THẢO MỘC TRỊ TÁO BÓN - Pham đình Lân

Van Su Lanh

Thay Lan

phamdinhlan (david)

---

From: David Pham <davidlanpham@me.com>
Sent: Wednesday, August 29, 2018 10:35 AM
To: David Pham
Subject: Pham Dinh Lan - thao moc tri tao bon

http://www.art2all.net/tho/phamdinhlan/phamdinhlan_thaomoctritaobon.html

Pham Dinh bLan - thao moc tri tao bon

PHẠM ĐÌNH LÂN, F.A.B.I.

THẢO MỘC TRỊ TÁO BÓN   

            Dù là thầy thuốc Đông Y hay Tây Y tất cả đều quan tâm đến đại, tiểu tiện của người bịnh. Táo bón là một dạng bất thông của hệ thống tiêu hóa xuất phát từ sự chuyển động bất thường và không đầy đủ của đường ruột. Táo bón thường được tìm thấy nơi người cao niên. Nguyên nhân của chứng táo bón có thể:

- do ít uống nước
- thức ăn ít rau cải và ít sợi
- dùng thức ăn cứng hay có sứa khó tiêu (đối với người già)
- hay suy tư, lo lắng, buồn nản, suy sụp tinh thần
- cơ thể thiếu hoạt động
- dùng nhiều thuốc xổ, thuốc trị đau nhức, ma túy. 

Không thể xem thường chứng táo bón (constipation) được. Từ táo bón sẽ chuyển sang nhiều chứng khác như trĩ (hemorrhoids), nhiễm trùng đường ruột, sưng đường ruột như trường hợp tài tử Elvis của Hoa Kỳ, loét ruột; xuất huyết đường ruột và nặng hơn nữa là ung thư đường ruột (colon cancer). Đó là những chứng bịnh nặng có thể gây tử vong.

Để ngăn ngừa táo bón ta phải làm ngược lại những nguyên nhân gây ra táo bón nghĩa là phải uống khá nhiều nước; ăn nhiều rau cải, thức ăn dễ tiêu hóa và có nhiều sợi; tránh lo âu suy nghĩ quá nhiều; uống cà phê (nhưng tối đa không quá hai tách mỗi ngày); tránh xa ma túy hay lạm dụng thuốc; cần tập thể dục hay làm những công việc lặt vặt trong nhà để có cơ hội cho cơ thể hoạt động; ăn các loại trái cây hượt trường như chuối, trái ‘prunes’; ‘apple sauce’; uống nước chanh hòa với mật ong v.v.

Theo kinh nghiệm trị liệu dân gian của người Việt Nam và Tây Phương, thảo mộc trị táo bón gồm có: củ cải rhubarb hay đại hoàng, lô hội, lá sống đời, bồ công anh (dandelion), muồng trâu, mã đề sa mạc (Psyllium- Plantago ovata), cây táo gai hay bút mèo hay cây vỏ thiêng (cascara sagrada), cỏ cà ri (fenugreek) v.v.
 

****
 

ĐẠI HOÀNG
Củ Rhubarb
Rheum officinalis
Gia đình: Polygonaceae

           Đại hoàng là vị thuốc lấy từ củ Rhubarb, mang tên khoa học Rheum officinale thuộc gia đình Polygonaceae. Cây có thể cao đến 2m; lá hình trái tim hay hình tam giác; rìa lá chẻ. Củ màu vàng (đại hoàng: great yellow). Hoa màu đỏ bầm, trắng xanh- hồng hay hồng- trắng. Hột bắt đầu già vào tháng 07- 08.

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên Gọi
Anh	Chinese rhubarb, Tibetan rhubarb; Turkey rhubarb
Việt Nam	Đại Hoàng (âm theo người Trung Hoa)
Trung Hoa	Da huang
Pháp	Rhubarbe chinoise
Nhật Bản	Daio

Loại cây có củ sống lâu dưới đất này được tìm thấy nhiều ở Trung Hoa, Tây Tạng, các nước Trung Á, Thổ Nhĩ Kỳ. Người Trung Hoa có nhiều kinh nghiệm dùng đại hoàng trong y học trị liệu. Củ rhubarb được du nhập vào Âu Châu vào thế kỷ XIII. Người Anh trân quí củ rhubarb. Họ cũng dùng nó làm thuốc nhuận trường vào thời Trung Cổ đến thế kỷ XVIII.

Công dụng:
1. lá và cọng non luộc ăn được. Lá có độc chất calcium oxalate. Độc chất biến mất khi luộc chín. 
2. Lá có rutin C27 H30 O16 (1.3%). Thành phần hóa học của củ rhubarb: chrysophan, phaeoretin, erythroshein, aporetin, chrysophanic acid C15 H10 O4, rheotannic C26 H26 O14, emodin C15 H10 O5, gallic acid C7 H6 O5, calcium oxalate (lá), rhein C15 H8 O6, đường, tinh bột, muối v.v.
3. Chủ trị: (dùng củ) trị thổ tả, tiêu chảy, kiết lỵ, táo bón. Nhuận tiểu, nhuận trường. Ngày nay đại hoàng được dùng để chữa viêm gan B, bịnh bàng quang, trĩ, kinh nguyệt. Đại hoàng kháng trùng, kháng viêm, kháng khuẩn, kháng ung thư nhờ có aloe- emodin, chrysophanol, emodin, gallic acid, rhein. 
4. Không được dùng đại hoàng: 

     a. phụ nữ mang thai

     b. người đau thấp khớp

     c. bị bịnh tí thấp (gout)

     d. bị sạn thận (không được dùng đại hoàng).

CÂY VỎ THIÊNG
Cascara sagrada
Rhamnus purshiana
Gia đình: Rhamnaceae 

            Cây vỏ thiêng là chữ dịch của tiếng Tây Ban Nha Cascara sagrada (vỏ cây thiêng liêng). Đó là cây táo gai, táo rừng (buckthorn) được tìm thấy nhiều ở Bắc Mỹ Thái Bình Dương. Người Tây Ban Nha khi mới đặt chân lên lục địa Mỹ Châu, bắt chước người Da Đỏ ở Bắc Mỹ dùng vỏ và trái cây táo rừng để trị táo bón, bịnh gan, thận, trĩ (hemorrhoids), sạn mật. Họ gọi cây táo rừng này là cây vỏ thiêng Cascara sagrada.

Cây táo rừng cao từ 5- 10 m; lá hình bầu dục; gân lá tựa như bộ xương cá. Hoa nhỏ, 05 cánh màu xanh- vàng, kết thành chùm. Trái nhỏ, tròn, màu hồng khi chín chuyển sang màu tím- đen. Trái có vỏ mỏng, cơm nhiều, có 02 hay 03 hột đen và cứng.

Tên khoa học của cây vỏ thiêng hay táo rừng hay hùng mộc này là Rhamnus purshiana thuộc gia đình Rhamnaceae.

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên Gọi
Anh	buckthorn, bear wood (Hùng mộc); sacred bark;  chittum bark (theo cách gọi của người Da Đỏ)
Việt Nam	cây vỏ thiêng; táo rừng
Tây Ban Nha	cascara sagrada
Pháp	écorce sacrée
Da Đỏ	Chittum

Cây già từ 15 đến 25 tuổi cho nhiều vỏ. Vỏ có vị đắng.

Công dụng:
1. Vỏ và trái dùng làm thuốc xổ.
2. Gỗ dùng làm củi, làm cột nhà; trái dùng để cất rượu, làm nước giải khát, kem, bánh ngọt nướng.
3. Thành phần hóa học: hydroxyanthracene glycosides(cascarosides C27 H32 O14, C27 H32 O13 etc.) và emodin C15 H10 O5.

Cho đến giữa thế kỷ XX cây vỏ thiêng vẫn còn được dùng để làm thuốc trị táo bón. Đến thế kỷ XXI cơ quan FDA (Food Drug Administration) của Hoa Kỳ ngừng công nhận hiệu năng và sự an toàn của cây vỏ thiêng Chittum (sacred bark- cascara sagrada).
 

MÃ ĐỀ SA MẠC
Plantago ovata
Gia đình: Plantaginaceae

            Gọi là mã đề sa mạc vì dựa vào chữ Plantago của dòng mã đề chớ cây không giống mã đề thường thấy ở nước ta. Mã đề sa mạc được tìm thấy ở Tây Á, ven biển Địa Trung Hải và Bắc Phi nơi có khí hậu nóng và khô. Cây mã đề sa mạc cao từ 50 đến 70 cm; lá dài và nhọn; hoa màu vàng nhạt không tươi. Hoa nhỏ mọc thành chùm trên một trục cao lối 50 cm. Trồng trong vòng 60 ngày (02 tháng) sẽ có hoa và kết hột.

Tên khoa học của mã đề sa mạc là Plantago ovata thuộc gia đìnhPlantaginaceae. 

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên Gọi
Việt Nam	Mã đề sa mạc (1)
Anh	Blond psyllium, desert Indian wheat, ispaghul (2)
Ấn Độ	Isabgol
Trung Hoa	Che qian zi (xa tiền tử: mã đề .<.hột.>.) (3)
Nhật	Sairiumu

Công dụng:
- mã đề sa mạc có nhiều công dụng trong kỹ nghệ dược phẩm, mỹ phẩm và kỹ nghệ dệt vải (chất nhờn .<.hột và vỏ lụa + nước.>. dùng để hồ vải).
- lá và hột mã đề sa mạc đều ăn được.
- vỏ lụa của hột mã đề sa mạc có tỷ lệ cellulose cao gồm cóarabinose C5 H10 O5, rhamnose C6 H12 O5, galacturonic acidC6 H10 O7. Được dùng để biến chế thức ăn có sợi trị táo bón, tẩy độc trong gan.
- lá, hột, vỏ lụa của hột mã đề sa mạc tạo thành chất nhờn khi gặp nước. Chất nhờn hút độc chất trong màng ruột và tẩy ra ngoài bằng đường tiêu hóa. Mã đề sa mạc nhuận tiểu, nhuận trường, trị đau nhức, bao tử ợ chua, tiêu chảy, kiết lỵ, trĩ (hemorrhoids), hạ cholesterol, hạ đường cho người bị tiểu đường loại I và II.

__________

(1) Do người viết đặt vì loài thảo mộc này không có ở Việt Nam. Tên gọi nầy dựa vào dòng Plantago của mã đề + vùng khí hậu nóng và khô nơi có nhiều loại thảo mộc nầy.
(2) Dựa theo cách gọi Isabgol của người Ấn Độ. Isabgol: Asp + Ghol của tiếng Sanskrit (Phạn) có nghĩa là Mã Hoa vì hột có hình móng ngựa tức cùng nghĩa với Mã Đề (móng ngựa)
(3) Xa tiền: lá mã đề khô dùng như vị thuốc trong Đông Y.

CÂY MUỒNG TRÂU
Cassia alata
Cassia herpetica
Gia đình: Fabaceae 

            Cây muồng trâu được tìm thấy khắp các vùng nhiệt đới trên thế giới đặc biệt là Nam và Trung Mỹ. Chữ TRÂU ở đây được dùng như một hình dung từ chỉ cái gì to lớn. Muồng trâu là cây muồng to lớn đến 2- 3 m. Tên thuốc gọi là nam đại hoàng (đại hoàng: củ rhubarb). Thân cây muồng trâu mềm, dễ gãy. Lá giống như lá me hay lá mắc cỡ (trinh nữ) to, màu xanh tươi, mọc đối nhau. Hoa cao từ 50- 60 cm màu vàng tươi rất đẹp. Ban đêm lá xếp lại. Trái to như trái đậu giáng.

Tên khoa học của cây muồng trâu là Cassia herpetica (herpes:mụn độc) hay Cassia alata v.v., thuộc gia đình Fabaceae.

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên Gọi
Việt Nam	Muồng trâu; nam đại hoàng
Trung Hoa	Xuan fan pie ye (Huyên Phiên Tả Diệp) (1)
Anh	Ringworm cassia (vị trí hắc lào), Candle bush
Pháp	Fleur dartre
Nhật	Hakusen senna
Mã Lai	Gelenggang
Lào	Khi let ban
Khmer	Dang het
Phi Luật Tân	Akapulko

Thành phần hóa học:
- toàn cây muồng trâu có chrysophanol C15 H10 O4. 
- trái có nhiều chrysophanic acid C15 H10 O4
- hột có chrysophanol 
- lá có cassic acid, aloe- emodin, rhein, anthrone, kampferol.
- rễ có anthraquinone C14 H8 O2 gây tẩy xổ rất mạnh.
 

Chủ trị: táo bón, bịnh ngoài da (hắc lào; kháng nấm) vì cófungiside và chrysophanic acid. 
Ở Phi Luật Tân muồng trâu được dùng làm thuốc tẩy xổ tẩy sạch độc chất trong gan. 
Ở Phi Châu người ta dùng nó để hạ huyết áp. 
Ở Nam Mỹ nơi xuất phát cây muồng trâu, người ta dùng nó để trị bịnh nấm trên da như hắc lào chẳng hạn, sốt, táo bón, suyễn, rắn cắn, dương mai.

Muồng trâu gây tẩy xổ rất mạnh nên cẩn thận khi dùng. Vì lý do ấy người ta dùng nó làm thuốc tẩy xổ cho súc vật.

_______

(1) Xuan fan pie ye: Huyên phiên tả diệp do dược sĩ Lâm Thị Phương, Úc Đại Lợi, âm từ Hoa ngữ.

CÂY MUỒNG NGỦ
Cassia tora
Gia đình: Fabaceae 

            Gọi là muồng ngủ vì lá xếp lại như ngủ về đêm. 

Cây muồng ngủ cao lối 50- 70 cm; lá xanh tươi hình bầu dục; hoa vàng. Trái muồng ngủ giống trái đậu xanh. Cây muồng ngủ có nhiều tên gọi khác như: muồng ngủ, muồng hôi (foetidic cassia), thảo quyết minh, đậu ma. Tên khoa học là Cassia tora, gia đình: Fabaceae.

Cây muồng ngủ có nhiều anthraquinone tẩy xổ rất mạnh. Hột trái chín màu đen có nhiều protein, tannins, cinnaldehyde C9 H8 O, mannitol C6 H14 O6. Hột rang nấu nước uống như cà phê. Muồng ngủ được tìm thấy nhiều trong thôn quê Việt Nam. Đó là một dược thảo quan trọng có công dụng tương tự như muồng trâu.

BỒ CÔNG ANH
Taraxacum officinale
Gia đình: Compositae 

            Thoạt nghe tên gọi ' bồ công anh’ người đọc ngờ là cây thuốc xa lạ và hiếm hoi. Đó là loại cỏ có hoa vàng nhiều cánh rất quen thuộc với những gia đình có vườn ở Hoa Kỳ. Đó làdandelion hoa vàng mà các nhà làm vườn tìm cách diệt bỏ.

Dựa vào triết lý y học trị liệu thì loại cỏ lấn đất, có rễ to ăn sâu dưới đất này có sức đề kháng rất mạnh khiến người ta nghĩ đến khả năng trị liệu đặc biệt của nó như trường hợp cây sống đời, củ cỏ gấu (hương phụ) chẳng hạn.

Bồ công anh được tìm thấy ở vùng khí hậu bán nhiệt đới và ôn đới. Cây cao lối 30- 40 cm; lá dài có răng cưa nhọn như là ngò gai; hoa vàng có nhiều cánh nhỏ như hoa cúc. Khi gần tàn hoa có hình cầu màu xám tro. Gió thổi hột bay đi khắp nơi và mọc thành cây con. Bồ công anh bất tử sau mùa đông băng giá vì có rễ ăn sâu dưới đất tựa như củ vậy.

Tên khoa học của bồ công anh là Taraxacum officinale thuộc gia đình Compositae. Chữ Taxacum xuất phát từ tiếng Á Rập tarakhshaqun có nghĩa là rau diếp xoắn đắng.

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên gọi
Việt Nam	Bồ công anh (âm theo Hoa ngữ Pu gong ying)
Anh	Dandelion (âm từ tiếng Pháp Dent de lion .<.Răng sư tử.>.)
Pháp	Dent de lion
Tây Ban Nha	Diente de leon
Nhật	Tanpopo
Trung Hoa	Pu gong ying (Bồ Công Anh)

Công dụng:
- Rễ, lá và hoa bồ công anh được dùng làm thuốc trị sạn túi mật, hoàng đản, táo bón, rối loạn đường tiểu, cố trướng (cirrhosis), cước khí, đau khớp xương, chàm, viêm gan, tiểu đường, béo phì, rỗng xương (osteoporosis), rắn cắn.
- Lá bồ công anh non ăn như rau cải (người Pháp thích rau này). Nó có sinh tố A, B6, C, K, chất sắt Fe, Ca (chất vôi) cao hơn cải spinach. Lá khô cho vào thức ăn như hương liệu vậy. Một công ty nước ngọt Bỉ dùng bồ công anh làm nguyên liệu sản xuất rượu Pissenlit (tiểu tiện trên giường). Lá bồ công anh cóflavonoids luteolin 7- 8- glucoside, apigenin-7-glucoside, sinh tố A, B, C.
- Rễ bồ công anh rang nấu nước uống thay cà phê. Nó được Canada dùng làm thuốc nhuận tiểu và nhuận trường. Rễ bồ công anh có inulin C6 H10n + 2 O5n +1, taraxerol C30 H50 O, taraxasterol, pseudotaraxasterol, beta amyrin.
- Hoa dùng để làm rượu, thạch, màu nhuộm vàng, xanh. Nhựa trắng trong hoa được dùng như keo.

Người Trung Hoa dùng bồ công anh làm thuốc từ thế kỷ VII. Người Âu Châu ghi bồ công anh vào y thư vào thế kỷ XV.

CỎ CÀ RI
Trigonella foenum- graecum
Gia đình: Fabaceae 

            Cỏ cà ri được tìm thấy ở các vùng khí hậu Địa Trung Hải như Nam Âu (Tây Ban Nha, nam nước Pháp), Trung Đông (Thổ Nhĩ Kỳ), Bắc Phi (Ai Cập, Morocco). Nó cũng được tìm thấy ở Ấn Độ, Pakistan, tây bộ Trung Hoa.

Gọi là cỏ cà ri vì người Ấn Độ và Trung Đông dùng nó để nấu cà ri thực vật. Nó không thấp lè tè như cỏ mà cây cao từ 60- 90 cm; tam diệp hình nút chuông; hoa màu trắng hình tam giác. Trái chín có hột màu vàng. Người ta ăn lá tươi non. Lá khô và hột được dùng như hương liệu. Cỏ cà ri có mùi ngọt vì sự hiện diện của chất sotolon C6 H8 O3. 

Tên khoa học của cỏ cà ri là Trigonella foenum- graecum thuộc gia đình Fabaceae của các loại đậu. (theo tiếng La Tinh Foenum- graecum là rơm Hy Lạp). 

Tên gọi thông thường:

Quốc Gia	Tên Gọi
Việt Nam	Cỏ cà ri (để khỏi nhầm với cây cà ri curry leaf tree Murray koenigii, g.d: Rutaceae)
Anh	Fenugreek
Ấn Độ	Methi
Ả Rập	Hilbeth
Pháp	Fenugreek
Nhật	Koroha
Trung Hoa	Hu lu ba
Mã Lai	Halta

Cỏ cà ri xuất hiện trong vùng Lưỡng Hà Châu (Mesopotamia) vào thế kỷ VII trước Tây Lịch.

Người Ai Cập cổ dùng cỏ cà ri làm thuốc khi bị hành kinh.

Người Ai Cập cổ và người Trung Đông dùng lá cỏ cà ri phơi khô sắc nước cho phụ nữ mới sinh con uống.
Người Trung Hoa dùng cỏ cà ri như thuốc cường thận, giảm đau, giảm cholesterol, hạ huyết áp, giảm đường trong máu, sa ruột, cước khí, lãnh dục (frigidity), kinh nguyệt đau đớn.
Cổ Y Ấn Độ xem cỏ cà ri như thuốc kích dục và dùng nó để trị bịnh về phổi, tiêu hóa bất thông, suy nhược cơ thể, tê thấp.
Cỏ cà ri kháng viêm, kháng bướu, kháng trùng, lợi cho tim, thận, phổi, nhuận tiểu, nhuận trường, hạ sốt, hạ máu đường, hạ huyết áp.

Cỏ cà ri có: polysaccharide galactomannnan, saponins như diosgenin, yamogenin, alkaloids như choline, trigonelline.
Hột có: flavonoids, alkaloids, coumarins, saponins, sinh tố B6, Fe, Ca, cinnamic acid C9 H8 O2, scopoletin C10 H8 O4.

Lá trường sinh (Sống đời) Kalanchoe pinnata và lá lô hội Aloe vera đều có công dụng trị táo bón rất tốt. Lá trường sinh chua (lá to, mọng nước, hái vào buổi sáng) trị táo bón. Lá chát lẫn lá chua đều có tác dụng trị tiêu chảy, kiết lỵ. Chúng tôi có dịp nói qua về lô hội và lá trường sinh nên chúng tôi không lặp lại hai loài thảo mộc có nhiều dược tính trị liệu giống nhau nầy.

Bài viết dựa vào Thế Giới Thảo Mộc Từ Điển của tác giả Phạm Đình Lân.

 

Trang Phạm Đình Lân

art2all.net

Ban Tin Than Huu so 114 -2018

Than goi cac ban Ban Tin Than Huu so 114 de doc cuoi tuan.

Van Su Lanh

phamdinhlan (david)

TB: cam on chau Hynh Van Thanh goi hinh anh con duong hanh huong cua Phap va Tay Ban Nha khi tren duong di Pyrenees va Tay Ban Nha, nhan va  doc bai Cau Nguyen ngay trong luc nay.

BAN TIN

THAN HUU

SO:  114- 2018

CHU TRUONG:  PHAM DINH LAN

TIN TUC

* Toi rat vui khi thay bac si Nguyen Dang Cung, Bui Xuan Canh, Nguyen Tuan, ngoai nghiep vu chuyen mon con quan tam den van hoa, ton giao va am nhac.  Do la cach tim kiem hanh phuc cho ban than, gia dinh va xa hoi vao buoi hoang hon cua cuoc doi.  Ngay xua ba luong tu tuong lon co anh huong lon o nuoc ta la Khong, Lao va Phat Giao.  Ba ton giao ay danh cho 03 giai doan chinh trong doi nguoi:   Khong Giao cho thoi ky sung man suc khoe, hoat dong, phan dau cua con nguoi trong xa hoi va quoc gia trong viec tao dung cong danh, su nghiep.  Lao Giao danh cho tuoi gia, xa lanh dau tranh, an duong tuoi gia voi thu dien vien bang cach di tim su thanh tinh vo vi, hoa minh voi thien nhien.  Phat giao danh cho hau kiep nhan sinh.  Hot (Nhan) nao se cho trai do (Qua).  Hot trai ngot se cho cay co trai ngot.  Hot trai doc cho cay doc va trai doc.  Van biet rang chuyen gi cung co ngoai le.  Hot mang cau rat doc.  Nhung trai mang cau  lai ngon.  Ngoai le khong phai la luat (Exception is not law).

* Cuu dai ta Phao Binh Nhay Du Nguyen Van Tuong chi bi dau khop xuong vao moi buoi sang thoi.  Bac si cho rang binh nay rat thong thuong voi nguoi gia.  No den voi anh hoi tre vi bay gio anh o vao tuoi 90 nhung con lai xe di Georgia, Louisiana tham ban be, ba con va mua thuc an Dong Phuong o Atlanta (Georgia).  Anh Tuong vui mung khi nhan duoc bai Thao Moc Tri Viem Khop Xuong Tren The Gioi nhu chi Cong Tang Ton Nu Hue Tam vay.  Au cung la cai duyen.  Goi la Duyen vi ca hai deu khong biet toi mac du anh Nguyen Van Tuong la dong huong voi toi.  Khi quen nhau qua cac bai viet va nhung buoi noi chuyen tren dien thoai va qua loi cua anh Nguyen Huu Cua, chu tich Hoi Ai Huu Binh Duong, toi duoc biet anh Tuong hoc cung lop voi tuong Le Quang Luong va cung khoa voi nguoi ban dong huong nay khi vao quan ngu.

* Ban Lam Vinh The chia se mot cau chuyen lien quan den su cau nguyen ma ban trai qua va kiem nghiem hieu qua ky dieu cua nhung loi cau nguyen thanh tam trong hoan canh boi roi gan nhu tuyet vong.

* Anh Le Trong Buu cho rang bai Ma Nghi Truyen den dung luc.  Mua he nam nay nhiet do kha cao.  Kien bat dau di tim thuc an va duoc huong AC dieu hoa mat me trong nha.

* Y la quoc gia noi tieng voi nhung cong trinh kien truc, tac pham nghe thuat va Toa Thanh Vatican.  Vua roi co mot cay cau o Genoa dai 1,102 m va cao 45 m bi gay khong biet vi nguyen do gi?  Dia chan?  Gio bien? Nguyen lieu kem hay khong dung can luong de chiu dung mot so luong xe to lon tren xa lo (autostrade)?   Cau dai nhung it nhip va thieu nhung vong cung bang giap thep de giu khong cho cau bi gay ngang nhu cau Golden Bridge o San Francisco?  Du vi bat cu ly do gi ly tri thong thuong kho chap nhan ky thuat xay dung cua Y ngay nay lai co the kem hon ky thuat xay dung cua nuoc nay ngay xua duoc.  Ngay xua chua co xi mang, chua co khai niem be-tong cot sat, chua co can cau (crane) to, dai va manh nhu ngay nay, chua co nhung gian tro (scaffoldings- echafaudage) kien co de tho thuyen xay cat an toan tren cao.  Vay ma nguoi ta xay dung nhieu giao duong co kinh,  to lon den nay van con.   Vuong Cung Thanh Duong St Peter (Thanh Pierre) o Vatican duoc xay dung vao the ky IV sau Tay Lich tuc cach day 1,700 nam, duoc trung tu vao thoi  Phuc Hung (Renaissance) nam 1506 va hoan thanh nam 1626 den nay van vung vang, khong xieu veo, khong bi lun nuc tuong.  Vuong Cung Thanh Duong St Peter (Saint Pierre) nay dai 220 m; rong: 150 m; cao 136.60 m.  Chiec cau Genoa vua bi sap moi hoan thanh vao nam 1967 (51 nam) dai 1,102 m, cao 45 m.  Cach day 02 nam nguoi ta da luu y ve viec bao tri chiec cau nay nhu mot su bao dong ve su sup do cua no.// Cac chuyen vien canh bao  se co nhieu chiec cau o Au Chau giong nhu cau Genoa.  Ngay ca cac cay cau o Hoa Ky cung can luu y va bao tri kip thoi de tranh nhung canh tuong hai hung nhu da xay ra o Y.

* Nam 2017 Thuy Than tham vieng mien Nam va Hoa Than tham vieng mien Tay Hoa Ky.  Nam 2018 Thuy Than tham vieng mien Dong va Hoa Than tham vieng mien Tay.  O Viet Nam cac thanh pho bi ngap lut sau nhung con mua lon va keo dai vi he thong cong ranh ngheo nan, cu ky hay khong duoc bao tri.  O Hoa Ky he thong cong ranh day du va duoc bao tri hang nam nhung trong hai nam qua  moi lan mua lon thi co vai thanh pho bi ngap lut den noi co the dung ca- no de di chuyen tren duong pho bi ngap nuoc!  Hai hoan canh trai nghich nhau, mot tan tien va mot ngheo nan, lac hau,  nhung ca hai deu cung chiu mot hau qua thoi tiet:  ngap lut trong thanh pho.  Lam sao thau duoc Thien y muon goi thong diep gi xuong tran gian voi chuyen THUY, HOA, DAO TAC?

* Tan Tay Lan la quoc gia rong 268,000 km2 o Nam Ban Cau voi loi 05 trieu dan.  Uc Dai Loi va Tan Tay Lan la hai quoc gia co ty le nguoi Au Chau rat cao da so la nguoi goc Anh, Ai Nhi Lan.  Doi song cua dan Uc va Tan Tay Lan rat cao; khi hau tot; dat dai rong rai.  Do la noi Trung Quoc dom ngo sau khi nuoc nay tro thanh mot cuong quoc kinh te quan trong tren the gioi.  O Tan Tay Lan co mot dang chanh tri nguoi Hoa.  Tan Tay Lan bat dau lo ngai chuyen xa xoi nhung khong xa voi.  Vua roi Quoc Hoi Tan Tay Lan thong qua dao luat cam nguoi ngoai quoc mua nha, dat o Tan Tay Lan ke ca nguoi Hoa Ky.  Luat khong ngan cam nguoi Uc va Singapore.  Co ly nao Tan Tay Lan thay gi tu Viet Nam hay tu thay than phan minh? Tan Tay Lan than Tay Phuong nhung khac voi Uc Dai Loi luon luon gan bo voi Hoa Ky, Tan Tay Lan va Hoa Ky van co vai di biet chua san bang. 

* Nguyen Thi Xuan Mai fwd nhieu bai viet va tin tuc quan trong tren the gioi va trong cong dong Viet Nam.  Bai viet DOC SACH (khong thay ten tac gia) thu hut su luu y cua toi.  Cac ong Doan Quang Tan, Le Ngoc Tru, Nguyen Ngoc Huy, Vuong Hong Sen da thanh danh nho lam viec cho Bibliotheque Nationale va co co hoi doc sach kim co Dong Tay.  Ong Doan Quang Tan co mot thoi lam tong truong.  Ong Nguyen Ngoc Huy sau nay lay tien si Chanh Tri Hoc o Sorbonne, Paris.  Ong Le Ngoc Tru day Ngu hoc tai Dai Hoc Su Pham Sai Gon.  Ong Vuong Hong Sen noi tieng ve viec suu tam do co va quyen Sai Gon Nam Xua day duyen dang.  Ong Ngo Dinh Nhu la pho giam doc Thu Vien Ha Noi mac du tot nghiep uu hang o truong Quoc Gia Co Tu Phap (Ecole Nationale des Chartes).  Nguoi Viet Nam it quan tam den thu vien nen it nguoi biet vi Chu Tich Thu Vien Quoc Hoi Hoa Ky (Library of Congress), Thu Vien lon nhat the gioi, do tong thong bo nhiem.  Nhiem ky:  doi doi (neu khong tu chuc hay vi pham luat phap).//  Bai Doc Sach cho vai con so thong ke sau day:  Nguoi Trung Hoa doc 0.7 cuon sach/ nam; Viet Nam: 0.8; An Do: 1.2; Nam Han:  07; Nhat Ban:  40/nam; Nga: 55/ nam (con so nay qua cao khong phu hop voi hoan canh xa hoi cua nuoc Nga thoi Nga hoang, Cong San So Viet va thoi Lien Bang Nga hien tai).  44.6% dan Duc doc 01 quyen sach/ tuan.  Ty le nay cung duoc tim thay o cac nuoc Bac Au.// Co mot lan toi noi chuyen voi mot co giao sinh nam 1955 trong mot tinh nam giua Tien Giang va Hau Giang ve Phan Boi Chau.  Co ngo ngac khong biet Phan Boi Chau la ai  dung noi chi den ong song trong giai doan nao trong lich su.  Dem hom ay toi mat ngu vi suy nghi mong lung.  Khi doc bai DOC SACH, du khong co ten tac gia, toi doan biet vi nay chac chan la ban toi, nguoi yeu khau hieu Books are friends.  Cuon sach kem nhat cung la ca mot kho tang tri tue cua tac gia cua no.  Doc sach la an cap kho tang tri tue mot cach thanh cao va hop phap.  Toi la nguoi ngheo du thu (ngheo tien bac, ngheo tri tue, ngheo cong danh su nghiep v.v.) nen thuong hay hy vong chi vi hy vong khong ton tien va khong bi ai bat bo ca vi khong noi ra hy vong chuyen gi?

* Thanh that chia buon cung:

1. Anh Dao- Hung Son ve su ra di vinh vien cua than mau.  (1)

2. Nguyen Thi Mai ve su khuat bong cua phu quan (2)

​Mot nen huong long va mot loi cau nguyen goi den than mau Anh Dao- Hung Son va phu quan cua Nguyen Thi Mai, Uc Dai Loi.

​Thay Pham Dinh Lan

(1) Tin tu Nguyen Thi Thap (Chan Phuoc Liem)

(2) Tin tu Ta Van Ga (Sydney) goi cho Nguyen Van Quang (Adelaide, Uc) (Ly Thuong Kiet).

VAI CHUYEN QUANH TA

Chuyen Khong Cung

​Nhieu vi nhan tren the gioi mang ly lich ty nan:  ty nan chanh tri, ty nan ton giao, ty nan kinh te.  Lenin, Trotsky, Karl Marx, Einstein, Marie Curie, Chopin…ha khong phai la nhung nguoi ty nan?  

​Karl Marx tung song o Phap, Anh.  

​Lenin tung ty nan o Phap va Thuy Si.  

​Trotsky tung goi than o Phap, Anh, Hoa Ky va Mexico.  

​Einstein , Kissinger roi bo Duc sang song o Hoa Ky khi Hitler nam chanh quyen o Duc voi chanh sach bai Do Thai gat gao.​Do la nhung nguoi  ty nan chanh tri co tieng tam va duoc nhieu nguoi tren the gioi biet den.

​Hoa Ky la mot quoc gia hiep chung duoc xay dung va phon thinh hoa boi nhung nhung ty nan va nhap cu tu Au Chau den.  Nhung bien dong chanh tri, ton giao va kho khan kinh te o Au Chau da dua day nguoi Au Chau tu nhung quoc gia khac nhau sang My Chau nhat la Hoa Ky:  Phap voi cach mang 1789, khung bo thoi Robespierre; Ai Nhi Lan sau nan doi 1845 lam cho 01 trieu nguoi chet vi mua khoai tay that mua; Nga sau cach mang thang 10 1917.  Nguoi Trung Hoa den Hoa Ky lam cong nhan xay dung duong sat.  Nguoi Nhat den Haiwaii lam viec trong cac don dien trong mia, trong thom.  Nguoi Phi Chau den My Chau vao the ky XVIII duoi dang buon no le.  Ho lam nhung cong viec lao dong trong cac don dien bong vai trong cac tieu bang mien Nam, vung co khi hau ban nhiet doi.

​Viec lap quoc Hoa Ky va bien nuoc nay thanh mot nuoc Cong Hoa dan chu hung manh ve kinh te va quan su tren the gioi la do cong lao cua nhung nguoi Da Trang Anglo Saxon theo dao Tin Lanh hay Anh Quoc Giao (Anglicanism).  Tong thong Abraham Lincoln duoc lich su xem nhu nguoi giai phong no le vao thap nien 1860.  Cuoc noi chien giua phe Lien Bang va phe Phan Ly duoc xem la cuoc chien giua hai huynh huong kinh te ky nghe va kinh te nong nghiep, giua phe Phan Ly doi duy tri che do no le Da Den va phe Lien Bang ky nghe doi giai phong no le de co  cong nhan lao dong trong nha may.  Cuoc chien de doa su sup do cua Lien Bang khi Abraham Lincoln vua nham chuc tong thong.  Phe Phan Ly bi danh bai nhung tong thong Abraham Lincoln bi am sat chet.  

​Tren danh nghia nguoi no le Da Den duoc giai phong.  Thuc te ho van con duong dau voi nhung hanh dong tho bao cua nhung nguoi ton tho chu nghia sieu bach chung.  Su binh dang Den- Trang van con xa.  Phim Le Mirage de la Vie (Ao Anh Cuoc Doi) noi len su dau don cua mot phu nu Da Den co chong Da Trang va co mot dua con gai lai rat dep, da trang 99.9%.  Nguoi chong Da Trang khong thay trong phim.  Nguoi phu nu Da Den tro thanh ba me khong chong (single parent).  Ba rat vui va rat muc thuong yeu dua con gai lai dep cua ba.  Ba dua con gai vao hoc truong cua nguoi Da Trang.  Hang ngay ba den truong ruoc con.  Ba me thuong con va danh du vi co con gai dep.  Trai lai nguoi con gai dep lai Trang- Den luon luon lon tieng voi ba me Da Den het muc thuong yeu minh chi vi co gai lai dep ay khong muon moi nguoi biet me co la nguoi Da Den.  Bang moi gia co muon moi nguoi chung quanh biet rang co la nguoi Da Trang 100%.  Nguoi me dau buon.  Vi thuong con nen nuoc mat khong chay ra tu khoe mat ma chay nguoc vao tim.  Nguoi con gai lai dep chi hieu duoc noi long va tinh thuong con cua me minh khi nguoi me chet.  Giua tieng nhac dua tien nguoi me trong giao duong vai giot le chay tren ma nguoi con laiTrang- Den dep voi 99.9% sac to Trang.

​Den dau the ky XX nhieu nguoi Da Den roi bo dong que ra song o cac thanh pho de duoc du luan va bao chi trong va ngoai nuoc bao ve.  Ty le nguoi Da Den ngheo va pham phap van con cao.  Muc su tien si Martin Luther King, nguoi Hoa Ky Da Den thu nhi duoc lanh giai thuong Nobel nam 1964, la nguoi thanh lap Phong Trao Dan Quyen nam 1954 dau tranh cho nguoi Da Den.  Ong bi am sat chet nam 1968.

​Nguoi My Da Den chi chiem 14% dan so Hoa Ky nhung su dong gop cua ho cho Hoa Ky rat lon.  Ho mang danh du cho Hoa Ky tren cac lanh vuc the thao, dien kinh, dien anh, am nhac, nghe thuat.  Trong The Van Hoi nam 1936  mot luc si nguoi My Da Den Jesse Owen pha ky luc chay bo lam cho Hitler tuc gian gan dung tim vi khong chung minh duoc chung toc Aryan sieu dang nhu ong tung khoa truong ho hao.  Trong The Van Hoi o Duc nam 1936 co 18 luc si My Da Den tham du.  Thanh qua ho thu nhan duoc dinh chanh chu nghia sieu toc cua Hitler.

​Nguoi My Da Den co nhung uu diem sau day:

- co lanh dao (thuong la cac Muc Su)

- doan ket chat che

- co y thuc bau cu 

- y thuc viec van dung truyen thong, bao chi, am nhac, kich nghe

​Du ty le nguoi My Da Den ngheo van con cao.  Nguoi My Da Den co:

- 10 tuong lanh trong quan doi.  Tuong Collin Powell la dai tuong va la nguoi My Da Den dau tien giu chuc Bo Truong bo Ngoai Giao.  Ba Hazel Johnson Brown la nu thieu tuong Da Den dau tien trong Quan Doi Hoa Ky (1979).

- 03 giai thuong Nobel Hoa Binh: 1. Ralph Bunche (1950) 2. Martin Luther King (1964) 3. Barack Hussein Obama (2009).

- 131 khoa hoc gia co tam voc quoc te tren cac lanh vuc y te, vat ly, khoa hoc khong gian, nong hoc, computer v.v.  Ben Carson la nha giai thau khet tieng cua Hoa Ky hien la bo truong Bo Phat Trien Gia Cu va Do Thi.

- bat cu thanh pho nao o Hoa Ky cung co nhieu canh sat (doi khi Canh Sat Truong), Hoi Dong Thanh Pho (doi khi Thi Truong) nguoi My Da Den.

- 15 bo truong du cac bo nhu Collin Powell, Condoleeza Rice (nu) giu bo Ngoai Giao (State Department) (Bo Truong bo Ngoai Giao la nhan vat thu tu trong nuoc sau Tong Thong, Pho Tong Thong, Chu Tich Ha Vien); Clifford L. Alexander Jr. giu chuc Bo Truong bo Luc Quan; Eric Holder, Loretta Lynch (nu) giu bo Tu Phap v.v.

- 46 Dan Bieu Ha Vien hien nay.  Dan Bieu Da Den dau tien dac cu vao nam 1870 trong tieu bang South Carolina.  Do la ong Joseph Rainey.

- 06 Nghi Si tu dau the ky XXI den nay:  Barack H. Obama (Illinois) (2005- 2008); Roland Burris Illinois) (2009- 2010); Tim Scott (South Carolina) (2013- duong kim); Mo Cowan (Massachusetts) (2/ 2013- 7/2013); Cory Booker (new Jersey) (2013-  duong kim); Kamala Harris (California) (2017- 2019).  Nghi si Da Den dau tien la ong Hiram Revels dac cu o Mississippi nam 1870.

- 03 ty phu:  Oprah Winfrey (3 ty My kim); Robert F. Smith (2.5 ty My kim); Michael Jordan (1. 65 ty My kim).

- 01 Tong Thong:  Barack Hussein Obama sinh nam 1961.  Me ong la nguoi My Da Trang goc Ai Nhi Lan, cha la nguoi Kenya du hoc o Hoa Ky.  Nam 2004 ong dac cu Nghi Si tieu bang Illinois.  Phuc vu Quoc Hoi trong cuong vi Nghi si khong duoc nua nhiem ky ong dac cu Tong Thong nam 2008 roi 2012.

****

​Mac du nguoi My Da Den chi chiem 14% tong so dan My, ho la mot khoi cu tri quan trong.  Ung cu vien Tong Thong thuoc dang Dan Chu hay Cong Hoa neu duoc 90% cu tri Da Den tren toan quoc don phieu thi co hoi dac cu se ro net.  Nhan xet nay tuong duong voi nhan xet ung cu vien Tong Thong nao thang o Ohio se thang cu tren toan quoc.  Co nhien chuyen gi cung co ngoai le cua no.  Nam 1960 ung cu vien Richard Nixon cua dang Cong Hoa thang cu o Ohio nhung that cu tren toan quoc.  Do la truong hop bau cu binh thuong, may moc khong bi pha phach lam dao lon ket qua.

​Hoa Ky co 57.5 trieu nguoi Latinos tuc 17.8% tong so dan Hoa Ky.  So nguoi Latinos tren chanh truong Hoa Ky khong quan trong bang nguoi My Da Den.  Tong Thong Bush II goc o mien Bac nhung thanh cong o mien Nam.  Ong noi ranh tieng Tay Ban Nha, co vo la nguoi My Da Trang goc Mexico.  Ong la ung cu vien Cong Hoa duoc phieu nguoi Latinos trong cac cuoc bau cu Thong Doc Texas va Tong Thong Hoa Ky.

​Ong Obama la nguoi Da Den lai Da Trang, thong minh, hoc gioi, loi ngu, gat hai gan 100% phieu bau cua nguoi Da Den.  Nguoi Latinos co huynh huong don phieu cho dang Dan Chu hon la Cong Hoa.

Nam​​​Ung Cu Vien​​​​Ty Le Phieu Bau Latino

2008​​​Obama (DC)​​​​67%

​​​Mc Cain (CH)​​​​28%

2012​​​Obama (DC)​​​​71%

​​​Romney​​​​27%

2016​​​Hillary Clinton (DC)​​​66%

​​​Donald Trump (CH)​​​28%

​Nguoi My goc A Chau loi 17.5 trieu tuc 5.6%.  Nhu vay ty le nguoi My Da Trang la: 100- (14 + 17.8 + 5.6)= 62.6% tam chia deu cho hai dang Dan Chu va Cong Hoa thi moi dang chiem loi 30% tong so dan My Da Trang.

​Ong Donald Trump la ‘Thien Su cua Nha Troi’ nhu vai bai viet Viet ngu ma toi duoc doc da goi nhu the.  Ong theo dung khau hieu Vai mang tui bac ke ke cua nguoi Viet Nam de mat sat doi thu bang nhung tu ngu rat kho nghe.  Ong cho rang truyen thong bao chi chi dua tin nguy tao va la ‘ke thu dan toc’.  Ong nghi co  nhieu cu tri bat hop phap bo phieu.  Trong luc van dong tranh cu ong ho hao nhot doi thu (lock her up) va goi nu doi thu cua ong la ‘crooked Hillary’ (Hillary khong that tha ngay thang).  Ong keu goi Nga tac 30,000 emails cua ba Hillary Clinton.  Doi thu cua ong cho rang ong ky thi phu nu.  ‘Phep la’ van den voi ong va ong dac cu nho phieu cu tri doan (electoral college) mac du it phieu bau toan quoc (popular vote).  Nguoi thang canh bac khong can phai thang tat ca cac cua ma chi thang vai cua chanh nhieu tien la du.  Viec thang cu bang phieu cu tri doan cung na na nhu the.  Neu co nguoi nhac tuong thi cang bao dam thang loi hon.

​Khi dac cu ong Trump tro thanh Tong Thong.  Sau 18 thang cam quyen  hau nhu ngay nao cung co nhung tran dau khau:

- giua Tong Thong va nhung nguoi chi trich ong,

- giua Tong Thong Hoa Ky va cac lanh dao cac quoc gia ban nhu Phap, Duc, Canada, Hoa Lan, Mexico, Tho Nhi Ky v.v.

- gua Tong Thong Hoa Ky va cac nha lanh dao Bac Han,  Iran

- giua Tong Thong va nhung nguoi  trong chanh phu do ong chon

- giua Tong Thong va Uy Ban Dieu Tra Dac Biet do ong Mueller dung dau

- giua Tong Thong va truyen thong bao chi 

- giua Tong Thong va nhung phu nu tu nhan tung gan gui xac thit voi ong 

- giua Tong Thong va cac nuoc Dong Minh Au Chau va A Chau 

- giua Tong Thong va cac cau thu football Da Den qui goi trong luc chao co 

- giua Tong Thong va cac chi huy truong nganh tinh bao va an ninh noi chinh 

- giua Tong Thong va mot nu cong su vien Da Den Omarosa//  Tong Thong Trump tu hao: nha ngheo va nha giau o My duoc mien hay giam thue;  ty le that nghiep thap nhat tu 25 nam nay.  Chi trong 18 thang so cong viec cua thoi dai Trump lon gap 03 lan so cong viec lam duoc tao ra trong 08 nam duoi thoi Tong Thong Da Den Obama (theo Giam Doc Bao Chi White House).  Sau do ba xin loi vi da noi co 700,000 cong viec duoc tao ra cho nguoi Da Den!  Tong thong an tam di van dong de duoc tai dac cu cho nhiem ky hai vao nam 2020 vi da thanh cong lon (theo loi Tong Thong Trump va White House) khi gap Kim Jong Un de phi nguyen tu hoa ban dao Trieu Tien va gap nha lanh dao Nga, Putin o Helsinki.  

​Dung tren lap truong sieu bach chung Tong Thong Trump khong ngan ngai goi nhung cau thu football Da Den qui goi khi chao co la ‘cho de’ (son of the bitch), dan ngheo nhap cu tu nhung xu ho xi (shithole countries), nguoi nhap cu bat hop phap la ‘thu vat’ (animals), mot nu cong su vien Da Den lam viec lau nam voi ong duoc ong trao chuc vu Giam Doc Truyen Thong Giao Te Cong Cong tai toa Bach Oc, ba Omarosa Manigault Newman, la nguoi ‘mat tri, dien cuong’ (crazed), ‘dien dien’ (wacky), ‘ha cap’ (low- life), ‘cho’ (dog) sau khi ba mat chuc va viet quyen Unhinged va pho bien vai bang thu tieng noi cua Tong Thong va  mot vien chuc cao cap White House ve viec sa thai ba.   

​Nguoi bang quang nghe nhung tu ngu nay tu mot vi Tong Thong cua mot DAI CUONG VI DAI TRO LAI gan cho mot PHU NU DA DEN da tung lam viec cho  ong hang chuc nam va duoc ong dua vao White House lam phu ta cho ong.  Khong can biet viec thu bang cua ba Omarosa hop phap hay khong.  Viec do do co quan Tu Phap tham dinh.  Nguoi bang quang chi ngac nhien la mot chuc vu quan trong trong White House sao lai trao cho mot phu nu Da Den ‘mat tri’, ‘dien cuong’, ‘dien dien’, ‘ha cap’ va ‘cho’ mac du nguoi phu nu nay sap lay Tien Si Muc Vu tai Dai Hoc Than Hoc Ohio va la nguoi lam viec ben canh ong Trump hang chuc nam va do chinh ong dua ba vao lam phu ta trong White House sau khi ong nham chuc Tong Thong?  Nguoi ta cung ngac nhien khong hieu vi sao nhung cong su vien dac luc cua  Tong Thong Donald Trump nhu Michael Cohen, ba Omarosa deu thu bang loi noi cua chu minh?

​Hoa Ky dat dinh cao cua suc manh cua ho sau khi giup cac nuoc Dong Minh ke ca Lien So danh bai phe Truc (Duc- Y- Nhat).  Tu do den nam 2016 khong mot vi Tong Thong Hoa Ky nao tu Truman den Obama cong khai goi cac nuoc nhuoc tieu la ‘xu ho xi’, nguoi nhap cu bat hop phap la ‘thu vat’ ca.  Hoa Ky rat nhan ai khi giup cho cac nuoc cham tien doc lap, phat trien kinh te, cai thien nhan sinh.  Ho giup cho ca cac nuoc cuu thu trong phe Truc phuc hoi kinh te va dan chu hoa sinh hoat chanh tri  thoi hau chien. Ho khong phan biet ban, thu, sac toc, ton giao, di biet chanh kien va tu tuong trong cong tac nhan dao.  Trong nuoc luat phap Hoa Ky bao ve an ninh cho moi cong dan khong phan biet nguon goc,  sac toc, ton giao  ke ca nhung nguoi khong sinh de o My va khong co quoc tich My.  Nuoc My hung manh, an ninh va trat tu nho su dong tam hop luc, su doan ket cua tat ca cac sac toc song, hoat dong, huong tu do va hanh phuc tren dat nay va tinh than trong phap cua chanh quyen va toan dan.  Mot su chia re, ky thi sac toc, ky thi ton giao, ky thi nguon goc xuat phat chac chan khong dam bao duoc su vi dai cua nuoc My du co tiem nang kinh te va quan su hung hau.  Ky thi, chia re, bat trong phap, lam quyen la loai vi trung toi doc.  Su hung manh kinh te va quan su nhu mot co the to lon va manh luc.  Co the to lon va manh luc nao cung bi vi trung toi doc danh nga guc trong mot thoi gian ngan khi chung xam nhap vao mau.  

​Bach Chung nao la sieu dang?  

​Anh (Anglo- Saxon)?  

​Duc (Aryan)?  

​Nga (Slav)?  

​Phap Gauls)?  

​Tay Ban Nha (Iberians)? 

​Bac Au (Vikings)?   

​Do Thai (Semites) v.v.  

​Trong mot nuoc tu do, dan chu va the tuc  dua vao hien phap va luat phap khong mot vi tong thong nao la Thien Su cua Nha Troi ca!  Do la dinh de triet ly chanh tri cua mot quoc gia co truyen thong tu do,  dan chu va thuong ton phap luat lau doi nhu Hiep Chung Quoc Hoa Ky.

​

​