gi cho Trung Hoa ca!
Tu cuoc dao chanh lat do nha Hau Le cua Mac Dang Dung nam 1527 den nam 1801 Dai Viet trai qua gan 220 nam noi chien giua cac the luc phong kien:
4. noi chien giua Nam Trieu va Bac Trieu (Le & Trinh chong Mac):  1532- 1592 (60 nam)
5. noi chien giua Le & Trinh chong Mac o Cao Bang:  1592- 1677 (85 nam)
6. noi chien giua Le & Trinh voi ho Nguyen o Dang Trong:  1627- 1672 (45 nam)
7. noi chien giua ho Nguyen va nha Tay Son: 1771- 1801 (30 nam)
Do la chua ke nhung cuoc noi day cua nong dan o Dang Ngoai va nhung cuoc danh pha le te cua Chiem Thanh va Chan Lap o Dang Trong trong qua trinh Nam tien.
Noi chien keo dai.  Xuong mau cua nhung nguoi dong chung, dong van bi hy sinh hoang phi.  Su doan ket dan toc bi ton hai nang ne.  Do la vet thuong kho lanh cua dat nuoc .
Chu thich
(1)  Mac Dang Dung (1483- 1541) len lam vua nam 1527.  Den nam 1530 Mac Dang Dung theo guong nha Tran, nhuong ngoi cho con la Mac Dang Doanh de len lam Thai Thuong Hoang.  Thuc te thuc quyen do Thai Thuong Hoang Mac Dang Dung nam giu.  Nam 1540 Mac Dang Doanh mat.  Thai Thuong Hoang Mac Dang Dung mat nam 1541.
9m 1491 tai lang Trung Am, huyen Vinh Lai (Vinh Bao), tinh Hai Duong Bac Bo va mat nam 1585 tai lang sinh quan, tho 94 tuoi.
Than phu cua Nguyen Binh Khiem la Nguyen Van Dinh.  Than mau la ba Nhu Thi Thuc, ai nu cua ong Nhu Van Lan, Ho Bo Thuong Tho (Tai Chanh) duoi trieu vua Le Thanh Ton.  Du luan cho rang ba Nhu Thi Thuc la nguoi gioi thi van va tuong so.  Ba ung ong Nguyen Van Dinh vi biet ong co tuong co qui tu.  Co sach ghi rang ong Nguyen Van Dinh gioi thi van nhung khong thanh cong trong cac ky thi tam truong.  Co sach ghi rang ong rang ong la Thai Bao duoc ban tuoc Quan Cong.  Dieu chac chan cuoc song chung giua ba Nhu Thi Thuc va ong Nguyen Van Dinh khong duoc suong se.  Thuo thieu thoi  Nguyen Binh Khiem song o que ngoai trong lang Yen Tu Ha, huyen Tien Minh, phu Nam Sach, tinh Hai Duong va duoc su giao duc dac biet  cua ba me.  Hoang Giap Phung Khac Khoan la em cung me khac cha voi Nguyen Binh Khiem va cung la mon sinh cua ong.
Nguyen Binh Khiem la mon de cua bang nhan Luong Dac Bang o Thanh Hoa.  Luong Dac Bang dau bang nhan duoi trieu vua Le Hien Ton.  Ong la vien chuc cao cap o bo Le va bo Lai (nhu bo Noi Vu bay gio) duoi trieu vua Le Tuong Duc.  Do la thoi ky nha Hau Le bat dau suy yeu va tren da suy vong.  Ong ru ao tu quan ve que day hoc.
Nguyen Binh Khiem la mon de duoc su phu Luong Dac Bang het long truyen day.  Bang nhan Luong Dac Bang gioi ve boi toan.  Tuong truyen rang ong tang cho de nhat mon sinh cua ong quyen Thai At Than Kinh.  Vi vay Nguyen Binh Khiem chang nhung xuat sac ve van chuong thi phu ma con sang choi trong thuat boi toan khien cho nguoi duong thoi xem nhung loi noi cua ong nhu nhung loi tien tri.
Nam 1527 Mac Dang Dung soan ngoi nha Hau Le.  Trong nuoc loan lac tu tung.  Nhieu nho gia bat hop tac voi ho Mac vi tham nhuan triet ly Khong Giao va vi xem Mac Dang Dung la mot ngu phu vu phu khong day du chinh danh cua mot bac quan vuong.  Khi Mac Dang Dung len ngoi Nguyen Binh Khiem duoc 36 tuoi.  Nam 1535 ong dau trang nguyen duoi trieu Mac Dang Doanh khi ong duoc 44 tuoi.   
Nguyen Binh Khiem dat cong danh ruc ro duoi trieu  nha Mac giua luc cac nho gia trung thanh voi nha Hau Le tay chay tan che do.  Mac du la trang nguyen khoa thi dinh nam 1535 Nguyen Binh Khiem chi la Lai bo Ta Thi Lang (ngang hang voi tong tho ky hay dong ly van phong bo Noi Vu bay gio).  Vuong trieu ho Mac xay dung tren guom giao  va cuop chanh quyen bang bao luc dam mau.  Nho gia khong duoc trong vong ma chi la binh phong chanh tri cho nhung vi vua co oc vo bien va ton sung suc manh cua guom giao.  Trang nguyen Nguyen Binh Khiem that vong sau khi dang so xin tri toi mot so quan than long quyen khong duoc nen ru ao tu quan nam 1542 sau 07 nam phuc vu cho ho Mac.  Ong ve lang sinh quan o Trung Am duoi trieu Mac Phuc Hai.    Khi ong ve Trung Am ho Mac moi ban tuoc Hau (1543) roi tuoc Cong (Trinh Quoc Cong) cho ong (1544).  Tu do ong duoc biet duoi truong danh Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  
Song an dat o Trung Am Nguyen Binh Khiem duoc biet duoi cac biet danh Bach Van Cu Si hay Tuyet Giang Cu Si (Tuyet Giang tuc song Han phan cach que noi va que ngoai cua ong).  Ong thuc thi cau:  Tien thi lam quan.  Thoai thi lam thay day hoc thuong nghe trong xa hoi Khong Giao ngay xua.  Ong la thay cua nguoi em di bao Phung Khac Khoan va cua Luong Huu Khanh, con cua bang nhan Luong Dac Bang, su phu cua ong o Thanh Hoa.  Do la hai mon sinh noi danh cua Trang Trinh Nguyen Binh Khiem thoi Nam Bac Trieu.
****
Vi sao Nguyen Binh Khiem ra ung thi, dau trang nguyen va phuc vu cho nha  Mac?
Nguyen Binh Khiem la mot nho gia, van chuong thi phu hon nguoi sao lai dau trang nguyen nam 44 tuoi va chiu phuc vu cho nha Mac, mot vuong trieu khong co chinh danh duoi cai nhin gay gat cua cac nho gia chiu anh huong Khong Giao sau dam?  Ve hai chuyen nay  chung ta thu dua ra cac gia thuyet sau day:
1. Hoan canh chanh tri 
Cac nho gia tay chay  ho Mac vi cho rang Mac Dang Dung, mot ngu phu dau Do Luc Si, khong co chinh danh de lam vua.  Do la khai niem con vua moi duoc lam vua  quen thuoc trong xa hoi phong kien chiu anh huong cua Khong Giao.  Nguyen Binh Khiem vua quan thong tinh hinh vua thong thao ly so nen quyet dinh ra ung thi duoi trieu Mac Dang Doanh va dau trang nguyen nam 1535.  Nho van tai xuat chung?  nho su tay chay cua nhung nho gia hoai nha Hau Le?  nho thay truoc ket qua qua boi toan?  hay nho ca ba yeu to tren?
2.   Dia phuong chu nghia
Su hop tac cua Nguyen Binh Khiem voi nha Mac cung co the duoc hieu nhu la su hop tac giua nhung nguoi dong huong Hai Duong.  
Mac Dang Dung goc o lang Co Trai, Hai Duong.  
Nguyen Binh Khiem goc o lang Trung Am, Hai Duong.  
Tu khi dat nuoc thoat khoi su do ho cua Trung Hoa cac nha sang lap ra trieu Ngo, Dinh, Tien Le, Ly, Tran deu la nhung nguoi song tren  chau tho song Hong tuc quan Giao Chi thoi Bac thuoc.  
Le Qui Ly doat ngoi nha Tran va lap ra nha Ho (1400- 1407) la nguoi Nghe An.  
Le Loi, nguoi co cong danh duoi quan Minh va sang lap ra nha Hau Le, goc o Thanh Hoa tuc tren chau tho song Ma. 
Cuoc dao chanh dam mau cua Mac Dang Dung nham lat do nha Hau Le nam 1527 duoc xem nhu su thay doi quyen luc tu cac quan vuong goc Thanh Hoa (chau tho song Ma) sang cac quan vuong goc Hai Duong tren chau tho song Hong.
Vi sao Nguyen Binh Khiem ru ao tu quan sau 07 nam hop tac voi ho Mac thoi vua Mac Dang Doanh (1530- 1540) va it nam duoi thoi vua Mac Phuc Hai (1540- 1546)?
Vi that vong vua Mac Phuc Hai dung tung cac long than ma trang nguyen Nguyen Binh Khiem doi xu toi?
Hay vi thay nha Mac that nhan tam trong du luan quan chung?  Nam 1532 Nguyen Kim qui tu nhung phan tu hoai Le hoat dong trong tinh Thanh Hoa  doc theo bien gioi Lao.  Thai tu Le Duy Ninh, con ut cua vua Le Chieu Ton duoc dua len ngoi.  Do la vua Le Trang Ton (1532- 1548).  Tu nam 1532 den 1592 Dai Viet co hai trung tam quyen luc: 1.  Bac Trieu cua ho Mac tren chau tho song Hong voi kinh do Dong Kinh (Ha Noi bay gio). 2. Nam Trieu cua ho Le tren chau tho song Ma voi kinh do Tay Kinh (Thanh Hoa).  Nam 1545 Nguyen Kim bi mot hang tuong cua ho Mac thuoc chet nhung khi the cua phe trung hung nha Le van hung manh duoi su lanh dao cua Trinh Kiem, re cua Nguyen Kim.  Quan ho Mac bi quan cua Trinh Kiem ap dao.  Trang nguyen Nguyen Binh Khiem ru ao tu quan nam 1542  tuc la ba nam truoc khi Nguyen Kim bi thuoc chet.  
3.  Su ray ruc cua mot dai nho gia
Bang sac, pham tuoc cua tien si Nguyen Binh Khiem deu do nha Mac ban cho.  Voi tu cach mot tri thuc tham nhuan Khong Giao ong khong the khong bi day vo, ray ruc ve su hop tac cua ong voi nha Mac.  Su phu cua ong la Luong Dac Bang la nguoi Thanh Hoa chac chan la nguoi co tinh than hoai Le.  Ngay khi cu Trang ru ao tu quan ve Trung Am day hoc tam hon cua cu cung huong ve Thanh Hoa noi luc luong phu Le hoat dong nham lat do nha Mac.  Cac mon sinh cua trang nguyen Nguyen Binh Khiem nhu Phung Khac Khoan, Luong Huu Khanh deu la nhung cong than cua nha Le Trung Hung ngay luc Trinh Kiem con song.
****
Truoc hoan canh loan lac cua dat nuoc do su tranh gianh quyen luc giua ho Mac va ho Le tam trang cua Nguyen Binh Khiem bi day vo boi long trung quan ai quoc cua Khong Giao va trach nhiem cua mot nho gia doi voi dat nuoc.  Cac vua cuoi cung cua nha Hau Le la nhung nguoi xa hoa phung phi, be tha tuu sac, dat nuoc loan lac thi viec Mac Dang Dung thay the nha Hau Le khong co gi la de phien trach.  Chi tiec rang tu cach cua Mac Dang Dung qua kem khi di chan khong, tu troi minh va qui goi truoc tuong nha Minh de dang so dinh, so dien va cat dat dang cho nha Minh (Chau Qui, Chau Thuan va cac dong: Te Phu, Kim Lac, Co Sam, Lieu Cat, An Luong, La Phu)  khien cho nhieu nguoi khong phuc ho Mac vi quoc the va su ven toan lanh tho bi cha dap nang ne boi chinh nguoi khai sang ra trieu Mac (1540) (1).  Nguoi Viet Nam khong he len an Le Hoan khi doat vuong quyen tu au quan Dinh Tue (980).  Ho khong len an Ly Cong Uan chiem vuong quyen tu nha Tien Le (1009).  Ho cung khong len an su chuyen vuong quyen tu Ly Chieu Hoang sang cho Tran Canh tuc la vua Tran Thai Ton sau nay theo ke hoach cua Tran Thu Do (1225).  Le Hoan, Ly Cong Uan, Tran Thu Do khong lam nhuc quoc the cung khong trao cho Trung Hoa mot tac dat nao.  Le Hoan pha tan quan Tong (Song).  Nha Ly phat Tong, binh Chiem.  Nha Tran danh bai quan Nguyen (Yuan) ba lan trong lich su ve quoc chong su xam lang cua Bac quoc.
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem rut lui khoi san khau chanh tri cua ho Mac de  tro thanh mot phu tu trong lang sinh quan Trung Am.  
Tinh hinh dat nuoc cang ngay cang phuc tap.  Phuc tap  do su tranh gianh quyen hanh giua: 
Nam Trieu- Bac Trieu 
Trinh Kiem va cac con cua Nguyen Kim, 
ho Trinh& Le- Mac va Nguyen.   Trang Trinh Nguyen Binh Khiem tro thanh mot nhan chung lich su trong thoi ky nhieu nhuong do cac ho Le, Trinh, Mac va Nguyen gay ra.  Ong tro thanh co van bi mat va bat dac di cua ho Trinh, ho Mac va ho Nguyen.
Nguyen Kim bi Duong Chap Nhat dau doc chet nam 1545.  Quyen chi huy luc luong trung hung nha Le dang ly do con ong la Nguyen Uong nam giu.  Trinh Kiem, re cua Nguyen Kim, giet Nguyen Uong de nam quyen chi huy quan Nam Trieu.  Em cua Nguyen Uong la Nguyen Hoang phai gia dien de tranh su sat hai cua Trinh Kiem trong cuoc tranh gianh quyen hanh.  Nguyen Hoang cho nguoi ra Hai Duong van ke Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu Trang nhin dan kien di chuyen tren hon non va noi:  Hoanh son nhat dai van dai dung than.  Su gia thuat lai loi noi cua Trang Trinh cho Nguyen Hoang.  Ong hieu y cua cu Trang va xin chi, ba Ngoc Bao, noi voi Trinh Kiem cho vao tran dai dat phia nam day Hoanh Son de khai thac va dong thue cho vua Le.  Nam 1558 Nguyen Hoang huong dan  nhieu cu dan goc Thanh Hoa, Nghe An vuot Hoanh Son va den xa Ai Tu, huyen Dang Xuong, tinh Quang Tri.
Duoi su chi huy cua Trinh Kiem quan Nam Trieu co nhieu uu the quan su hon quan Bac Trieu cua ho Mac.  Cac vung Son Nam Thuong, Son Nam Ha va cac tinh quanh Dong Kinh khong ngot bi quan Nam Trieu tan cong.  Nhieu tuong lanh cua nha Mac dau hang va nga theo quan Nam Trieu.  Nam 1548 vua Le Trang Ton bang ha.  Thai tu Le Duy Huyen len ngoi tuc la vua Le Trung Ton (1548- 1556).  Nam 1556 vua Le Trung Ton bang ha.  Vua khong co con.  Trinh Kiem nuoi mong quan vuong.  Ong sai nguoi ra Hai Duong tham do y kien cua Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu Trang khong neu y kien cua minh cho su gia cua Trinh Kiem ma noi voi nguoi giup viec: Nam nay lua thoc that mua phai tim hot giong cu ma gieo.  Giu chua thi duoc an oan.  Su gia ve noi lai Trinh Kiem nhung gi Trang Trinh Nguyen Binh Khiem noi voi nguoi giup viec.  Trinh Kiem la nguoi mo coi cha; gia dinh ngheo nen khong duoc hoc hanh nhu nhung thieu nhi trong gia dinh giau co.  Ong la nguoi thong minh, co tai chi huy quan su va co nhieu muu luoc va thu doan rut tia tu kinh nghiem song kham kho va lam lung cuc nhoc thoi nien thieu.  
Nguoi co hoc tao su nghiep bang thi cu, bang sac.  Quyet doan cham chap.  Hanh dong khong kien hieu tren binh dien chanh tri.  
Nguoi khong hoc thanh cong bang muu luoc, thu doan, su quyet doan nhanh chong va su xu dung bao luc mot cach sat mau.  
Trinh Kiem la nguoi doc doan, muu luoc va ton tho bao luc nhung ong hieu y Trang Trinh va tro nen uyen chuyen, quyen bien khi tim Le Duy Bang, dong doi cua Le Tru, em cua vua Le Thai To, de dua len ngoi.  Do la vua Le Anh Ton (1557- 1573).  Duoi trieu vua Le Anh Ton, Trinh Kiem mo nhung cuoc tan cong vao quan nha Mac o Hai Duong, Hung Hoa, Tuyen Quang, Lang Son, Kinh Bac (Bac Ninh), Son Tay.  Nam 1570 Trinh Kiem mat.  Con thu cua ong la Trinh Tung lat do truong huynh la Trinh Coi de nam quyen chi huy quan Nam Trieu.  Trinh Coi dau hang nha Mac va cau ket voi vua Le Anh Ton de chong lai Trinh Tung.  Nam 1573 vua Le Anh Ton bi Trinh Tung giet chet vi am muu chong lai ho Trinh.  Mau cua vi vua nha Le Trung Hung dau tien da do vi ho Trinh.
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem mat nam 1585.  Bac Trieu cua ho Mac to ra yeu kem truoc cac cuoc Bac tien cua quan Nam Trieu.  Ho Mac khong duoc long dan va khong co sang kien mang am no va hanh phuc cho nhan dan ma chi phong theo nhung to chuc cai tri san co do cac vua thoi Hau Le de lai.  Tuong lanh huu tai nhu Mac Kinh Dien da mat nam 1579.  Vua Mac Mau Hop len ngoi nam 1562 khi moi len 02 tuoi.  Do la vi vua cuoi cung cua Bac Trieu o Dong Kinh.  Duoc tin Trang Trinh Nguyen Binh Khiem bi binh nang Mac Mau Hop cho nguoi den tham va tham khao y kien xem phai lam gi neu Dong Kinh that thu?  Trang Trinh Nguyen Binh Khiem dap: Dat Cao Bang tuy nho hep nhung co the dung than duoc nhieu the he.
Mac Mau Hop la vi vua be tha, hieu sac, ac doc va ngoan co bao thu tu tuong hep hoi va sai trai cua minh.  Tuong truyen tuong Nguyen Quyen co hai nguoi con gai rat dep.  Mot nguoi (Nguyen Thi Nhien) ga cho tuong Bui Van Khue va mot nguoi la hoang hau cua vua Mac Mau Hop.  Vua Mac Mau Hop say me nhan sac cua vo tuong Bui Van Khue.  De thuc thi viec doat vo cua Bui Van Khue, Mac Mau Hop lap muu giet vi tuong nay.  Biet duoc tinh hieu sac va tan doc cua Mac Mau Hop, tuong Bui Van Khue  qui hang Nam Trieu.  Nam 1592 Trinh Tung cho quan Nam Trieu tan cong Dong Kinh.  Mac Mau Hop gia lam mot nha su an nau trong mot ngoi chua o Bac Ninh.  Vi vua hieu sac bi bat va bi Trinh Tung ra linh hanh quyet.
Ho Mac chay len Cao Bang va duoc nha Minh che cho nen ton tai den nam 1677 thi bi quan chua Trinh danh dep vi ho Mac bi nha Thanh (Qing) bo roi.  Nhu vay ho Mac keo dai:
2. 65 nam o Dong Kinh (Ha Noi bay gio)
3. 85 nam o Cao Bang
Tong cong: 150 nam.  150 nam duoi su lanh dao cua ho Mac la 150 nam chien tranh giua Le & Trinh- Mac- Nguyen.  Ho Trinh dung danh nghia cua cac vua Le.
****
Trang Trinh Nguyen Binh Khiem tro thanh co van bat dac di cho: 
Trinh Kiem di tim dong doi nha Le de ton len ngoi
Nguyen Hoang tim duong vuot Hoanh Son de tao lap mot giang son rieng o phia Nam
Ho Mac chay len Cao Bang de thiet lap mot vuong trieu nho be o do.
Nhung loi co van nay do nhan dinh thoi cuoc cua ca nhan cu Trang hay do Thien Co an bai ma cu Trang thay duoc vi cu la nguoi am tuong Am Duong Dich Ly?
La mot dai tri thuc tham nhuan nho giao su khiem ton cua nguoi quan tu khong the thieu noi Trang Trinh Nguyen Binh Khiem.  Cu khong the tu cho minh thau triet va tiet lo Thien Co.  Tu nguoi co hoc am tuong dao ly va su tuan hoan cua vu tru den nguoi khong hoc mot chu cua Thanh Hien tat ca deu chap nhan cau: Thien Co bat kha lau.  Vay nhung loi co van tren xuat phat tu  su nhan dinh tinh hinh chanh tri trong nuoc thoi bay gio cua cu Trang hon la su quan triet Thien Co?
Dan chung vung Thanh Hoa, Nghe An huong ung luc luong phu Le diet Mac cua Nguyen Kim vi tuong nho den cong lao cua vua Le Thai To cho khong phai vi Trinh Kiem, mot nguoi mo coi co qua khu ngheo kho va than phan thap hen thoi nien thieu.  Neu Trinh Kiem xung vuong  thi khau hieu phu  Le diet Mac mat y nghia va chanh nghia.  Nam Trieu xem nhu bi lat do co khac gi voi cuoc dao chanh cua Mac Dang Dung lat do nha Hau Le nam 1527?  Giu nguyen trang thi viec danh dep nha Mac chac chan som thanh cong.  Trinh Kiem khong phai la vua nhung la nguoi co quyen hanh lon hon vua vi chinh ong la nguoi quyet dinh chon nguoi len ngoi vua.
Doi voi Nguyen Hoang, neu con o Thanh Hoa thi som muon cung bi Trinh Kiem am hai nhu da sat hai Nguyen Uong.  Nguyen Hoang tu cuu minh bang cach gia dien va nho chi noi voi Trinh Kiem cho vao tran o Thuan Hoa tuc vuot Hoanh Son tien ve phia nam vi tuyen 18, 17 va 16.  Trinh Kiem de chap nhan de nghi nay vi khong muon Nguyen Hoang co mat  trong vung Thanh Hoa.  Thuan Hoa la vung dat moi, it nguoi Viet cu tru.  Neu Nguyen Hoang vao vung ay khai thac thi Nam Trieu co them thue.  An ninh o phia nam duoc dam bao.  Neu Nguyen Hoang that bai ong co the bi nguoi Cham de doa tanh mang.  Chuyen nay khong co hai gi cho Trinh Kiem ca.
Doi voi nha Mac rut ve Cao Bang tuc la ve mien nui non hiem tro gan Trung Hoa de duoc su che cho cua Minh trieu.  Giua Mac Dang Dung tu troi minh, di chan khong va qui goi truoc tuong nha Minh de dang so dinh, so dien va mot so dat dai cho nha Minh va Le Loi khoi nghia danh duoi quan Minh ra khoi Dai Viet, Minh de  chac chan ua thich ho Mac hon la ho Le.  Nho vay ho Mac van con ton tai o Cao Bang them 85 nam sau khi roi khoi Dong Kinh.  Dai Viet loan lac, chinh chien va chia re khong co hai gi cho Trung Hoa ca!
Tu cuoc dao chanh lat do nha Hau Le cua Mac Dang Dung nam 1527 den nam 1801 Dai Viet trai qua gan 220 nam noi chien giua cac the luc phong kien:
4. noi chien giua Nam Trieu va Bac Trieu (Le & Trinh chong Mac):  1532- 1592 (60 nam)
5. noi chien giua Le & Trinh chong Mac o Cao Bang:  1592- 1677 (85 nam)
6. noi chien giua Le & Trinh voi ho Nguyen o Dang Trong:  1627- 1672 (45 nam)
7. noi chien giua ho Nguyen va nha Tay Son: 1771- 1801 (30 nam)
Do la chua ke nhung cuoc noi day cua nong dan o Dang Ngoai va nhung cuoc danh pha le te cua Chiem Thanh va Chan Lap o Dang Trong trong qua trinh Nam tien.
Noi chien keo dai.  Xuong mau cua nhung nguoi dong chung, dong van bi hy sinh hoang phi.  Su doan ket dan toc bi ton hai nang ne.  Do la vet thuong kho lanh cua dat nuoc .
Chu thich
(1)  Mac Dang Dung (1483- 1541) len lam vua nam 1527.  Den nam 1530 Mac Dang Dung theo guong nha Tran, nhuong ngoi cho con la Mac Dang Doanh de len lam Thai Thuong Hoang.  Thuc te thuc quyen do Thai Thuong Hoang Mac Dang Dung nam giu.  Nam 1540 Mac Dang Doanh mat.  Thai Thuong Hoang Mac Dang Dung mat nam 1541.

9